Langileak lanean

Langile-klasea bizimodua ateratzeko batez ere eskuzko lana egiten duen jendea da. Beste modu batera esanda, soldata baten truke beren lan-indarra saltzen duten pertsonek osatzen dute langile-klasea.

Lanbide askotan aritzen dira langile-klaseko pertsonak: fabriketan, eraikuntzan, nekazaritzan, zerbitzuak eskaintzen, hezkuntzan edo osasunaren sektorean lan egiten dutenak, besteak beste. Fabriketako langile, irakasle, erizain, autobus-gidari, ofizinako langile... langile-klaseak egiten dituen lan asko eta asko gizarteak ondo funtzionatzeko beharrezkoak dira.

Langile-klasearen ezaugarriak

• Lan-mendekotasuna: langile-klasearen ezaugarri nagusia bizitzeko enplegu-emaile batentzat lan egin behar izatea da. Diru edo ondasun asko dituen jendea ez bezala, langile-klaseko kideek beren lan-indarra saldu behar dute dirua irabazteko.

• Soldatak: langile-klaseak irabazten duen dirua soldatetatik dator gehienbat. Langile hauek lanean egindako esfortzuaren eta lan egindako denboraren truke jasotzen dute dirua.

• Lan-baldintzak: langile-klaseak lan-baldintza desberdin asko izaten ditu. Langile batzuek lanpostu egonkorrak dituzte eta ongi ordaintzen diete, baina beste batzuek lanpostu ezegonkorrak, soldata kaskarrak eta lan-baldintza txarrak izaten dituzte. Lan-baldintza desberdin asko egoteare ondorioz, langile-klasearen barruan ere desberdintasun handiak daude langile batetik bestera.

Langile-klasearen ekarpenak

Langile-klasea beharrezkoa da gizartea eraikitzeko eta funtzionatzeko. Hainbat dira haien ekarpenak:

• Ondasun eta zerbitzuen ekoizpena: langileek eguneroko bizimodurako beharrezkoak diren ondasun eta zerbitzuak ekoizten dituzte. Produktuak ekoitziz edo zerbitzu publikoak eskainiz, langile klaseak sortzen eta banatzen ditu gizartearentzat beharrezkoak diren elementuak.

• Garapen ekonomikoa: lan-indarra oso garrantzitsua da garapen ekonomikoa bultzatzeko. Langile-klasearen lanak ekonomiari hazten laguntzen dio, diru-sarrerak sortuz, ondasun eta zerbitzuetan inbertituz eta lanaren merkatuan parte hartuz.

• Gizarte-zerbitzuak eta zaintza: Langile-klasearen zati handi batek oso lan garrantzitsua egiten du gizarte eta zaintza zerbitzuak eskainiz. Irakasleak, erizainak, gizarte-langileak eta gizartearen ongizatearen eta garapenaren alde lan egiten duten beste lanbideak dira horren adibide.

Langile-klasearen arazoak

Nahiz eta garrantzi handia eduki, langile-klaseak arazo handiak izaten ditu askotan.

• Soldata-desparekotasuna: langile-klasearen barruan, soldata-arrakala dago talde desberdinen artean, langile batzuek besteek baino dezente gehiago irabazten baitute. Desparekotasun hau hezkuntza-mailaren, generoaren edo arrazaren ondorioz gerta daiteke, adibidez.

• Lan-baldintza eskasak: langile batzuek lan-baldintza txarrak dituzte; ordu luzez egin behar izaten dute lan, ez dute segurtasunik lanean eta soldata kaskarrak dituzte. Horrek kalte nabaria egiten die haien bizi-kalitateari eta langile horien egonkortasun ekonomikoari.

• Ordezkaritza falta: askotan, langile-klaseak ezin izaten du bere lan-ibilbideari eragiten dioten erabakietan parte hartu. Negoziatzeko botererik ez izatean, esplotazioa eta lan-baldintza bidegabeak jasaten dituzte.

Langileen lan-baldintza duinen aldeko manifestazioa

Antolakuntza eta langile-mugimenduak

Historian zehar, langileek sindikatuak eratu dituzte eta langileen mugimenduetan hartu dute parte, beren eskubideak defendatzeko. Sindikatu eta mugimendu horien helburua langileen lan-baldintzak hobetzea, bidezko soldatak lortzea, lanean segurtasuna egotea eta langileen eskubideak defendatzea da.