Txikipedia:Ozpin

Wikipedia, Entziklopedia askea

Ozpina etanolaren hartziduraren ondorioz azido azetikoa ekoiztuz sortzen den likido azidoa da.Ozpina antzinatik erabili da eta osagai garrantzitsua da munduko sukaldaritza gehienetan.

Ozpin mota bat

Ekoizpena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ozpina ardoaren produkzio txarretik dator; ardoak pikatzerakoan ardoak duen azidoa igotzean horrekin ozpina sortzen da. Hau ez zen zehazki ezagutzen 1864. urtera arte: urte hartan, Louis Pasteurrek deskubritu arte.

Ekoizpenerako metodoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Pasteur/Orleans metodoa: 1864. urtean Louis Pasteurren sortu zuen metodo hau. Barrikak ardoz eta ozpinez betetzen zituen proportzio berdinekin eta ozpina ateratzen zutenean ardo gehiago botatzen zuten barriketan.
  • Metodo Schuetzenbach: Metodo honek produkzioa azkarragoa izatea ahalbideratu zuen Orleansekin konparatuta.
  • Metodo berria: Produkzio honek erreaktore kimikoak ditu baina beste bi aurreko metodoen antzekoa da.

Erabilera historian zehar[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ozpinak produktu sinplea dirudi, baina funtzio garrantzitsi handi bat du, elikagaiak kontserbatu, maneatu eta baita germenak kentzea. Historian bidegatzen bagara:

  • Egiptorrek haien hilobiak edozein likidoz betetzen zituzten eta hor ozpina agertzen da.
  • Mesopotamian ere zibilizazioaren hastapenetatik ezagutzen da. Egarria kentzeko ere, urari gehitzen zitzaion.
  • Grezia klasikoaren garaian arrunta zen ura, eztia eta ozpina nahastatzea.
  • Erromatar garaian ozpina erremedio askotan agertu ohi zen.
  • Erdi Aroan ozpinaren produkzioa hobetu egin zen.
  • Frantzian, mahats berdeak gehitu zizkioten, garratza, produkzio hobetzeko.

Beste erabilera batzuk[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ozpina janarietan erabili arren beste gauza batzuetarako ere erabiltzen da:

  • Oxido-hondakinak garbitzeko
  • Kafe makinak garbitzeko
  • Tuberiak estaltzeko
  • Digestioa azkarrago egiteko
  • Aurpegiko maskarak egiteko
  • Janaria konserbatzeko
  • Haragia biguntzeko
  • Arropako orbanak kentzeko

Motak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ozpin balsamikoa

Hainbat mota daude:

  • Ardo ozpina
  • Ozpin zuria
  • Frutazko ozpina
  • Sagarrazko ozpina
  • Modenazko ozpina
  • Balsamiko ozpina
  • Jerezko ozpina
Ozpin olioa

Ozpin olioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ozpin olioa, olioa ozpinarekin nahastean sortzen den saltsa da, eta zuk nahi adina osagai gehitu ahal dizkiozu.