Txikipedia:Txerto

Txertoa gorputzean sartzen den prestakin bat da, gaixotasun edo gaitz jakin batzuen aurrean (mikrobioek sortutako gaitzen aurrean) babesa emateko.

Txertoek gaixotasun infekziosoak (hots, mikrobioek sortutakoak) ekiditen dituzte. Txertoek ez dute sendatzen, prebentiboak dira, gaitza agertu aurretik jarri behar dira.

Txerto unibertsal eta bakarrik ez dago; horregatik, txerto bakoitzak gaixotasun baten aurrean du eraginkortasuna.

Txertoak bi modutara har daitezke: batzuk ahoz, beste batzuk orratz baten bidez odolean sartuz, eta beste batzuk azalean ebaki txiki bat eginez.

Nola funtzionatzen dute txertoek?[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Txertoen bidez, hilda edo ahulduta dauden mikrobioak sartzen dizkigute gorputzean, eta hartara ez gara gaixotzen. Baina immunitate-sistemak ez daki mikrobio horiek hilda edo ahulduta daudenik, eta defentsak eta antigorputzak sortzen ditu gaixotasuna eragiten duten patogenoen (gaixotasuna eragiten duten bakterio edo birusen) kontra. Hartara, benetako gaixotasuna iristen denean, gure gorputza prest egoten da eta laster indargabetzen ditu patogenoak.

Beraz, txertoek gorputzean antigorputzak sortzen laguntzen dute, gero gaixotasunari aurre egin ahal izateko. Horrela, immunitate-sistema indartu egiten da. Gaixotasunaren arabera, immunitate hori behin betikoa edota aldi baterakoa izan daiteke: gehienetan, aski izaten da txertoa behin hartzearekin, baina, gaixotasun batzuen kasuan —tetanos gaitzaren kasuan, adibidez—, behin baino gehiagotan hartu behar izaten da txertoa.

Gripearen kasuan, gaixotasuna eragiten duen birusa aldatzen joaten denez urte batetik bestera, txertoa urtero hartzea komeni da; batez ere, pertsona ahulen kasuan.

Txerto batzuk mikrobio hildakoekin prestatzen dira, eta beste batzuek mikrobio biziak erabiltzen dituzte, baina kaltegarriak ez diren mikrobioak dira.