Udaberri eta Udazkenen garaia

Txinako historiografian, Udaberri eta Udazkenen garaia (txinera tradizionalez: 春秋時代; txinera sinplifikatuz: 春秋时代; pinyinez: Chūn qiū shí dài; Wade–Giles: Ch'un¹ ch'iu¹ shih² tai⁴), k.a. 771n hasitako aroa izan zen, k.a. 479an Erresuma Borrokalarien garaia hasi arte iraun zuena.^[1] Aroaren izena, Chūnqiū edo Udaberri eta Udazkenen Urtekariak izeneko testutik dator, askoren ustez Konfuzioarena dena. Udaberri eta Udazkenen garaiaren amaiera data eztabaidagai dago. Sarri, k.a. 476. urtea aipatzen dute, Udaberri eta Udazkenen garaiko kronologiari jarraituz, baina, beste batzuetan, k.a. 403a hobesten dute, hau da, Jin estatuaren hiruketa data. Hasiera, berriz, zehatzagoa da: tribu nomadek mendebaldeko Zhou dinastiaren hiriburua arpilatu zutenekoa. Harrezkero, Zhou dinastiako enperadoreek bere boterea galdu zuten nobleziaren mesederako. Mark Lewisen esanetan, garai hau «hiri-estatuen aroa» izan zen, noiz familia edo jia batek bere hiria gobernatzen zuen.^[2]