Ur lasterreko zentral

Ur lasterreko zentral baten eskema

Ur lasterreko zentralak oinarrizko ezaugarri bat du: turbinetatik "gorako" ur-metaketa nabarmenik ez izatea, ibilguko korronte naturalak mugitzen baititu. Turbinek eskuragarri dagoen emariarekin lan egin behar dute, haren ordutegi-, egun- eta urtaro-aldaketekin. Emaria txikia bada, potentzia jaitsi egiten da, eta, ur-soberakinik badago, emaria garaiz desbideratu behar da zentrala eraiki aurretik aurreikusitako tokian.

Zentral baten zatiak

Ur lasterreko zentral batek elementu hauek ditu:

• Ura hartzeko sistema: behar den emaria ibilgu naturaletik, ubidetik edo urtegitik (kasu honetan zentrala urtegiaren maila berean dago) desbideratzen duen uhate bat da (uhatea), eta objektuak, harea eta legarra erauzten ditu sareten, zohikaztegi baten eta harea kentzeko makina baten bidez. Horrek turbinak edo horien zati gakoak kaltetu ditzake.
• Adukzio-kanala, emaria hartze-sistematik presio-hodiko ura erortzen den punturaino eramateko
• Ura adukzio-kanaletik makina-gelan instalatutako turbinetaraino erortzen uzten den presioarekiko erresistenteak diren hodiak.
• Makinen etxea. Hor daude energia elektrikoa sortzen duten mekanismoak, neurketa- eta kontrol-elementuak eta energia bideratzeko instalazioak.
• Energia elektrikoa sorgailutik transformadoreetara eta erabiltzailearenganaino eramateko transmisio elektrikoko lineak.
• Itzultzeko kanala, erabilitako ura jatorrizko ibilgura edo dagokion ur-ibilgura itzultzeko, ur-eskubideek eta ureztatze-beharrek adierazten dutenaren arabera.

Eraikuntzaren alderdiak

Ur lasterreko zentral baten funtzionamendu egokia lortzeko, emaria eta haren egonkortasuna bermatu behar dira urtean zehar. Kontuan izan behar da urteko urtaro batzuetan ibaien emari naturala gutxitzen dela. Emaria gehiegi murrizten bada, sorkuntza eten egin behar da ekoizpena errentagarria ez denean edo instalazioak kaltetzen dituenean. Gutxieneko emaria bermatzeko, kanal ezberdinetako emaria gehi daiteke, naturala nahiz ureztatzeko.

Turbinetatik igaro baino lehen fluxu horrek irits dezakeen itzulera-puntuarekiko altuera edo maila-aldea lortu daitekeen energiarekin proportzionala da.

Kanal baten urtaroen aldakuntza-kurbek urteetako nahiz urte osoko fluxuen ikuspegi probabilistiko bat eman dezakete. Garrantzitsua da, ahal bada, neurketa-serie historiko luzeak izatea prezipitazio-estazio fidagarri batean.

Kanpo estekak

• Datuak: Q1411996
• Multimedia: Run-of-the-river hydroelectric power plants / Q1411996