Urdaizko errota

Urdaizko errota
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Nafarroa Garaia
Udalerria	Esteribar
Koordenatuak	42°54′33″N 1°32′01″W / 42.90909577°N 1.53360261°W

Urdaizko errota Esteribarko Urdaitz kontzejuan errota bat da, Arga ibaiaren parean. Ubide, presa eta baratzez osatutako multzoa da.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Errota Argaren ezkerraldean ezarri zen, Urdaitz herritik 600 metro ibaian behera, harriz egindako presa batekin. Irin-ingenioa XIX. mendearen erdialdetik dago martxan. Aurretik, errotaren erreka bat agertzen da 1785eko notario-dokumentu batean. Multzo hidraulikoaren jatorria, gutxienez, XVI. mendearen erdialdera arte igo zitekeen, une horretan, egurretarako pasabideagatik kobratzen ziren bi harrapakinen berri baitakigu. Bata Zolinako bizkondearena zen eta bestea kontzejuarena. Ziur asko, instalazio desberdinak hartuko lituzkete. Hargunea –segundoko 1.250 litrokoa eta 3,80 m-ko jauzia– errota hori eta 0,5 ha-ko familia-ureztatze txiki baten jasotze-ponpa elikatzeko erabili zen antzina. Denborarekin, errota, zentral hidroelektriko bihurtu zen. 2003-2004 urteetan zehar zentralaren ubidea eta eraikina zaharberritu dira. Baita 1901. urteko Pineral del Molino y Presagaña ere. Errota zaharretik gertu, errepidearen beste aldean, eraikin bat eraiki zen, garai batean agian errotariaren etxebizitza izan zena eta okindegi bat ere izan zuena. Gaur egun, bi michelin izar dituen jatetxe ezagun bat da, non, garai hartako elementu batzuk kontserbatzen diren, mailuak, gurpilak eta transmisio uhalak kasu.