Urzapal bat

Wikipedia, Entziklopedia askea

Urzapal bat XIX. mendeko Pierre Topet "Etxahun" bertsolari zuberotarraren abesti ezaguna da.

Gaia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Abestia Etxahuni bizitzan zehar jazo zitzaion gertakari bati buruzkoa da, jarraian kontatuko den bezala. Hemezortzi urte zituela bere etxeko neskamearekin maitemindu zen, baina gurasoek ez zuten onartu, ezta neska haurdun egonda ere. Beraz, neska alde batera uzteko presioa egin zioten eta hala, idazle zuberotarrak gurasoek nahi zutena egin zuen. Poesia gai honen ingurukoa da eta neskatxa engainatuaren sinbolotzat har dezakegu. Jean Haritxelharek egin zuen sailkapenaren arabera, Etxahunen poesia autobiografiko bat dugu.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

XX. mendeko hainbat argitalpenetan atera zen, hala nola, Bertsotan 1936-1980, 163; Doinutegia II 680, Mila Olerki Eder 362; Bertsotan 45...[1]

Ximun Haranek CLUB de Disque Basque izeneko diskan atera zuen lehen aldiz abesti itxuran, 1960. hamarkadan Baionan argitaratu zen. Xiberoko Kantüak (Elkar, 2003), Etxahun Barkoxe (HG Bartzelona, 1976), Zazpiak bat (EGIN diskoteka 1997).[1], baina denetan ezagunena Haizea taldeak egindako bertsioa da, Txomin Artolak kantatzen zuena[2].

Hitzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urzo aphal bat badugu herrian trixterik
nigarrez ari duzu kaloian barnetik
bere lagun maitiaz beit izan utzirik
kontsola ezazie ziek adixkidik.

Oi ene izatia dolorez beterik
mundian ez ahal da ni bezain trixterik
ni bezala maitiak traditu dianik
abil amodioa urrun ene ganik.

Tunba bat nahi dit lurpian ezarri
ene gorputx trixtia gorde mundiari
ene ixter begiek egin dezan irri
haieki zira zu ere hain sarri.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b Elkartea, Xenpelar Dokumentazio Zentroa – Bertsozale. «Urzapal bat badugu - Doinutegia - BDB. Bertsolaritzaren datu-basea» bdb.bertsozale.eus (Noiz kontsultatua: 2018-02-21).
  2. Urzapal bat. (Noiz kontsultatua: 2018-02-21).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]