A eremua (Zisjordania)

Koordenatuak: 31°53′49″N 35°12′04″E / 31.897°N 35.201°E / 31.897; 35.201
Wikipedia, Entziklopedia askea
A eremua (Zisjordania)
Motalurraldeko administrazio-erakunde
Geografia
Map
Koordenatuak31°53′49″N 35°12′04″E / 31.897°N 35.201°E / 31.897; 35.201
UTC orduaUTC+02:00 eta UTC+03:00
Honen parte daZisjordaniako eremuak Osloko Akordioen arabera
Palestinar enklabeak
Israelen banaketa administratiboaJudea eta Samaria Eremua
A eremura sartzea juduek debekatuta dutela ohartarazteko seinalea.

Zona A ( hebreeraz: A שטח‎ ) Osloko Akordioek definitutako lurralde eremua da; Israelek okupatutako Zisjordanian Palestinako Aginte Nazionalaren kontrol zibil eta segurtasunekoa aplikatzen den eremua da. A eremuak Zisjordaniaren % 18 inguruko eremuak hartzen ditu, lurralde isolatu eta etenak (berdez mapan), enklabe palestinarren artxipelago modukoa osatzen dutenak B eremuko zonaldeekin. B eremuak % 22 inguru hartzen du Zisjordanian, eta Israelen mendeko kontrol osoko C eremua Zisjordaniako lurraldearen %61 da gutxi gorabehera.

Palestinako hiri guztiak daude A zonaldean, eta herrien zati bat ere bai. 2013an Zisjordaniako biztanleriaren % 55 inguru bizi ziren bertan. [1]

XXI. mendean, A eremuak zortzi hiri palestinar eta haien inguruko eskualdeak barne hartzen ditu (Nablus, Jenin, Tulkarem, Qalqiliya, Ramallah, Betleem, Jeriko eta Hebronen % 80 ), eta ez dago israeldar kokalekurik. [2]

Israeldarren esku-hartze eremuan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2000ko urritik, Bigarren Intifada hasi zenetik, Israelgo herritarrak A eremutik erabat debekatuta daude, Israelgo Armadako Komando Orokorraren aginduz. Praktikan, armada Israelgo juduek soilik debekua betetzen saiatzera mugatzen da. [3] Hala , judu askok debekuari ez diote jaramonik egiten eta A eremuan sartzen dira eroskeeretak egiteko, tokiko zerbitzuguneetan autoak konpontzeko edo hainbat errepide zerbitzutarako.

Israelgo armadak A eremuan militarrak sartzeko debekua kendu zuen 2002an Pavaz operazioan eta eskualdea berriro okupatu zuen Bigarren Intifada zapaltzeko asmoz. Harrezkero, estatu juduaren armada aldian-aldian sartzen da inguru horretan, batez ere gauez, militanteak atxilotzeko eta miaketak egiteko. [4] Normalean, eraso horiek Palestinako segurtasun indarrekin koordinatzen dira. [5]

2005eko Bigarren Intifadaren amaieran, Israelek Agintaritza Palestinarrari itzuli zizkion oraindik A eremuan okupatzen zituen sektoreak. Israelgo armada erretiratu zen hartuak zituzten hiri batzuetatik eta Palestinako aginte zibil eta polizial berreskuratu zen lehenbizi Jerikon [6], eta ondoren Tulkarem eta Jenin hirietan [7] .

Mapa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

A eremuko guneen mapa:

Map
A eremua, Palestinaren Aginte Nazionalaren kontrol zibil eta segurtasunekoa

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Artikulu hau, osorik edo zatiren batean, errumanierazko wikipediako «Zona A (Cisiordania)» artikulutik itzulia izan da, 2019-07-07 data duen 12961725 bertsioa oinarritzat hartuta. Sartze-datarik ez duten erreferentziak, edo 2019-07-07 baino lehenago datatuak, jatorrizko artikulutik ekarri dira itzulpenarekin batera.
  1. ↑ Area C: More than 60 % of the occupied West Bank threatened by Israeli annexation. Parlamentul European, 4 or..
  2. ↑ The Demise of the Oslo Process. merip.org.
  3. ↑ צה"ל מודה: ערבים נכנסים חופשי לשטחי A, יהודים לא. Walla!.
  4. ↑ Beitunian nights: The IDF in the West Bank. ynetnews.com.
  5. ↑ Palestinian security forces deny IDF troops entry to Jenin. Haaretz.
  6. ↑ Handover of West Bank town of Jericho begins. New York Times.
  7. ↑ Israel plans early transfer of West Bank town to PA. The Irish Times.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=A_eremua_(Zisjordania)&oldid=9487007"(e)tik eskuratuta