Chiringuito

Espainian, chiringuito (euskaraz: «txozna») hondartzaren oinean dagoen establezimendu txikia da, janariak eta edariak eskaintzen dituena, eta bezeroentzat terraza bat edo aire zabaleko mahaigune bat duena.^[2]^[3] Oporretarako direnez, chiringuito askok turismoaren goi-denboraldian baino ez dute irekitzen, hau da, udan (edo neguan, Kanarietan). Chiringuitoak Espainiako kostalde guztietan zabaldu dira, eta herri honetako biztanleen iruditeriaren parte dira.

Sorrera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

«Chiringuito» «chiringo»aren forma txikigarria da, jatorrian [ur] zorrotada bati buruzkoa zen antillatar hitza. Kuban, kafea kafe-makinarik gabe hartzeko modu bat iragazki gisa galtzerdi bat erabiltzea eta ur irakina isurtzea da.^[3] Kafe horri «chiringuito» zioten.

Chiringuitoaren jatorria Sitgesen dago, Bartzelonako hegoaldean. Sitgesen burgesia katalaneko indiano asko finkatu ziren. Inguruko tabernetan, indianoek, kafe bat nahi zutenean, esaten zuten: «Jar iezadazu chiringuito bat».^[4] 1943an, César González-Ruano kazetaria Sitgesera joan zen bizitzera, eta bere "bulego partikularra" «El Kiosket» izeneko taberna batean ezartzea erabaki zuen. 1949an, Gonzalez-Ruanok proposatuta, tabernari «El Chiringuito» izena eman zioten, Kubako uhartera egindako bidaien omenaldi gisa.^[5]

1960ko hamarkadan mugimendu hippya iritsi zenean,^[2] 1970eko hamarkadan trantsizio demokratikoa eta Espainia XX. mendeko azken hamarkadetan helmuga turistiko bihurtu zenean, chiringuitoaren kontzeptua berehala hedatu zen Kataluniako kostaldean, gero Mediterraneoko gainerako lekuetan eta azkenik Cadizko Atlantikoan.^[6] Jatorrizko chiringuito horiek aldi baterako instalazioak ziren, udarako mugatuak, zurez edo palmondo-hostoz eginak, eta tokiko arrainak eskaintzen zituzten.