Iraida Noriega

Iraida Noriega
	;
Bizitza
Jaiotza	Mexiko Hiria, 1971ko abuztuaren 16a (52 urte)
Herrialdea	Mexiko
Jarduerak
Jarduerak	abeslaria
Musika instrumentua	ahotsa

Iraida Noriega (Mexiko Hiria, 1971ko abuztuaren 16a) mexikar kantari, konpositore eta irrati-esataria da. Gaur egun, Mexikoko jazzaren adierazgarri da, eta ibilbide sendo eta konstanteena du.^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mexiko Hirian jaio zen, 1971n, eta Freddy Noriega musikari eta letragilearen eta Esperanza arteen maitale den emakume kubatar airosaren alaba da.^[6]

1990ean, New Yorkera joan zen The City Collegen ikastera. Han, Sheila Jordan, Mimi Daitz eta Bob Norton bezalako irakasleak ezagutu zituen, baita Goussy Celestin (New Yorkeko piano-jole eta abeslari handia) eta Theo Bleckmann (kantari alemaniarra) ere, haren musikarekiko zaletasuna markatu dutenak. Han zela, Rolando Briseño saxofoi-jotzaileak bere latin-jazz taldeko kide izatera gonbidatu zuen.

1993an, Mexiko Hirira itzuli zen. Orduan, Roberto Aymes musikariak bere jazz-taldean parte hartzera gonbidatu zuen. Ordutik aurrera, musika mexikarraren panorama eta jazza bere bizitzaren zati bihurtu ziren, eta musikari handiekin lan egin ahal izan du: Agustín Bernal, Aarón Cruz, Enrique Nery, Tony Cárdenas, Magos Herrera, Eugenia León, Hebe Rossell, Nicolas Santella, Hernán Hecht, Gustavo Nandayapa, Diego Maroto, Fernando Toussaint, Alex Otaola, José Fors, besteak beste.

Harrezkero, nazioarteko kontzertuak egin ditu Los Angelesen, Bostonen, New Yorken, Houstonen, Bogotan eta Madrilen, baita Mexikoko hainbat forotan ere, hala nola Arte Ederren Jauregian, Metropoli Antzokian, Nezahualcóyotl Aretoan, Arteen Zentro Nazionalean, Lunarioan eta hainbat kultur jaialditan eta jazz-klubetan.

2000 eta 2001 artean, musika-bikoizketan sartu zen, Oliver Magañaren zuzendaritzapean, Intertrack estudioan, hainbat animerentzako (marrazki bizidun japoniarrak) abestiak interpretatuz.

Iraidak 10 disko baino gehiago grabatu ditu estudioko saioetan eta zuzenean. Lehenengoak 1994an ikusi zuen argia, baina bakarlari gisa egin zuen lehen diskoa EFECTO MARIPOSA (Pentagrama, 2000) izan zen. Kantariak berak moldatutako jazz-kantak ditu. 2012an, CARACOLITO folk jazz-diskoa atera zuen merkatura, eta iTunes-ek Latinoamerikako jazzeko hamar diskorik onenen artean aukeratu zuen. 2013. urtean, Iraidak eta Alex Otaola gitarra-joleak INFINITO deskarga-aplikazio formatuko lehen diskoa argitaratu zuten.

2014an, Iraida "Nueva Estación" proiektuaren buru izan zen (zuzenean eta diskografikoki), jazz hirukote batekin grabatua, eta poparen esparruko kanta apartak dituena, besteak beste, Sorry Seems to be the Hardest Word (Elton John), Hijo de la Luna (Nacho Cano) eta Sweet Dreams (Eurythmics).

Urte berean, IRAIDA NORIEGA Y GROOVY BAND izeneko CDa merkaturatu zuen. Aarón Cruz, Carlos Sustaita, Juan Jo López, Jorge Servín, Erik El Niño eta Citlali Toledok osatzen duten taldea, eta groove eta soul soinuekin, raparekin eta poesia mintzatuarekin osatutako kantu-sorta bat da.

Ekoizle gisa, Paulina Fuentesen diskorako egindako lana eta Andrés Torannen "Desapego" lana nabarmendu ditu.

Gaur egun, Iraidak estatuko eta nazioarteko foroetan egiten ditu kontzertuak, eta, aldi berean, Efectos Mariposa irratsaioa zuzentzen du. Programa horretan, jazza eta fusio-musikak dira Horizonte Radio 107.9ren ardatz.

2023an 35 urteko karrera musikala bete zuela eta, abeslari eta konpositore ezagunak Bacalar-en aurkeztu, jazzeko eta groove-souleko "Munduak" ikuskizuna eman zuen.^[7]