Kakahuete (landarea)

Wikipedia, Entziklopedia askea
Kakahuete (landarea)
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaPlantae
OrdenaFabales
FamiliaFabaceae
LeinuaDalbergieae
GeneroaArachis
Espeziea Arachis hypogaea
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuakkakahuete, peanut protein (en) Itzuli, peanut flour (en) Itzuli, peanut shell (en) Itzuli eta Kakahuete olio
Genomaren kokapenadnazoo.org…

Kakahuetea (Arachis hypogaea) lekadunen familiako landare-espezie bat da. Jatorriz Perukoa da. Bere euskal izena nahuatl hizkuntzako tlālcacahuatl hitzetik dator, alegia, "lurreko kakaoa" (tlalli, "lurra", eta cacahuatl, "kakao aleak").

Urteroko landare belarkara da, 30-50 cm hazten dena. Aurkako hostoak dauzka, pinatuak, lau hostoxkadunak (aurkako bi bikote; ez dauka muturreko hostoxkarik), hostoxka bakoitza 1-7 cm luze eta 1-3 cm zabal. Lekadunen lore tipikoa dauka, 2-4 cm artekoa, horia eta zain gorriduna. Polinizazioaren ondoren, 3-7 cm-ko leka bat ekoizten du, bakoitza 1-4 haziduna.

Kakahuetea Perukoa da jatorriz, baina Amerikako jatorrizko biztanleek Hegoamerikako eta Mexikoko beste eskualde batzuetara hedatu zuten bere laborantza. Europako kolonizatzaileek Europara eta Afrikara eraman zuten. Egun Txinan eta Indian ekoizten da eskala handian, bai eta Afrikan ere.

Fruitu hau gordinik edo erreta jaten da. Indiako eta Hego-ekialdeko Asiako sukaldaritzan oso erabilia da kakahuete-olioa.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Kakahuete (landarea) Aldatu lotura Wikidatan