Logroñoko probintzia

Logroñoko probintzia
	Espainia
Administrazioa
Eskualde historiko	Gaztela Zaharra
Hiriburua	Logroño
Deuseztapen data	1980ko azaroaren 15a
Geografia
Koordenatuak	42°28′12″N 2°26′44″W / 42.47°N 2.4456°W
Demografia

Logroño Espainiako probintzia zaharra izan zen, 1980an Errioxako izen tradizionala berreskuratu zuena ^[1] ^[2] eta gaur egun Errioxako probintzia bakarreko autonomia erkidegoari dagokiona. 1833an Gaztela Zaharreko eskualdean sartu zuten, eta Autonomien Estatua iristearekin batera indargabetu zen.

Espainiar probintziak – terminoaren egungo zentzu politikoan– denak 1822an eta azkenik 1833an burututako lurralde-zatiketetan sortu ziren Logroñoko probintzia instituzionalizatzeak lortu zuen helburua, garai hartan sortzen ari zen moduko administrazio-esparru bat eskaintzea izan zen, ordutik eta antzinatik Errioxa izenarekin ezagutzen zen eskualde bati, eta Errioxako biztanleak errioxarrak. ^[3] ^[4]

XI. mendekoak dira Errioxa izeneko lurralde baten existentzia dela frogatzen duten lehen erreferentzia idatziak . XVIII. mendean, horrek izango lituzkeen mugak, garaiko dokumentazioari esker ezagutzen ditugu. Esaterako, 1701ean argitaratutako eta Mateo Anguiano Nieva fraidearen Compendio historial de la provincia de la Rioja izeneko liburu ospetsua, egungoen antzeko mugak ikus ditzakegun, nahiz eta orduan zertxobait handiagoak izan. ^[4]

Uniformitatearen arrazoiengatik, probintzia gehienei euren hiriburuen izenak esleitzea erabaki zen, eta horregatik Logroñori eman zitzaion barruti horri, Errioxa tradizionalaren ordez. Dena den, izen hori ez zen inoiz galduko, garai osoan mantenduko baitzen, bere burua errioxarrak deitzen jarraitu zuten bertako biztanleek erabiltzen zutelako. Errioxa probintzia-lurralde osoa deitzen jarraitu zuten bezala, hiriburutik bereiziz. La Rioja (1889) edo Errioxako Ikasketen Institutua (1946) bezalako probintziako erakundeek eta hedabideek ere Errioxa izena hartuko lukete eta ez Logroñorena. ^[5] ^[6]

1975ean diktadura frankista amaitu eta demokrazia Espainiara iristearekin batera, probintziari Errioxa izen historikoarekin deitzea aldarrikatzen zuten ahotsak sortu ziren. Beraz, izen hori 1980an berreskuratu zen ^[1] ^[7] historiaren azterketa eta Historiaren Errege Akademiaren aldeko iritzia beste erakunde batzuen artean.