Luis Larraín Stieb

Wikipedia, Entziklopedia askea
Luis Larraín Stieb

Bizitza
JaiotzaSantiago1980ko abenduaren 30a
Herrialdea Txile
HeriotzaSantiago2023ko azaroaren 17a (42 urte)
Heriotza modua: ez-Hodgkin linfoma
Familia
AitaLuis Larraín Arroyo
Hezkuntza
HeziketaTxileko Pontifize Unibertsitate Katolikoa
Parisko Ikasketa Politikoetako Institutua
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
JarduerakLGBT ekintzailea eta ingeniari zibila

Luis Alberto Larraín Stieb (Santiago de Txile, 1980ko abenduaren 30a - Santiago de Txile, 2023ko azaroaren 17a) [1] Txileko ingeniari zibila eta LGBT eskubideen aldeko ekintzailea izan zen. Iguales Fundazioko presidentea izan zen 2013 eta 2017 artean [2]

Familia eta ikasketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Luis Larraín Arroyo ekonomialariaren eta Mónica Stieb-en semea. 23 urte zituela, publikoki aitortu zuen bere homosexualitatea. [3]

Larraínek ingeniaritza zibila ikasi zuen Txileko Unibertsitate Katoliko Pontifikalean (PUC) eta nazioarteko harremanetarako masterra egin zuen Pariseko Ikasketa Politikoen Institutuan (Sciences Po). Aurretik, Elite agentzian ere modelo izan zen eta PUCen Antzerki ikasketak egin zituen, karrera horretan ikasketak amaitu gabe. [4] [5]

Bizitza publikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

LGBT aktibista[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2013ko uztailean, Pablo Simonetti idazlearen lekua hartu zuen Iguales Fundazioko presidente gisa, Txilen LGTB eskubideak defendatzen dituen erakundea. [6] [7] Larraínek Igualesen buru izan zituen lehen ekintzen artean, sexu-gutxiengoen eskubideak defendatzen dituzten beste erakunde batzuekin batera, Sexu Aniztasunaren Frontea sortzea izan zen, Michelle Bachelet orduko presidentetzarako hautagaiak proposatutako lan-talde baten baitan, hurrengo urteetan bere jarduerarekin jarraituz. [8]

Bi giltzurrun transplantea egin bazizkioten ere —bat 2010ean eta beste bat 2013an, transplantatutako giltzurrunak huts egin ostean— [9] fundazioko presidente gisa, Larraín bihurtu zen Txile kontserbadore ezagunaren batasun zibilaren lege baten onespena lortzeko defendatzaile nagusietako bat. 2015eko urriaren 22az geroztik, sexu bereko bikoteek eta sexu bereko familiek sexu ezberdineko ezkontzak batasun zibilaren barneko babes juridiko berdinak dituzte, adopzio eskubideak eta ezkontza titulua izan ezik. Iguales Fundazioak emakume taldeekin eta herri indigenekin elkarrizketa eta lankidetza sustatzen du. Urte bereko irailean eta urrian, laneko sexu aniztasunari buruzko lehen inkesta nazionala egin zuen. [10]

2015eko azaroan, The Economist aldizkariaren Global Diversity List-en arabera, bizitza publikoko aniztasunaren munduko 50 famatuenen artean aukeratu zuten aniztasunean izan zuen eraginagatik. [11] [12] Fundazioaren kudeaketan, Javier Soto artzainak jasotako jazarpenen aurkako jarduketa judizialak zuzendu zituen —Homosexualen Integrazio eta Askapenerako Mugimenduaren aurkako antzeko ekintzak ere egin zituen—, eta kazetarien aurkako salaketa, terminologia oker edo umiliagarriengatik, sexu identitateari erreferentzia eginez. [13] [14] 2017ko martxoan Igualeseko presidentetza utzi zuen, Juan Enrique Piren ordez. [15]

Ibilbide politikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2009an ospea lortu zuen Sebastián Piñera orduko presidentetzarako hautagai eskuindarraren azaroaren 21ari dagokion telebistako propaganda ordu-tartean agertu ondoren, 2009ko hauteskundeetarako, non beste gizon batekin eskutik helduta agertzen zen eta "Bikoteko bizitzarako akordioa" proiektua defendatzen» (batasun zibila) Piñerak proposatuta. [16]

2017ko martxoaren 12an, urte hartako abenduko parlamenturako hauteskundeetan diputatu izateko hautagaitza iragarri zuen 10. barrutirako (Santiago, Providencia, La Granja, Macul, Ñuñoa eta San Joaquín udalerriei dagokiena), eta Ciudadanos alderdiak eta Sumemos koalizioak lagunduta. [17] [18] Hala ere, parlamenturako hautagaitzak aurkezteko unean, Chile Vamos itunaren barruan Evolución Políticak lagundutako independente gisa erregistratu zen. [19] Hauteskundeetan 8.303 boto lortu zituen, guztizkoaren %1,90ari, baina ez zen hautatua izan.

Heriotza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Larraínek 2023ko urtarrilean jakinarazi zuen Ez-Hodgkin linfomaren ondoriozko odol minbizia zuela, urtean zehar okerrera egin zuen egoera. 2023ko azaroaren 17an hil zen, 42 urte zituela. [1] Bere senideek euren sare sozialetan bideo bat argitaratu zuten non Larraínek hil aurretik bere osasun egoerari buruzko azken azalpena eman zuen: [20]

Nire minbiziaren tratamendu prozesuari buruz hitz egiten aritu naiz. Hirugarren tratamendu hau Txilera noiz iritsiko zain nengoen, jada iritsi da. Lehenengo hiru dosiak eman zizkidaten eta, zoritxarrez, ez zuen emaitzarik eman (...) Tratamendu gehiago erabilgarri ez dagoela ikusita eta nire bizi-kalitatean pentsatuta, nire familia eta lagunekin asko hitz eginda, sedatzea erabaki nuen azken momentu hau bakean pasatzeko, minbiziaren ondorioak nire gorputza suntsitzen sentitu gabe (...) Guztiari agur esan nahi nion, eskerrik asko gertatzen ari zitzaidanaren berri izateagatik, eta ea aurrera egiten duten beren borrokarekin, dela osasunean, dela sexu-aniztasunean, dela edozein eremutan.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b «Fallece a los 42 años Luis Larraín, cofundador de Fundación Iguales» CNN Chile 18 de noviembre de 2023.
  2. T13. (2023-11-18). «Muere a los 42 años Luis Larraín Stieb, cofundador de Fundación Iguales» https://www.facebook.com/teletrece.
  3. «Luis Larraín Stieb» Poderopedia.
  4. «Contarles a tus padres que eres gay, Luis Larraín» La Tercera 28 de abril de 2013.
  5. LA VOZ DE LOS GAYS EN LA FRANJA DE PIÑERA: La desconocida historia de Luis Larraín. 4 de diciembre de 2009.
  6. «El sucesor» La Tercera 21 de julio de 2013.
  7. «Luis Larraín asume en la Fundación Iguales como sucesor de Pablo Simonetti» EMOL 15 de julio de 2013.
  8. Frente de la Diversidad Sexual. Quiénes somos. .[Betiko hautsitako esteka]
  9. «Luis Larraín, la travesía de su segundo trasplante» Caras 2 de julio de 2015.
  10. «Luis Larraín detalló primera encuesta nacional sobre diversidad sexual en el trabajo» Biobiochile.cl 23 de septiembre de 2015.
  11. Top 50 diversity figures in public life. 2015.
  12. «Luis Larraín destaca en lista de los 50 líderes mundiales de la diversidad» La Tercera 3 de noviembre de 2015.
  13. «Luis Larraín presenta denuncia por amenazas a Fundación Iguales» Teletrece 24 de diciembre de 2014.
  14. «Fundación Iguales llama a denunciar a Claudio Fariña al CNTV por dichos "discriminatorios"» EMOL 16 de agosto de 2016.
  15. «Juan Enrique Pi es el nuevo presidente de Fundación Iguales: queda mucho camino por recorrer» Biobiochile.cl 1 de marzo de 2017.
  16. «Homosexual que participa en la franja de Piñera es hijo del subdirector del think tank UDI» El Mostrador 20 de noviembre de 2009.
  17. «El candidato Larraín» La Tercera 12 de marzo de 2017.
  18. «Will Luis Larrain be successful as Chile’s first openly-gay Congress member?» The Santiago Times 13 de mayo de 2017.
  19. Nicolás Ríos. (21 de agosto de 2017). «Cambios de última hora en inscripciones: @LuisLarrain va por Evopoli. @RojoEdwards no va por RN. @Insulza por Arica» Twitter.
  20. Silva, Marcelo. (2023-11-18). «Fallece a los 42 años Luis Larraín, cofundador de Fundación Iguales» Emol.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]