Margoth Escobar

Wikipedia, Entziklopedia askea
Margoth Escobar
Bizitza
JaiotzaPastaza probintzia, 1954 (69/70 urte)
Herrialdea Ekuador
Jarduerak
Jarduerakgiza eskubideen aldeko ekintzailea eta ekintzaile ekologista

Mercedes Margoth Escobar Villarroel[1] (Puyo, Ekuador, 1954) ingurumen-eskubideen eta indigenen aldeko ekintzaile ekuadortarra da.[2]

Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Escobar mestizoa da eta Puyon jaio zen, Pastazan.[3] Amazoniako emakume bat da, Ekuadorko Amazonian baliabide naturalak erauztearen aurka dagoena.[4]

Gaztetatik hasi zen aktibismoan. 1975ean,[1] Manabiko Nekazarien Elkarteen Batasun Probintziala sortzen lagundu zuen, eta hori garrantzitsua izan zen Manabiko probintziako hainbat familiaren landa-lurrak berreskuratzeko.[2]

1980an, Pastazako Herri Indigenen Erakundearen lurraldeak babesten hasi zen, lurralde indigenetan migratzaileak kolonizatzearen aurka. Horregatik, 1984an, Nekazaritza Erreformarako eta Kolonizaziorako Ekuadorreko Institutuan zuen postua galdu zuen. 1985ean ere Radio Puyo-n lana galdu zuen, nazionalitate indigenen eskubideen defentsari elkartasuna adierazteagatik.[5]

1992an, indigenen lehen altxamenduan parte hartu zuen, eta bat egin zuen OPIPen martxarekin, 7 nazionalitate indigenen lurraldeak legeztatzearen alde.[5]

1996an, CONFENIAEko emakumeekin batera, Tripetrol petrolio-enpresaren bulegoak hartzen parte hartu zuen. Horren ondorioz, lapurreta, bahiketa eta terrorismoa egotzita epaitu zuten, eta mestiza zenez, ekintzen buru gisa auzipetu zuten.[5]

Andrey Nikonov Belorusnefteko zuzendariari eraso egitea leporatu zioten, eta 2014an deitu zuen fiskaltzak, sabotajea eta terrorismoa egotzita.[4]

2015eko abuztuaren 13an, Escobar jipoitu eta atxilotu egin zuten, Puyon greba orokorra eta manifestazioa egin ondoren. Sindikatuek eta erakunde indigenek antolatu zuten manifestazioa, Ekuadorko Nazionalitate Indigenen Konfederazioak (Conaie) barne. Manifestazioek nekazaritzaren erreforma eskatzen zuten, osasun zerbitzuetara hobeto iristea, meatzaritzaren garapenaren aurka egotea, Europar Batasunarekin merkataritza libreko itun bat egitea eta Rafael Correa presidentea mugarik gabe berrautatzea ahalbidetuko zukeen Ekuadorko Konstituzioaren erreforma-proposamen baten aurka egitea.[1] Epaile batek erabaki zuen behin-behineko espetxealdian egon behar zuela 30 egunez, ordena publikoa nahas ez zezan.[6] 2015eko abenduan, karguak erretiratu ziren, frogarik ez zegoelako.[4]

Escobar-en etxea 2018ko irailaren 29an eragindako sute[7][8] batek suntsitu zuen.[9][5] Etxea topaleku bat izan zen Amazonasko Emakumeentzat,[4] eta bera ere bertako kide zen. Amazoniako Emakumeen Kolektiboa ere esaten zaio, eta gehienbat indigena den taldeak Ekuadorko Amazonia defendatzen du. Emakume Amazonikoetako beste kide batzuk ere, Nema Grefa, Patricia Gualinga eta Salome Aranda, erasotuak eta mehatxatuak izan ziren,[10] eta taldeak, Amnesty Internationalekin batera, 250.000 sinadura baino gehiago bildu eta eman zizkion Ekuadorko fiskal nagusiari, ikerketa geldietan aurrerapenak egiteko eskatuz. Sinadurak 2015eko martxoaren 9an entregatu ziren.[11]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b c «Margoth Escobar, el pulmón incansable». Plan V. 16 de julio de 2019..
  2. ↑ a b «Margoth Escobar | Front Line Defenders» web.archive.org 2019-08-08 (Noiz kontsultatua: 2023-03-30).
  3. ↑ «Patricia Gualinga, el rostro de la resistencia sarayaku» web.archive.org 2021-01-24 (Noiz kontsultatua: 2023-03-30).
  4. ↑ a b c d «Mujeres amazónicas entregan firmas a la Fiscalía para exigir protección» web.archive.org 2021-01-26 (Noiz kontsultatua: 2023-03-30).
  5. ↑ a b c d Hernández, Publicado por Hortensia. Margoth Escobar defensora de los Derechos Humanos, los Pueblos Indígenas y la Naturaleza.. (Noiz kontsultatua: 2023-03-30).
  6. ↑ «Health of human rights defender Margoth Escobar deteriorating in detention | Front Line Defenders» web.archive.org 2019-08-08 (Noiz kontsultatua: 2023-03-30).
  7. ↑ «Amazon Women attacked for defending their land - Amnesty International Australia» web.archive.org 2020-11-27 (Noiz kontsultatua: 2023-03-30).
  8. ↑ (Gaztelaniaz) «Los riesgos que asumen las mujeres para defender el medio ambiente» Amnistía Internacional 2019-05-01 (Noiz kontsultatua: 2023-03-30).
  9. ↑ «Margoth Escobar's home attacked | Front Line Defenders» web.archive.org 2020-08-04 (Noiz kontsultatua: 2023-03-30).
  10. ↑ (Ingelesez) «Ecuador: "They will not stop us" : Justice and protection for Amazonian Women, defenders of the land, territory and environment - Ecuador | ReliefWeb» reliefweb.int (Noiz kontsultatua: 2023-03-30).
  11. ↑ «Ecuador: State must urgently adopt public policy to protect human rights defenders facing grave risks | Amnesty International» web.archive.org 2021-01-16 (Noiz kontsultatua: 2023-03-30).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Margoth_Escobar&oldid=9242637"(e)tik eskuratuta