Trifenilmetano
| Trifenilmetano | |
|---|---|
 | |
| Formula kimikoa | C19H16 |
| SMILES kanonikoa | 2D eredua |
| MolView | 3D eredua |
| Konposizioa | karbono |
| Mota | hidrokarburo aromatiko, phenyl compound (en)  eta triphenylmethyl compound (en) |
| Ezaugarriak | |
| Dentsitatea | 1,014 g/cm³ (99 °C, likido) |
| Errefrakzio indiziea | 1,5839 (99 °C, 589 nm) |
| Disolbagarritasuna | ezezaguna (ur, ezezaguna) ezezaguna (etanol, ezezaguna) ezezaguna (dietil eter, ezezaguna) ezezaguna (piridina, ezezaguna) ezezaguna (Kloroformo, ezezaguna) ezezaguna (bentzeno, ezezaguna) |
| Fusio-puntua | 92 °C 93 °C |
| Irakite-puntua | 359 °C (101,325 kPa) |
| Masa molekularra | 244,125 Da |
| Arriskuak | |
| Flash-puntua | 100 °C |
| Identifikatzaileak | |
| InChlKey | AAAQKTZKLRYKHR-UHFFFAOYSA-N |
| CAS zenbakia | 519-73-3 |
| ChemSpider | 10169 |
| PubChem | 10614 |
| Reaxys | 1909753 |
| Gmelin | 76212 |
| ZVG | 19960 |
| EC zenbakia | 208-275-0 |
| ECHA | 100.007.524 |
| Human Metabolome Database | HMDB0259264 |
| UNII | 8O4UTW9E17 |
Trifenilmetanoa edo tritanoa konposatu organiko aromatikoa da, (C6H5)3CH formula duena. Solido kolorgea da, disolbatzaile organiko ezpolarretan disolbatzen dena eta uretan ez. Trifenilmetanoak tindu sintetiko askoren oinarrizko egitura osatzen du. Horietako asko pH adierazle moduan usatzen dira eta gutxi batzuk fluoreszenteak dira[1][2].
Bestalde, (C6H5)3C- taldeari tritilo esaten zaio, adibidez tritil kloruroan.
Sintesia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Trifenilmetanoa Friedel-Crafts erreakzioaren bidez sintetiza ahal da betzenotik eta kloroformotik abiatuta aluminio kloruroa katalizatzaile gisa baliatuz.
3 C6H6 + CHCl3 → Ph3CH + 3 HCl
Alternatiba moduan kloroformoa karbono tetrakloruroz ordezak daiteke katalizatzaile bere erabiliz[3].
- 3 C6H6 + CCl4 + AlCl3 → Ph3CCl·AlCl3
- Ph3CCl·AlCl3 + HCl → Ph3CH
Erabilera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Gorago esan bezala, trifenilmetanoa tindagai sintetiko askoren oinarrizko egituraren osagaia da, etsenplurako, bromokresol berdea, malakita berdea edo kresol gorria.
Bestetik, tritilo taldea ordezkatzaile gisa asko erabiltzen da sintesi kimikoan, esaterako alkoholen hidroxiloak babesteko.
Ph3CCl + ROH → Ph3COR + HCl
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ (Ingelesez) PubChem. «Triphenylmethane» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2024-04-29).
- ↑ «ZT Hiztegi Berria» zthiztegia.elhuyar.eus (Noiz kontsultatua: 2024-04-29).
- ↑ (Ingelesez) «Organic Syntheses Procedure» orgsyn.org (Noiz kontsultatua: 2024-04-29).
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q424277
Multimedia: Triphenylmethane / Q424277