Victoria Lidiard

Wikipedia, Entziklopedia askea
Victoria Lidiard

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakVictoria Simmons
JaiotzaClifton (en) Itzuli1889ko abenduaren 23a
Herrialdea Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua
 Erresuma Batua
HeriotzaHove (en) Itzuli1992ko urriaren 3a (102 urte)
Familia
Ezkontidea(k)Alexander Lidiard (en) Itzuli
Hezkuntza
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakoptikaria, sufragettea eta autorea

Victoria Lidiard, ezkongabetan Victoria Simmons (Clifton, Britainia Handia, 1889ko abenduaren 23a - Hove, 1992ko urriaren 3a) britainiar gizarte-ekintzaile, optikari eta autore kristaua izan zen. Azken sufragista britainiarra izan zelako da ezaguna: 1992an hil zen, 102 urte zituela. Animalien ongizatearen, begetarianismoaren eta emakumeen antolamenduaren alde ere militatu zuen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Victoria Simmons 1889ko abenduaren 23an jaio zen, Cliftonen (Bristol), 12 senideko familia batean.[1] Herriko neskentzako eskolan egin zituen ikasketak, eta, 14 urterekin, argazki-estudio batean lanean hasi zen, gauez kontabilitatea eta estenografia ikasten zituen bitartean.[2][3]

Amarekin eta hainbat ahizparekin batera, eta aitaren borondatearen aurka, Women's Social and Political Unionekin (WSPU) bat egin zuen, 1907an, Annie Kenney, WPSUren Ingalaterrako mendebaldeko antolatzailea, hizketan entzun ondoren.[2][1] Herri mailan militatu zuen, besteak beste Bristoleko portu-sektorean: espaloietan esloganak idazten zituen klarionez; oinezkoak jazartzen zituen; Vote for Women saltzen zuen, WPSU egunkaria; manifestazio batean parte hartu zuen Cliftonen, eta bilera politikoak nahasten zituen.[1][2][3]

Hasieran, ez zuen gogo handirik Emmeline Pankhurstek eta WSPUk 1908tik aurrera sustatutako jarduera militanteagoetan parte hartzeko, baina WPSUren ekintza batekin bat egin zuen, eta, agian, baita 1908ko martxoaren 1eko kristal-hauste manifestazioarekin ere Londresko erdialdeko merkataritza-gunean (Regent Street, Piccadilly, The strand, Oxford Street eta Bond Street).[2][2][3] Baina 1912ko martxoaren 4an, ziur dakigunez, Whitehallen kristalak hausten izan zen, eta, han, War Officeko kristalak hausteagatik atxilotu zuten. Epaitua eta kondenatua, bi hilabeteko kartzela-zigorra ezarri zioten Hollowayko kartzelan.[3][2]

Sufragisten zapia

Sufragisten zapia sinatu zutenetako bat izan zen, 1912an.[4]

Lehen Mundu Gerran, WSPUk protestari buruzko luzamenduari amaiera ematea erabaki zuen.[2] Victoriak eta haren ahizpa batek gerra Kensingtonen igaro zuten, apopilo-etxe bat administratzen. Victoriak munizio-lanak hasi zituen asteburuetan, Batterseako zentral elektrikoan, aireko obusak mihiztatzen.[1][2][3] 1918an, Victoria Alexandre Lidiardekin ezkondu zen: orduan Manchester Rifleseko hirugarren batailoiko komandantea eta Men's League for Women's Suffrageko kide aktiboa.[2][3] Victoriak optikari-ikasketak egin zituen gerraren ondoren, eta senarrak eta biek optikari gisa lan egin zuten Maidenheaden eta High Wycomben.[1][2][3]

Sufragista zaharrenetako bat izanik, BBCk elkarrizketa egin zion bere bizitzaren amaiera aldera.[5] Hoven, plaka urdin batekin omentzen du.[6]

Bestelako jarduerak eta engaiamenduak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Victoria begetarianoa bihurtu zen 10 urterekin, eta, bizitza osoan, animalien ongizateaz arduratu zen.[7] Bere dieta begetarianoak Hollowayko espetxe-agintariak harritu zituen, eta “gurinarekin egindako ia libra erdi leka” ematen zioten, kantitate handiegia.[8]

Victoria sozialki aktiboa izan zen bizitza osoan, eta animalien ongizatearen aldeko kanpainetan parte hartu zuen, hala nola abereak garraiatzeko baldintzak hobetzen.[9] National Council of Women of Great Britain-eko kidea da (en). Bizitzaren amaiera aldera, kanpaina egin zuen Movement for the Ordination of Women (en), eta paralelotasun zehatza ezarri zuen horren eta bere gaztaroan emakumeen boto-eskubidearen alde egindako ekintzen artean.[1][2][3]

Hoven hil zen (Ekialdeko Sussex), 1992ko urriaren 3an.[1]

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bi liburu idatzi eta argitaratu zituen:[1]

  • Christianity, Faith, Love and Healing (1988)
  • Animals and All Churches (1989)

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b c d e f g h «Obituary Victoria Lidiard» The Independent 19 octobre 1992..
  2. a b c d e f g h i j k «Victoria Lidiard» Spartacus Educational.
  3. a b c d e f g h «Papers of Victoria Lidiard» JISC Archives Hub.
  4. The Suffragette Handkerchief at the Priest House, West Hoathly. , 9 or. Priest House..
  5. «Make Noise: Meet the suffragettes from Make Noise» BBC Rewind.
  6. Calder, Jean. (22 juin 2018). «Blue plaques for the suffragettes» Brighton and Hove Independent..
  7. "Papers of Victoria Lidiard". archiveshub.jisc.ac.uk. Retrieved 14 March 2022.
  8. Wojtczak, Helena. (2008). Notable Sussex Women: 580 Biographical Sketches. Hastings. p. 163. ISBN 978-1904109150
  9. Leah Leneman. (1997). «The awakened instinct: vegetarianism and the women's suffrage movement in Britain» Women's History Review 6 (2): 271–287.  doi:10.1080/09612029700200144..

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]