Ziklopenteno

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ziklopenteno
Formula kimikoaC5H8
SMILES kanonikoa2D eredua
MolView3D eredua
Motabiogenic aliphatic hydrocarbon (en) Itzuli
Ezaugarriak
Momentu dipolarra0,2 D
Fusio-puntua−135 °C
−135,1 °C
Irakite-puntua44,24 °C (101,325 kPa)
Fusio-entalpia0,2 D
Masa molekularra68,063 Da
Arriskuak
NFPA 704
3
1
1
Identifikatzaileak
InChlKeyLPIQUOYDBNQMRZ-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia142-29-0
ChemSpider8544
PubChem8882
Reaxys635707
Gmelin49155
ChEMBLCHEMBL1797299
RTECS zenbakiaGY5950000
ZVG15680
DSSTox zenbakiaGY5950000
EC zenbakia205-532-9
ECHA100.005.030
KNApSAcKC00059892
UNIIONM2CKV81Z

Ziklopentenoa C5H8 formulako konposatu organikoa da zikloalkenoen familiakoa. Petrolioaren antzeko usaina duen likido kolorgea da[1].

Erabilera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zikopentenoa monomero gisa baliatzen da polimero batzuen sintesian. Gasolinaren osagarri moduan ere erabiltzen da.

Erreakzioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ziklopentenoak lotura bikoitzean adizio-errekzioak pairatzen ditu, zikloadizioak kasu.

Halaber, oxigenoaren bidez ziklopentanonara oxida daiteke[2].

Dimerizazio fotokimikoa jasan lezake trans-triziklo[5.3.0.02,6]dekanoa sortuaz[3].


Prestakuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ziklopentenoa naftaren crackingaren bidez lortzen da, ia 2,2 kg ziklopenteno lortzen direlarik nafta tonako. Hala ere ziklpentadienoaren hidrogenazio katalitikoak errendimendu handiagoa du[1].

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b (Ingelesez) Claus, Martin; Claus, Evelyn; Claus, Peter; Hönicke, Dieter; Födisch, Ringo; Olson, Michael. (2016). «Cyclopentadiene and Cyclopentene» Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry (American Cancer Society): 1–16.  doi:10.1002/14356007.a08_227.pub2. ISBN 978-3-527-30673-2. (Noiz kontsultatua: 2021-04-14).
  2. (Alemanez) Smidt, J.; Hafner, W.; Jira, R.; Sedlmeier, J.; Sieber, R.; Rüttinger, R.; Kojer, H.. (1959). «Katalytische Umsetzungen von Olefinen an Platinmetall-Verbindungen Das Consortium-Verfahren zur Herstellung von Acetaldehyd» Angewandte Chemie 71 (5): 176–182.  doi:10.1002/ange.19590710503. ISSN 1521-3757. (Noiz kontsultatua: 2021-04-14).
  3. Gossauer, Albert. (2006). Struktur und Reaktivität der Biomoleküle eine Einführung in die organische Chemie. ISBN 978-3-906390-29-1. PMC 248849332. (Noiz kontsultatua: 2021-04-14).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]