Denbora-pasaren parkea: berrikuspenen arteko aldeak
tNo edit summary |
|||
21. lerroa: | 21. lerroa: | ||
Juan García Naveira hil ondoren, 1933an, parkearen dekadentzia hasi zen. Gerraondoren erabat utzita gelditu zen eta bandalismoa zein lapurketak ohikoak izan ziren. 1940. hamarkadan errepide batek parkea erditik zatitu zuen, lorategiak eta eraikuntzak bereizita utzita. Lorategian baratzak eta zabortegiak zabaldu ziren, haien hasierako antolaketa erabat txikitzen. [[1986]]an Betanzosko Udalak parkea erosi zuen, ingurua berreskuratzeko asmoz. Europako diru-lagutzeei esker gelditzen den parkea berreskuratzeko zenbait lan egin da baina ez parkea babesteko haina. Denbora-pasaren parkeak ez du inongo babesik nahiz eta hori izan Parkearen Lagunen Elkarteak bultzatutako eskaera nagusietariko bat.<ref>{{Cite web|url=https://elpais.com/elpais/2017/01/30/tentaciones/1485799004_881618.html|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref> |
Juan García Naveira hil ondoren, 1933an, parkearen dekadentzia hasi zen. Gerraondoren erabat utzita gelditu zen eta bandalismoa zein lapurketak ohikoak izan ziren. 1940. hamarkadan errepide batek parkea erditik zatitu zuen, lorategiak eta eraikuntzak bereizita utzita. Lorategian baratzak eta zabortegiak zabaldu ziren, haien hasierako antolaketa erabat txikitzen. [[1986]]an Betanzosko Udalak parkea erosi zuen, ingurua berreskuratzeko asmoz. Europako diru-lagutzeei esker gelditzen den parkea berreskuratzeko zenbait lan egin da baina ez parkea babesteko haina. Denbora-pasaren parkeak ez du inongo babesik nahiz eta hori izan Parkearen Lagunen Elkarteak bultzatutako eskaera nagusietariko bat.<ref>{{Cite web|url=https://elpais.com/elpais/2017/01/30/tentaciones/1485799004_881618.html|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref> |
||
Monumentuaren kontserbazioa, orokorrean, ez da ona. |
Monumentuaren kontserbazioa, orokorrean, ez da ona.<ref>{{Cite web|url=https://www.minube.com/rincon/pasatiempos-betanzos-a2125137|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref> |
||
== Iruditegia == |
== Iruditegia == |
22:30, 9 otsaila 2018ko berrikusketa
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Estanque_del_Retiro.jpg/300px-Estanque_del_Retiro.jpg)
Denbora-pasaren parkea, galizieraz Parque do Pasatempo, Betanzosen (Coruñako probintzia) dagoen parke entziklopediko publikoa eta misteriotsua da. Juan García Naveira indianoak asmatu zuen, 1893an.[1] Parkean bi zonalde ikus daitezke: zaharra eta berriago dena; bertan, alde berdeak, urmaelak, auditorioa, lur azpiko kobazuloak eta haurrentzako jolas-aldea ikus daiteke. Elementu batzuek kutsu masonikoa dute.[2]
Proiektua
Parke entziklopedikoa García Naveira anaien ideia izan zen, batez ere Juan García Naveirarena. Hauek, Argentinan dirutza irabazi ondoren, haien herria aurrera ateratzeko proiektu asko bultzatu zuten. Horrela, eskola bat eraiki zuten (1914), babesetxea (1912), ikuztegi publikoa (1902), eta Denbora-pasaren parke hau.[3]
Parkearen eraikuntza 1893an hasi zen eta 1914 arte iraundu zuen. Izan ere, Juan Garcíaren heriotza gertatu arte, 1933an, urtero parkearen zabaltze lanak eta gauza berriak jarri ziren. Bere heriotzaren unean, parkeak 9 hektarea zituen. Modu batez, egungo parke tematikoen aurrekaria izan zen. Helburua oso pedagogikoa zen eta iniziazio-bidaia bezala planteatzen zen.[4]
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Le%C3%B3n_Colosal_no_Parque_do_Pasatempo_de_Betanzos.jpg/220px-Le%C3%B3n_Colosal_no_Parque_do_Pasatempo_de_Betanzos.jpg)
Parkea 1914an
Parkea inauguratu zenean oraingoarena baino lau aldiz zabalera handiago zuen. Sarreran ordaintzeko leihatila zegoen eta horrela lortzen zen dirua, parkearen mantenimenduarentzako erabiltzen zen. Leihatilaren eraikuntza XX. mendeko amaiaera arte gorde zen. Hesi handi baten ondoren Versaillesko jauregia zegoen. Atea bi lehoik zaintzen zuten, Vatikanoko Klemente XIII.a aitasantuaren hilobia zaintzen duten kopia zirenak. Lehoi horiek gaur egun Kovadongako leizean erakusten dira, Asturiasen.
Parkearen zenbait elementu
- Bi dinosaurio
- Egiptoaren bidai baten erliebea
- Leizeak
- Erretiroko urmaela
- Lehoitzarra
- Kapitalaren genealogia
Egungo egoera
Juan García Naveira hil ondoren, 1933an, parkearen dekadentzia hasi zen. Gerraondoren erabat utzita gelditu zen eta bandalismoa zein lapurketak ohikoak izan ziren. 1940. hamarkadan errepide batek parkea erditik zatitu zuen, lorategiak eta eraikuntzak bereizita utzita. Lorategian baratzak eta zabortegiak zabaldu ziren, haien hasierako antolaketa erabat txikitzen. 1986an Betanzosko Udalak parkea erosi zuen, ingurua berreskuratzeko asmoz. Europako diru-lagutzeei esker gelditzen den parkea berreskuratzeko zenbait lan egin da baina ez parkea babesteko haina. Denbora-pasaren parkeak ez du inongo babesik nahiz eta hori izan Parkearen Lagunen Elkarteak bultzatutako eskaera nagusietariko bat.[5]
Monumentuaren kontserbazioa, orokorrean, ez da ona.[6]
Iruditegia
-
Urpekaria.
-
Kobazuloa.
-
Hadesen ahoa.
-
Kapitalaren genealogia.
Erreferentziak
Kanpo loturak
- (Gaztelaniaz):Parkeko irudiak.
- (Gaztelaniaz):Parkeari buruzko bloga.
![]() |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Denbora-pasaren parkea ![]() |
- (Gaztelaniaz):Parkearen aurrekariak.