Edukira joan

Ichthys

Wikipedia, Entziklopedia askea
Dušan Kreheľ (bot) (eztabaida | ekarpenak)(r)en berrikusketa, ordua: 21:09, 11 ekaina 2022
(ezb.) ←Bertsio zaharragoa | Oraingo berrikuspena ikusi (ezb.) | Bertsio berriagoa→ (ezb.)
IXΘΥΣ: Iota I=Jesus, Ji X=Christos (Kristo), Theta Θ=Theou (Jainkoaren), Ípsilon Υ=Uios (Seme), Sigma Σ=Soter (Salbatzailea)

Ichthys edo Ichtus-a (grekozko ἰχθύς-etik 'arrain', ebakia /ixˈθys/, «ijzús») ikur bat da. Bi arku elkartzen dira, eta badirudi arrain baten profila dela, vesica piscis edo mandorla horizontal baten antzera, eta lehenengo kristauek ikur sekretu gisa erabili zuten.

Akronimoak honako hau esan nahi du: Ἰησοῦς Χριστὸς Θεοῦ Υἱὸς Σωτήρ "-Jesucristo, Jainkoaren Semea, Salbatzailea”[1].

Jatorria eta sinbolismoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arraina arrantzalea bezala, Itun Berrian behin eta berriz agertzen den sinboloa da: ogien eta arrainen ugalketa, mirarizko arrantza, estateroa arrain baten ahoan, arraina parrillan Jesusek jan zuena bere piztueraren ondoren[2].

Honako hau izan zitekeen ichtus sinboluaren erabilera sekretua: pertsona batek harean lerro zuzen eta kurbatuak marrazten zituen itxuraz ausaz, eta lerro horietako bat arku zirkularra zen (ichtus erdia)[3]. Beste pertsona batek marra gehiago marrazten bazituen lurrean eta irudia osatzen bazuen, biek jakingo lukete biak kristauak zirela. Milango Ediktua baino lehen, kristauek ezin zuten beren fedea argi eta garbi adierazi, jazarri edo exekutatzeko arriskua baitzuten.

Baliteke lotura bat egotea Jesusen eta arrainaren artean, baptisterioko bainutik (bataioetarako igerilekua, edo "urperatzeko lekua") eta gizonen arrantzaleen parabolaren artean, apostoluei erreferentzia egiten diena[2]. Era berean, "pisciculi" (arraintxoak) bihurtu berriak ziren, eta arraina, ogiarekin batera, eukaristiaren sinbolo bihurtu zen.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Agustin Hiponakoa, Jainkoaren Hiria, XVIII, kap. XXIII.
  2. a b Diane Apostolos-Cappadona, A Guide to Christian Art, Bloomsbury Publishing, UK, 2020, 183 or.
  3. Paul Fieldhouse, Food, Feasts, and Faith: An Encyclopedia of Food Culture in World Religions, ABC-CLIO, USA, 2017, 214 or

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]