Almirante

Frantziako amiralen zeinua.

Almirante (Heg.) edo amiral (Ipar.) gradua, gradiazio militar bat da, nazioen arabera maila desberdina duena. Adiera ohikoenean, graduazio gorena da itsas armadetan.

Etimologia

Hitzak jatorria du arabierazko amīr al-baḥr karguan, itsasoetako komandante, tartean latinaren etimologia popularra ere nahastu delarik, admiral era emateko (frantsesezkoa), latinezko admirabilis ("miresgarri") edo admiratus ("mirestua") tarteko. Euskarazko aldaerak, almirante Hego Euskal Herrian eta amiral Ipar Euskal Herrian inguruko erdara nagusien maileguak dira.

Nafarroako almiranteak

Nafarroako Erresuman ere bazen almirante kargua, baina ez zuen beste herrialde batzuetako itsas-armaden posizioarekin zerikusirik. Almiradio izeneko lurralde-egituretako agintariak ziren almiranteak, erregeak izendatuak, merioen azpitik oro har garrantzi hierarkikoan. Batzuetan bazuten funtzio militarra, almiradioko gizonak erreklutatzekoa Erresumaren zerbitzurako, baina gehiago zen posizio administratiboa, bizitza osorakoa.

Karguaren izenak izan lezake jatorria Iruñeko San Zerningo Burguaren historian. Iruñeko burgu frankoa zen hau, Frantzian jatorri zuten bizilagunek populatua (okzitaniarrak izango ziren gehienak, dena den) eta hango buruzagiaren kargu-izena zen almirantearena. Xanpainako leinua Nafarroako erregetzako dinastia nagusia izan zen urteetan, San Zernindik beste eremu batzuetara zabaldu zen terminoa.

Almiradioaren izen eta izanak iraun zuen Nafarroako konkistaren ondotik, baita 21. mendera arte, baina almirante kargua desagertu zen aspaldi.

Kanpo estekak

• Datuak: Q132851