Beireko jauregia

Beireko jauregia
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Nafarroa Garaia
Udalerria	Beire
Koordenatuak	42°27′16″N 1°37′19″W / 42.45447955°N 1.62198068°W

Beireko Armagintzako Kaporalgo jauregia edo Ezpeleta Beireko Kondeen jauregia Nafarroa Garaiko Erdialdea eskualdeko Beire udalerrian kokatutako Erdi Aroko jauregi bat da.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ezpeleta Beireko kondeetakoa da, eta Armagintzako Kaporalgo gisa ageri da Nafarroako Erresumako nomina ofizialean. 1457an, Joan II.ak Beire eta Donamartiriko jaurerria eman zion, jurisdikzioarekin eta gainerako eskubideekin, Bernart Ezpeletari. 1548an Migel Ezpeletakoa, Jatsu eta Xabierrekoak bere etxerako armagintzako lurmuturraren prerrogatibak eskuratu zituen, gorteetarako deia egiteko eskubidearekin. Bere ondorengoak, Leon Ezpeletakoak, 1568an urteko 30 000 marabediko oheratzea lortu zuen, 1596an bere seme Migel Ezpeletakoak gozatu zuena, eta 1616az geroztik, bere oinordeko Ignacio Antonio Ezpeletakoak. 1660an Leon Ezpeletakoa Goñiri eman zioten. Haren oinordeko Migel Ezpeletakoak 1686an eskatu zuen jauregia armagintzako kaporalgo gisa jasotzea Errege Liburuetan. 1719an, Agustin Ezpeletakoa, Goñi eta Amatriaingoa auzitan jarri ziren erantsitako ondasunen salbuespenagatik. Kuartelei aurre egiteko eskaera egin zuen, 1781ean Jokin Ezpeletakoa, Galdiano eta Arradakoak, eta bere anaia Jose Ezpeletakoa Ezpeleta Beireko kondea sortu zuen Karlos IV.a Borboikoak 1797an.