Amenofis I.a: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

11:56, 13 azaroa 2009ko berrikusketa

Dyeserkara Amenhotep, Amenhotep I.a edo Amenofis I.a bezala ere ezagutua, Egiptoko XVIII. dinastiako bigarren faraoia izan zen. K. a. 1525etik K. a. 1504 arte gobernatu zuen.

Biografia

Herrialdetik hiksoak bota zituen Ahmose erregearen oinordekoa, ehun urteko okupazioaren ondorioz monarkiari eragindako kalteak konpontzeaz arduratu zen, eta, gainera, libiarren aurka borrokatu eta hegoalderantz aurrera egin zuen, Nubia zeharkatuz, Nilo ibaiaren bigarren urjauziraino.

Bere aitak bezala, Tebaseko Amon jainkoari oso dohaintza eskuzabalak egin zizkion, errege familiaren jainko babesletzat eta hiksoen aurkako matxinadaren bultzatzailetzat hartzen zena.

Bereziki eraikitzaileek goretsitako errege bat izan zen, eta urte asko beranduagoan jainkotu eta gurtu zuten Deir el-Medinako hilobi eraikitzaile eta artisauek, Erregeen Haranaren benetako eraikitzailea izan zela pentsarazi duena. Hala ere, hau oraindik frogatzeke dago, ez bait dago Amenofis I.aren hilobia izateko hautagai argi bakar bat ere, ez Erregeen Haranean ezta hemendik kanpo ere. Hala ere, bere momia, Deir el-Bahariko DB320 ezkutalekuan aurkitu zen.

Bere erregealdiari buruz, XVIII. dinastia dizdiratsuko beste gobernari batzuei buruz baino gutxiago ezagutzen da, baina Egipto mundura irekitzen hasi zen eta bertako gobernariak konkistetan pentsatzen hasi ziren garai lasai bat izan zela ziurta daiteke.

Errege hau, beti bere amarekin joaten ohi zen, Ahmose-Nefertari erregina handia, itzalean, bere Errege Emazte Handia eta arreba zen Ahmose-Meritamon geratuz, honek, bide batez, helduarora iritsi zen oinordeko bakar bat ere eman ez ziolarik. Amenofis I.aren oinordekoa, Tutmosis I.a izan zen.

Bere garaiko testigutzak

Atea Karnakeko tenpluan (Sethe)
Idazkunak El Kabeko tenpluko blokeetan (Petrie: El Kab)
Kusheko erregearen seme zen Turiren dataturiko idazkuna Uronartin (Sethe)
Ahmose Paennekheben biografian aipatua, El Kaben (Sethe)

Amenofis I.a eta bere ama Ahmose-Nefertari, tokiko jainko bezala gurtuak izan ziren Tebasen.

Aurrekoa
Amosis I.a

Egiptoko faraoia
Egiptoko XVIII. dinastia

Ondorengoa
Tutmosis I.a

@@ 5. lerroa: / 5. lerroa: @@
 Herrialdetik [[hikso]]ak bota zituen [[Amosis I.a|Ahmose]] erregearen oinordekoa, ehun urteko okupazioaren ondorioz monarkiari eragindako kalteak konpontzeaz arduratu zen, eta, gainera, libiarren aurka borrokatu eta hegoalderantz aurrera egin zuen, [[Nubia]] zeharkatuz, [[Nilo]] ibaiaren bigarren [[urjauzi]]raino.
-Bere aitak bezala, [[Tebas (Egipto)|Tebas]]eko [[Amon]] jainkoari oso dohaintza eskuzabalak egin zizkion, errege familiaren jainko babesletzat eta hiksoen aurkako matxinadaren bultzatzailetzat hartzen zena.
+Bere aitak bezala, [[Tebas (Egipto)|Tebaseko]] [[Amon]] jainkoari oso dohaintza eskuzabalak egin zizkion, errege familiaren jainko babesletzat eta hiksoen aurkako matxinadaren bultzatzailetzat hartzen zena.
 Bereziki eraikitzaileek goretsitako errege bat izan zen, eta urte asko beranduagoan jainkotu eta gurtu zuten [[Deir el-Medina]]ko hilobi eraikitzaile eta artisauek, [[Erregeen Harana]]ren benetako eraikitzailea izan zela pentsarazi duena. Hala ere, hau oraindik frogatzeke dago, ez bait dago Amenofis I.aren hilobia izateko hautagai argi bakar bat ere, ez Erregeen Haranean ezta hemendik kanpo ere. Hala ere, bere momia, [[Deir el-Bahari]]ko [[DB320]] ezkutalekuan aurkitu zen.
@@ 15. lerroa: / 15. lerroa: @@
 == Bere garaiko testigutzak ==
-*Atea [[Karnak (Egipto)|Karnak]]eko tenpluan (Sethe)
+* Atea [[Karnak (Egipto)|Karnakeko]] tenpluan (Sethe)
-*Idazkunak [[El Kab]]eko tenpluko blokeetan (Petrie: El Kab)
+* Idazkunak [[El Kab]]eko tenpluko blokeetan (Petrie: El Kab)
-*[[Kusheko erresuma|Kush]]eko erregearen seme zen Turiren dataturiko idazkuna Uronartin (Sethe)
+* [[Kusheko erresuma|Kusheko]] erregearen seme zen Turiren dataturiko idazkuna Uronartin (Sethe)
-*Ahmose Paennekheben biografian aipatua, El Kaben (Sethe)
+* Ahmose Paennekheben biografian aipatua, El Kaben (Sethe)
 Amenofis I.a eta bere ama Ahmose-Nefertari, tokiko jainko bezala gurtuak izan ziren Tebasen.
@@ 28. lerroa: / 28. lerroa: @@
 | ondorengoa = [[Tutmosis I.a]]
 }}
+[[Kategoria:Egiptoko XVIII. dinastiako faraoiak]]
 [[ar:أمنحتب الأول]]
@@ 39. lerroa: / 41. lerroa: @@
 [[es:Amenofis I]]
 [[fi:Amenhotep I]]
-[[fr:Aménophis Ier]]
+[[fr:Amenhotep Ier]]
 [[hr:Amenhotep I.]]
 [[hu:I. Amenhotep]]
@@ 54. lerroa: / 56. lerroa: @@
 [[vi:Amenhotep I]]
 [[zh:阿蒙霍特普一世]]
-[[Kategoria:Egiptoko XVIII. dinastiako faraoiak]]