Protoi lurrunketa

Partikulen fisikan, protoi ebaporazioa erradiaktibitatearen forma hipotetiko bat da, non protoia partikula subatomiko arinagoetan desintegratzen de, ohi pioi neutro batean eta positroi batean. Protoi ebaporazioa sekula ez da behatua izan.

Partikulen fisikako eredu estandarrean, protoiak, barioi mota bat direnak, teorikoki egonkorrak dira, zenbaki barionikoa gutxi gora-behera mantendu egiten bait da. Honek, beste partikula batzuetan ez duela euren kabuz eragingo esan nahi du, barioirik arinenak baitira (eta, beraz, energia gutxien dutenak).

Bateratze Handiaren Teorietakoren batzuk argi eta garbi hausten dute zenbaki barionikoaren simetriarekin protoiei X bosoi berrien bidez ebaporatzea ahalbidetuz. Protoi ebaporazioa, Bateratze Handiaren Teoriek proposatutako eraginen artean gutxien behatutakoetako bat da. Egundaino, efektu hauek behatzeko saiakera guztiek huts egin dute.