Urki dilindari: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t r2.7.1) (robota Erantsia: pt:Vidoeiro-branco
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
21. lerroa: 21. lerroa:
== Ezaugarriak ==
== Ezaugarriak ==


[[Hosto-erorkor]]reko zuhaitza da eta 25 metro garai izatera irits daiteke. Adaburu estua eta [[kono]] formakoa du, adar zintzilikariekin. Zurtoina zuzena da. Azala zuria du, eta zeharreko [[lentizela]] [[arre (kolorea)|arre]]ak ditu tarteka. Hostoak [[triangelu]]arrak, sinpleak, txandakatuak eta zintzilikariak dira, eta ertza zerraduna dute.
[[Hosto-erorkor]]reko zuhaitza da eta 25 metro garai izatera irits daiteke. Adaburu estua eta [[kono]] formakoa du, adar zintzilikariekin. Zurtoina zuzena da. Azala zuria du, eta zeharreko [[lentizela]] [[arre (kolorea)|arreak]] ditu tarteka. Hostoak [[triangelu]]arrak, sinpleak, txandakatuak eta zintzilikariak dira, eta ertza zerraduna dute.


Udaberrian loratzen da urkia. Loreak [[gerba]]k dira. Fruituak uda-amaieran, edo udazken-hasieran heltzen dira.
Udaberrian loratzen da urkia. Loreak [[gerba]]k dira. Fruituak uda-amaieran, edo udazken-hasieran heltzen dira.


=== Habitata===
=== Habitata ===


Zuhaitz [[heliofilo]]a da urkia; hau da, argitasun handira moldatuta dago. Lurzoru aske eta hareatsuetan bizi da.
Zuhaitz [[heliofilo]]a da urkia; hau da, argitasun handira moldatuta dago. Lurzoru aske eta hareatsuetan bizi da.


==Erabilerak ==
== Erabilerak ==


Sarri [[parke]] eta [[lorategi]]etan erabiltzen da, hainbat [[kultibar]] apaingarri erabiliz:
Sarri [[parke]] eta [[lorategi]]etan erabiltzen da, hainbat [[kultibar]] apaingarri erabiliz:
42. lerroa: 42. lerroa:
Propietate diuretikoak direla eta, hostoak [[sendabelar]] dira: [[hezueria]]ren eta [[artritis]]aren tratamenduetarako, esate baterako.
Propietate diuretikoak direla eta, hostoak [[sendabelar]] dira: [[hezueria]]ren eta [[artritis]]aren tratamenduetarako, esate baterako.


==Kanpo loturak ==
== Kanpo loturak ==
{{wikispecies|Betula_pendula}}
{{wikispecies|Betula_pendula}}
*{{fr}} [http://www.tela-botanica.org/eflore/BDNFF/4.02/nn/9626 Betula pendula] tela-botanica.org webgunean
* {{fr}} [http://www.tela-botanica.org/eflore/BDNFF/4.02/nn/9626 Betula pendula] tela-botanica.org webgunean


[[Kategoria:Betulaceae]]
[[Kategoria:Betulaceae]]

22:54, 6 urtarrila 2012ko berrikusketa

Taxotaula bat irakurtzeko eraWikipedia:Taxotaula bat irakurtzeko era
Taxotaula bat irakurtzeko era
Urki dilindari
Urki zilarkarak
Urki zilarkarak


Sailkapen zientifikoa
Erreinua: Plantae
Dibisioa: Magnoliophyta
Klasea: Magnoliopsida
Ordena: Fagales
Familia: Betulaceae
Generoa: Betula
Espeziea: Betula pendula
Sinonimoak

Betula verrucosa

Urki dilindaria edo, batzuetan, urki zilarkara (Betula pendula, sin. Betula verrucosa) urkien (Betula) generoko hosto galkorreko zuhaitza da. Europan hedatuen den espeziea da, batez ere iparraldean, nahiz eta hegoaldeko mendialdean ere ageri.

Asia iparraldeko Betula platyphylla eta Asia erdialdeko Betula szechuanica hurbileko senideak dira eta, horregatik, botanista batzuek Betula pendula espeziearen barietatetzat hartzen dute, B. pendula var. platyphylla eta B. pendula var. szechuanica hurrenez hurren.

Ezaugarriak

Hosto-erorkorreko zuhaitza da eta 25 metro garai izatera irits daiteke. Adaburu estua eta kono formakoa du, adar zintzilikariekin. Zurtoina zuzena da. Azala zuria du, eta zeharreko lentizela arreak ditu tarteka. Hostoak triangeluarrak, sinpleak, txandakatuak eta zintzilikariak dira, eta ertza zerraduna dute.

Udaberrian loratzen da urkia. Loreak gerbak dira. Fruituak uda-amaieran, edo udazken-hasieran heltzen dira.

Habitata

Zuhaitz heliofiloa da urkia; hau da, argitasun handira moldatuta dago. Lurzoru aske eta hareatsuetan bizi da.

Erabilerak

Sarri parke eta lorategietan erabiltzen da, hainbat kultibar apaingarri erabiliz:

  • Betula pendula 'Fastigiata', zutabe itxurako eitearekin (8-10 m)
  • Betula pendula 'Dalecarlica', eite luzekara eta oso dotorearekin, adaxka zintzilikariekin (8-10 m)
  • Betula pendula 'Tristis', indartsu eta bakarzalea, eite dotorearekin, bigarren mailako adar zintzilikariekin, gezi itxurako gailurrarekin (12 m)
  • Betula pendula 'Youngii', bakarzalea, adar guztiak zintzilikaria, ez du gezi itxurako gailurra
  • Betula pendula 'Purpurea', udaberrian hosto gorrindol iluna du, argiagoa udan eta gorria udazkenean (5-6 m)

Gainera, urkiak nitrogenoa ematen dio lurzoruari. Zenbait lekutan, lurra finkatzeko landatzen dira urkiak. Euskal Herrian, lursailen arteko mugarri izateko erabili izan dira, azala zuria dutenez beste zuhaitzen artean erraz erreparatzen direlako.

Propietate diuretikoak direla eta, hostoak sendabelar dira: hezueriaren eta artritisaren tratamenduetarako, esate baterako.

Kanpo loturak

Wikispezieetan bada informazioa gehiago, gai hau dela eta: Betula_pendula