Zekale-aino
| Zekale-aino | |
|---|---|
 | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Fungi |
| Klasea | Sordariomycetes |
| Ordena | Hypocreales |
| Familia | Clavicipitaceae |
| Generoa | Claviceps |
| Espeziea | Claviceps purpurea |
Zekale-aino (Claviceps purpurea) zekalea loratzean horren obulutegietan sartzen den onddo askomizetoa da, haztean leka beltz baten itxura hartzen duena. Berez pozoitsua da. Onddo hori duen zekalea (Secale cornutum) hainbat botika egiteko biltzen da.
Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Karpoforoa: Esklerozio luzanga edo zilindriko batetik sortzen da, leuna edo marra xumeekin, more kolorekoa, tamaina, parasitatzen duen landarearen araberakoa da. Hainbat fruktifikazio ugal daitezke esklerozio berean.
Fruktifikazioak: Zurtoin luzez osatutakoak, 10 mm-ko luzera erraz gainditzen dutenak, marroi ilun kolorekoak tonu gorrixkekin edo lila kolorekoekin, eta horren amaieran buru txiki bat dago, batzuetan makroskopikoki ia ikusten ez dena, mm batzuk besterik ez ditu, okre-horixka kolorekoa, nahiz eta ostioloak osatzen dituzten puntu batzuek markatuta egon.
Haragia: Hutsala.[1]
Etimologia: Purpurea epitetoa latinetik dator, purpura esan nahi duen, “purpureus” hitzetik. Koloregatik.
Toxikotasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Toxikoa.
Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Sclerotia clavipes Microlepiota aipatuko dugu, belar ezberdinen hazietan hazten dena.
Oharrak: Perretxiko honek substantzia toxikoak eta are haluzinogenoak ditu.
Historikoki, Salem-en gertatutako gertaeren atzean dagoela uste da, non emakume asko exekutatu baitzituzten sorginkeria leporatuta Claviceps purpurea delakoarekin kutsatutako zekale-ogia jan ostean, eta Erdi Aroan Ergotismo epidemia famatuak Europa suntsitu zuenean.[2]
Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Udaberrian eta udan oso kaltegarria da. Erabat parasito hazten da hainbat belarren zurtoinetan, zekaleetan bakarrik ez.
Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2016-6-6 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 336 or. ISBN 84-282-0865-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Calvo Pérez Javi. (2006). El mundo de las setas. Asociacion Micológica Fungipedia.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q217227
Multimedia: Claviceps purpurea / Q217227
Espezieak: Claviceps purpurea
|
Artikulu hau biologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |