Hagoromo (antzerkia)

Hagoromo (antzerkia)
Jatorria
Egilea(k)	Zeami Motokiyo
Jatorrizko herrialdea	Japonia
Ezaugarriak
Fikzioa
Kontakizunaren tokia	Miho no Matsubara (en)
	ikusi tennin (en) ;

Hagoromo (japonieraz: 羽衣, lumen mantua) Japoniako Noh antzerki estiloko antzezlan bat da, gehien antzeztu den lanetako bat^[1]^[2]. Beltxarga-dontzeila motibo tradizionalaren adibide da^[3].

Iturriak eta historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ezagutzen den bertsiorik zaharrena VIII. mendekoa da. Hala ere, badirudi bi kondaira batzen dituela, bat Suruga-mai dantzaren jatorria aipatzen duena eta, bestea, Udo hondartzara aingeru bat jaitsi zenekoa. Istorio paralelo bat aurki daiteke V. mendeko Sou-shen chi laneko 14. bolumenean. Nōin poetaren XI. mendeko lan batean ere aipatzen da.

Egiletza ezezaguna duen lana da. Antzezpen baten lehen aipamena 1524koa da.

Argudioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arrantzale bat gauez ibiltzen da bere kideekin, adar batetik zintzilik dagoen Hagoromo bat, aireko espiritu edo dantzari zerutiarra den tennin baten mantala magikoa, aurkitzen duenean. Tenninak harrapatzen ikusten du eta itzultzeko eskatzen dio, bera gabe ezin baita Zerura itzuli. Arrantzaleak eztabaidatzen dio eta, azkenean, dantza bat edo dantzaren zati bat erakusten badio, itzuliko diola agintzen dio. Bere eskaintza onartzen du. Koruak azaltzen duenez, dantzak ilargiaren eguneroko aldaketak sinbolizatzen ditu. "Hiru, bost eta hamabost" buruzko hitzak ilargiaren aldaketetako gau kopuruari buruzkoak dira. Amaieran, tennina desagertu egiten da, lainoan astiro ezkutatutako mendi bat bezala^[4]^[5].

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ Kinoshita, June. (1998). Gateway to Japan. (3rd ed. argitaraldia) Kodansha International ISBN 4-7700-2018-X. PMC 39081286. (Noiz kontsultatua: 2023-03-31).
↑ Tyler, Royall. (1992). Japanese nō dramas. Penguin Books ISBN 0-14-044539-0. PMC 29847742. (Noiz kontsultatua: 2023-03-31).
↑ Blacker, Carmen. (2000). Collected writings of Carmen Blacker.. Edition Synapse ISBN 4-931444-28-8. PMC 44065630. (Noiz kontsultatua: 2023-03-31).
↑ (Ingelesez) Fenollosa, Ernest; Pound, Ezra. (1916). "Noh", Or, Accomplishment: A Study of the Classical Stage of Japan. Macmillan ISBN 978-1-4556-0969-7. (Noiz kontsultatua: 2023-03-31).
↑ Iwao, Seiichi; Sakamato, Tarō; Hōgetsu, Keigo; Yoshikawa, Itsuji; Akiyama, Terukazu; Iyanaga, Teizō; Iyanaga, Shôkichi; Matsubara, Hideichi et al.. (1981). «18. Hagoromo densetsu» Dictionnaire historique du Japon 7 (1): 9–10. (Noiz kontsultatua: 2023-03-31).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q3125720
Multimedia: Hagoromo (play) / Q3125720

[1] Kinoshita, June. (1998). Gateway to Japan. (3rd ed. argitaraldia) Kodansha International ISBN 4-7700-2018-X. PMC 39081286. (Noiz kontsultatua: 2023-03-31).

[2] Tyler, Royall. (1992). Japanese nō dramas. Penguin Books ISBN 0-14-044539-0. PMC 29847742. (Noiz kontsultatua: 2023-03-31).

[3] Blacker, Carmen. (2000). Collected writings of Carmen Blacker.. Edition Synapse ISBN 4-931444-28-8. PMC 44065630. (Noiz kontsultatua: 2023-03-31).

[4] (Ingelesez) Fenollosa, Ernest; Pound, Ezra. (1916). "Noh", Or, Accomplishment: A Study of the Classical Stage of Japan. Macmillan ISBN 978-1-4556-0969-7. (Noiz kontsultatua: 2023-03-31).

[5] Iwao, Seiichi; Sakamato, Tarō; Hōgetsu, Keigo; Yoshikawa, Itsuji; Akiyama, Terukazu; Iyanaga, Teizō; Iyanaga, Shôkichi; Matsubara, Hideichi et al.. (1981). «18. Hagoromo densetsu» Dictionnaire historique du Japon 7 (1): 9–10. (Noiz kontsultatua: 2023-03-31).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]