Isabella Mamani
Isabella Mamani | |||
---|---|---|---|
2021eko uztailaren 4a - 2022ko uztailaren 4a | |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Txile, 1988ko urtarrilaren 7a (36 urte) | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | abokatua eta politikaria |
Isabella Brunilda Mamani Mamani[1] (1988ko urtarrilaren 7a) Txileko Aimara etniako abokatua eta politikaria da. 2021eko Konstituziogileen Hauteskundeetan, Txileko Konstituzio Konbentzioan gordetako eserleku batean Aimara herria ordezkatzeko aukeratu zuten.[2][3]
Lehen urteak eta hezkuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mamani familia aimara batean jaio zen 1988ko urtarrilaren 7an. Arturo Prat Unibertsitateko zuzenbideko titulu batekin graduatu zen, eta bere hezkuntzari egotzi dio bere jendea defendatzeko behar zituen tresnak eskuratzea.[4]
Tarapacako Eskualdeko Alto Hospicioko egoiliarra da, eta, gaur egun, Txileko Unibertsitate Zentraleko zuzenbide prozesaleko magisterra egiten du.[5]
Konstituzio Konbentzioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2021ean Konstituzio Konbentzioan hautatu ondoren, Mamani zazpi eguneko bidaia bati ekin zion, Alto Hopiciotik Santiagoraino. Bidaiak ordu gutxi batzuk hartzen bazituen ere, Mamanik azaldu zuenez «aymarek zerbait egiten duten bakoitzean, zerbait erosten dutenean edo zerbait nahi dutenean, beti eskatzen diete baimena Pachamamari eta Tata Intiri, ondo joan dakien. Beti errespetatu behar da hori». Astebetez Santiagora egin zuen bidaian, Colchanen gelditu zen "jauntxoen bedeinkapena jasotzeko", eta Aimara herrirako antzinako garrantzia zuten beste eremu batzuk bisitatu zituen.[6] 2022ko urtarrilaren 3an, Herri Indigenen eta Nazioaniztasun Eskubideen Batzordeko koordinatzaile hautatu zuten, Victorino Antilefen ordez, azken honek koordinazioari uko egin ziolako.[7]
Phawaren eztabaida[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mamamik eskatu zuen phawa bat egitea, aimara otoitz-zeremonia tradizional bat, Konbentzio Konstituzionalaren lekuan. Eskaera hori Administrazio Idazkaritzako idazkari exekutibo Francisco Encinak baztertu zuen, eta hark bere erabakia defendatu zuen arrazoi logistikoengatik.
Encinaren erabakia ekintzaile indigenek uko egitera deituz jaso zuten.[8]
Ikuspegi politikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Plurinazionalismoari dagokionez, Mamanik adierazi du kezkatuta dagoela "estatu plurinazional" baterako proposamenak indigenen autonomia aitortze hutsaren parekoak izango liratekeela, eta ez duela neurri esanguratsurik hartuko bertako komunitateak gaitzesteko. Boliviako Konstituzioaren kasua aipatu zuen, orduko presidente Evo Moralesek bultzatu zuena, aimara hori ere, uste baitu ez duela lortu Boliviako herri indigenak modu esanguratsuan goratzea.[9]
“Boliviako Konstituzioaren idazketa edo testua gustatzen zait, baina, praktikan, bertako legeria indigena mugatua izan da.. Konstituzio berri honetan horrela ez izatea nahi dugu, baizik eta nazio anitzeko estatua zeharkakoa izatea eta lehen nazio guztiak eta haien autodeterminazioa aitortzea arlo guztietan: juridikoa, politikoa, soziala, kulturala. . . "
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ «Isabella Brunilda Mamani Mamani» Chile Constituyente.
- ↑ TV, Iquique. Isabella Mamani: constituyente electa del pueblo Aymara | Iquique Televisión. .
- ↑ «Escaños reservados mapuche: vencen mujeres independientes y pierden candidatos apoyados por empresarios» Interferencia 2021-05-17.
- ↑ Institucionales, Coordinación de Medios-Dirección General de Vinculación y Relaciones. «Constituyente por el pueblo Aymara y abogada de la UNAP, Isabella Mamani, realiza visita protocolar a autoridades universitarias» Universidad Arturo Prat.
- ↑ Isabella Mamani Mamani – Anales de la República. .
- ↑ «En avión, en lancha y por carretera: la larga travesía de los constituyentes para llegar a la convención» The Clinic - Reportajes, noticias, podcast, videos y humor 2021-07-02.
- ↑ Isabella Mammani elegida coordinadora de Comisión de derechos indigenas. .
- ↑ «Inability to promote intercultural dialogue: the reasons of the Indigenous Peoples for requesting the resignation of the executive secretary of the Convention appointed by the Government» El Mostrador.
- ↑ «¿Plurinacionalidad con apellido? Constituyentes indígenas definen propuestas y alianzas» Radio JGM 2021-06-01.