Jasokundeko Andre Mariaren eliza (Urrotz)

Jasokundeko eliza
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Nafarroa Garaia
Udalerria	Urrotz
Koordenatuak	42°46′39″N 1°27′33″W / 42.77748693°N 1.45912049°W

Jasokundeko Andre Mariaren eliza Urrotz udalerrian kokatutako Erdi Aroko kristiau eliza bat da.

Eraikina[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eliza oso handia da, gotorleku itxurakoa, harriz egina. Gaur egungo eraikina gotiko estilokoa da, eta hainbat mendetan (XIV-XVI) aurreko erromaniko baten kokalekuaren gainean egindako hainbat birmoldaketaren emaitza da.

Bost ataletan banatutako habearte bakarra du, kapera nagusiaren aurreko zatian transepto itxurako alboko bi kapera eta burualde poligonala. Estalki-sistema gurutze-ganga sinplekoa da, habeartearen lehen lau ataletarako eta alboko bi kaperetarako, eta izar-gurutzeriakoa gainerakoetarako.

Epistolaren aldeko bigarren ataletik sartzen da, zirkuluerdiko arku txaranbelduko ate batetik. Ate horren arkiboltak landare-dekorazioa duten kapiteletan bermatuta daude. Atearen gainean, tradizio erromanikoko Krismoi bat dago, horman txertatuta. Sarrera arkupe dinteldu batez babesten da, zutabeen gainean. Kanpandorrea elizaren oinaldean dago; barrura sartzen da, baita oinaldean dagoen goi-korura ere, habeartearen lehen atalean, habeartearen bigarren atalean dagoen ate batetik, ebanjelioaren aldean, eta kanpoaldean (iparraldean) erromaniko estiloko dekorazioa du (XII. mendea), tinpano erdizirkularrez egina, krismoiz eta arkiboltaz apaindua, kapitelak dituzten zutabeen gainean.

Barrualdean, zizelkatutako erretaula nagusia eta epistolaren aldeko sakristian, tenpluaren burualdearen ondoan, gordetzen diren hainbat garai eta jatorritako eskulturak nabarmentzen dira. Erretaula nagusia Miguel Espinalen tailerrean (1553-1590) egina da, 1570 inguruan, eta Pedro Landak polikromatu zuen 1632an. Bankua, hiru solairuko bost kale eta atikoa ditu, Pizkunde estiloko arkitekturan mihiztatuta. Bankuan hermes agertzen dira kapitel jonikoen euskarri gisa aingeru, Eliza Latinoko Aita, Santos Lorenzo eta Estebanekin batera, flagelazioa, etab. erliebean; lehenengo solairuan sagrarioarekin batera -epelkoa- bi erliebe daude, Artzainen Adorazioa eta Epifania (edertasun eta adierazkortasun handikoak) eta fardelaren bi irudi, Pedro eta Pablo apostoluak.

Sakristian hainbat tailu eta urregintzako pieza gordetzen dira, Urrozetik datozenak eta gaur egun desagertuta dauden gertuko zenbait ermitatatik datozenak. Hala, San Pedro apostolua (XIV-XV. mendeak), herri itxurakoa, Ama Birjina eta Haurra tente, erromanista estilokoa (ca. 1600), San Jose Haurrarekin (XVIII. mendea), Donejakueko erromes bat (XVIII. mendea), Ama Birjina Haurrarekin (XII. mendea) tronuratua eta bi koroak garai batekoak, kontserbazio egoera onean, Leiundik datorrena, Ama Birjina Haurrarekin, eseria (XIII. mendea), Urroko Ama Birjina Haurrarekin (XII. mendea), Andre Maria oso mutilatua, XVI. mendea. 1570) erretaula nagusiaren egilea.