Katakombenschule

Wikipedia, Entziklopedia askea
Katakombenschulen» orritik birbideratua)
Ikasleak Katakombenschule batean, 1927an.

Katakombenschulen (literalki, katakonbetako eskola) Italiako Hego Tirolen ezarritako eskola klandestinoak izan ziren, italiartze faxistaren garaian.

Italiako agintariek debekatu egin zuten alemanaren irakaskuntza (Lex Gentile, 1923ko urria), 1918an Italiak lurralde hori okupatu ostean. 324 eskoletako 30.000 ikasle inguruk pairatu zuten politika hori, baita haurtzaindegi alemanen eta aleman hizkuntzan oinarritutako goi-mailako hezkuntza-erakunde guztien desegin baitziren.[1][2]

Alemaniar hizkuntzako irakaskuntza-irakasleen ordez irakasle italiarrak jarri ziren. Alemanean oinarritutako hezkuntza klandestinoa izatera igaro zen, 1925eko azaroan eskola pribatuak debekatu zirenean. Antolatzaile nagusiak, besteak beste, Michael Gamper apaiza eta Josef Noldin abokatua izan ziren. Eskola-liburuak baserritik baserrirako kontrabandoaren bidez eta kaleratutako maisu-maistra alemaniarrek klaseak eskaintzen zituzten; gutxi gorabehera 500 emakume gazte boluntariok ere klaseak ematen zituzten. Katakombenschulen alemanezko idazketaren eta irakurketaren irakaskuntzan oinarritu zen. Klaseak emateagatik zigorra espetxea izan zen, eta behin eta berriz harrapatutako maisu-maistrak Italiako hegoaldean deportatu zituzten. Angela Nikoletti 25 urteko maistra tuberkulosiaz hil zen espetxe batean. Josef Noldin Liparira erbesteratu zuten 1927an.[1][3][4]

Laterango ituna 1929an sinatu ondoren, eskola erlijiosoak alemanez baimendu ziren, igandean.[1][2]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b c Die Südtirolfrage. Institute of contemporary history; University of Innsbruck; Rolf Steininger.
  2. a b A brief contemporary history of Alto Adige/Südtirol (1918-2002). Parliament of the Autonomous Province of Bolzano/Bozen.
  3. Zimmermann, Z.. Ein Besuch in Bozen/Italien (Onde 24/2005), Saarbrücken. .
  4. Angela Nikoletti. Frauen-Biographieforschung e.V. - Institut für Frauen-Biographieforschung, Hannover.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]