Kontrako efektu

Kontrako efektu
Deskribapena
Mota	albo ondorioa; Iatrogenesia
Identifikatzaileak
GNS-9-MK	995.89
GNS-10	T78
MeSH	D000069451

Medikuntzan, kontrako efektua edo ondorio kaltegarria^[1] bilatzen ez den efektu kaltegarri bat da, sendagai batetik edo beste interbentzio batetik, kirurgia batetik adibidez, datorrena.

Kontrako efektu bati "albo ondorio" dei dakioke, efektu nagusi edo terapeutiko bati bigarren mailako efektu deritzo eta. Dosifikazio edo prozedura desegoki edo oker baten emaitza bada, horri akats mediko deritzo, eta ez konplikazio bat. Kontrako efektuei, batzuetan, "iatrogeniko" esaten zaie, mediku/tratamendu batek sortzen dituelako. Kontrako efektu batzuk tratamendu bat hastean, handitzean edo etetean bakarrik gertatzen dira.

Kontraindikatuta dagoen medikamentu bat edo beste interbentzio mediko bat erabiltzeak ondorio kaltegarriak izateko arriskua areagotu dezake. Ondorio kaltegarriek gaixotasun edo prozedura baten konplikazioak eragin ditzakete, eta pronostikoari negatiboki eragin. Tratamendu-erregimen bat ez betetzea ere ekar dezakete. Tratamendu medikoaren ondorio kaltegarriek 142.000 heriotza eragin zituzten 2013an, 1990ean mundu osoan izandako 94.000 heriotzen aldean.^[2]

Emaitza kaltegarria erikortasuna, hilkortasuna, gorputz-masaren alterazioa, entzima-mailak, funtzioaren galera edo maila mikroskopiko, makroskopiko edo fisiologikoan antzemandako aldaketa patologiko batek adierazten du. Gaixo batek emandako sintomek ere adieraz dezakete. Ondorio kaltegarriek aldaketa itzulgarria edo itzulezina eragin dezakete, baita gizabanakoak beste produktu kimiko, elikagai edo prozedura batzuekiko duen sentiberatasuna handitzea edo murriztea ere, hala nola beste medikamentu batzuekiko interakzioak.