Kornukopiar
Kornukopiar bat futurista bat da, uste duena aurrerapen etengabea eta gizateriarentzako gai materialen hornidura teknologian izandako antzeko aurrerapenekin ase daitezkeela. Funtsean, uste dute Lurrean materia eta energia nahikoa dagoela munduko biztanleei emateko.
Etorkizunari begira, espazioan dagoen materia- eta energia-oparotasunak gizateriari hazteko espazio ia mugagabea ematen diola uste dute.
Terminoa kornukopiatik dator, mitologia grekoaren "oparotasun-adarra", zeinak magikoki jatordu eta edari amaigabeekin eman baitzizkien jabeei. Kornukopiarren aurkaritzat hartzen dira neomalthusiarrak.[1]
Teoria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| « | Zibilizazioa [populazioa] handitzen denean, eskulana handitzen da. Aldi berean, luxuak berriro gora egiten du irabazien igoerarekin bat etorriz, eta luxuzko ohiturak eta beharrak gora egiten dute. Luxuzko produktuak lortzeko artisautza sortu zen. Haiengandik lortzen den balioa handitu egiten da eta, ondorioz, mozkinak berriro biderkatzen dira haiengan. Ekoizpenak lehen baino gehiago egiten du aurrera. Eta horrela gertatzen da bigarren eta hirugarren igoerekin. Lan gehigarri guztiak luxurako eta aberastasunerako balio du, bizitzaren beharrari zerbitzatzen zion jatorrizko lanaren aldean. | » |
| — Ibn Khaldun (1332–1406), Muqaddimah[2] | ||
Gizarte bat aberatsago bihurtu ahala, arau juridikoen multzo ondo garatu bat ere sortzen du, aurrerapenak eskatzen dituen askatasun eta segurtasun baldintzak sortzeko.
1879an idatzitako Progress and Poverty liburuan, naturaren ugalketa-indar boteretsuak deskribatu ondoren, Henry George ekonomialari politikoak honako hau idatzi zuen: "Lurrak mila bilioi pertsona bezain erraz manten ditzakeela mila milioi egia nabarien ondoriozko beharrezko dedukzioa da, gure agentziari dagokionez behintzat materia betierekoa baita eta indarrak betiko jardun behar baitu".[3]
Deskribapena kontrako ikuspegi batetik[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Estereotipikoki, kornukopiar bat da hazkunderako muga natural trataezin gutxi daudela aldarrikatzen duena, eta munduak baliabide naturalen oparotasun ia mugagabea eman dezakeela uste duena. "Kornukopiar" etiketa oso gutxitan aplikatzen da, eta, gehienetan, helburua etorkizunean erabil daitezkeen baliabideei buruz optimistegia dela uste dutenek modu gutxiesgarrian deskribatzeko.
Etiketa hori erabiltzen duteek teknologiak baliabide naturalen oinarri finitu batetik bizi den biztanleria esponentzialki gorakorraren arazoa konpondu edo gainditu dezakeela dioen iritziaren eszeptikoak dira.[4] Litekeena da kornukopiarrek giza populazioaren hazkundea bortizki moteldu izana aipatzea, eta, erritmo linealean hazi baino, XXI. mendearen bigarren erdian txikitzen hastea ere aurreikusten dela.[5][6] Hala ere, proiekzio berriagoen ondorioz, munduko populazioa 11000 milioira igoko da 2100. urtean, eta hazkunde jarraitua izan du hurrengo mendera arte.[7]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ John Tierney. (December 2, 1990). Betting on the Planet. .
- ↑ Ibn Khaldun, Muqaddimah, 2:272-73, quoted in . [30].
- ↑ George, Henry. Progress and Poverty, Volumes I and II: An Inquiry into the Cause of Industrial Depressions and of Increase of Want with Increase of Wealth. Project Gutenberg, EBook-No. 55308 Release Date August 8, 2017 [original publication 1879]. http://www.gutenberg.org/ebooks/55308
- ↑ Population Growth over Human History. University of Michigan.
- ↑ International Data Base (IDB): Total Midyear Population for the World: 1950–2050. U.S Census Bureau.
- ↑ World population to 2300 United Nations; Department of Economic and Social Affairs, 2004
- ↑ Gerland, P.; Raftery, A. E.; Ev Ikova, H.; Li, N.; Gu, D.; Spoorenberg, T.; Alkema, L.; Fosdick, B. K. et al.. (September 18, 2014). «World population stabilization unlikely this century» Science (AAAS) 346 (6206): 234–7. doi:. ISSN 1095-9203. OCLC .4230924 PMID 25301627. Bibcode: 2014Sci...346..234G..
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q1807466