Kremailera (mekanismoa)

Wikipedia, Entziklopedia askea
Kremailera mekanismo baten animazioa.

Kremailera-mekanismoa edo laratza bi engranaje dituen gailu mekaniko bat da, «Piñoia» eta «kremailera» izenekoak, eta errotazio-mugimendu bat mugimendu zuzenean bihurtzen du, edo alderantziz. «Piñoi» izeneko engranaje zirkularrak «kremailera» izeneko barra hortzdun batekin engranatzen du; hala, pinoiari aplikatutako biraketa batek kremaileraren desplazamendu lineala eragiten du.

Inguratzaileen profil pare bakoitzerako, engranaje konjugatuen sistema bat diseina daiteke. Kremaileraren oinarrizko kasuan, engranajeetako bat ertz zuzen hortzdun bat da, erradio infinitoarekin.[1]

Erreferentziako kremailera normalizatu motak erabiltzen dira hortzen xehetasunak eta horien neurriak zehazteko.[1]

Aplikazioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kremailera eta pinoi mekanismoak, askotan, eragingailu lineal sinple baten zati gisa erabiltzen dira, non eskuz edo motor baten bidez biratutako bolante baten errotazioa mugimendu lineal bihurtzen den.

Normalean, kremailerak zuzenean jasotzen ditu bere mugimenduaren aurka dauden kargak, eta, beraz, erasoko pinoia txikia izaten da; beraz, pinoiaren garapenaren eta eragiteko erabiltzen den bolantearen garapenaren arteko erlazioak nabarmen murrizten du beharrezko biraketa-parea. Beharrezko eragintza-indarrak handiagoak direnean, tarteko engranaje desbiderkatzaileak edo torloju-sistema amaigabeak sartzen dira. Piñoi-kremailera mekanismoak ardatz baten mugimendu birakaria eraldatzen du, non pinoi bat muntatzen den, mugimendu zuzen batean, pinoiaren hortzak luzetara mugitzen den barra prismatiko (kremailera) baten hortzekin engranatzean.

Eskailera-babesa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kremailera-sistema askotan erabiltzen da mota horretako etxeko jasogailuetan.

Automobil baten direkzio-sistema.

Automobilen Zuzendaritza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kremailera-mekanismoa, orokorrean automobilen eta beste gurpildun ibilgailu batzuen norabidearen parte da. Beste norabide mota batzuek baino zehaztasun gutxiago dute (adibidez bolen birzirkulatzearena), baina gidariari ibilgailuaren portaeraren sentsazio zuzenagoa ematen dio. Mekanismoa serbolagundua, hidraulikoa edo motor elektriko batek eragindakoa izan daiteke.

Arthur Ernest Bishopek 1970eko hamarkadan asmatu zuen kremailera aldakor baten erabilera (pinoi arrunt batekin konbinatuta), ibilgailuaren erantzuna eta gidariaren sentsazioak hobetzeko, batez ere abiadura altuetan.[2] Halaber, kremailera egiteko kostu txikiko prentsatze-prozedura bat asmatu zuen, piezaren hortzak mekanizatzeko beharra ezabatuz.

Kremailera-trenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kremailera-tren baten ardatza.

Kremailera-trenak malda handiko mendialdeetan erabiltzeko pentsatuta daude. Adibidez, kremailera-tren batean, tren-makina batean muntatutako pinoi baten errotazioak aukera ematen du errei hortzdun bati behar besteko indarra transmititzeko, tren batek aldapa handi bat igo dezan. Errepidearen erdian kremailera bat dago, eta pinoiak lokomotoretan daude. Horri esker, gradiente handiekin lan egin dezakete, bertikal 1era arte 2 horizontaletan (% 50), ohiko trenbideen gehieneko balioak (% 2 eta% 4 artean) gainetik, gurpilen eta erreien arteko marruskaduraren bidez soilik baliatuz.

Igoeretan sistemak duen garrantzia agerikoa bada ere, jaitsieretan balaztatzeko duen erabilgarritasuna ere kontutan izatekoa da, errailetan elurra edo izotza egoteak ohiko trenak baino askoz gutxiago kaltetzen baititu.

Kremaileradun eragingailu pneumatikoa.

Eragingailuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Pinoi bat eta bi kremailera dituzten sistemak askotan erabiltzen dira eragingailuetan. Adibide bat dira pneumatikoki eragindako garraio-hodietako balbulak (ura, petrolioa, gasak...).

Argazkiaren eragingailuek ur-hornidurarako diametro handiko hodi baten balbulak kontrolatzen dituzte. Gailu horietan, kontrako bi pistoiz kontrolatutako bi kremaileren desplazamendua da, pinoi bat birarazten duena (ohiko kasuan ez bezala, zeinetan pinoia izaten den kremailerara desplazatzen duena), eta horren biraketak tximeleta-balbula bat irekitzea edo ixtea kontrolatzen du.[3][4]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b Gear Nomenclature, Definition of Terms with Symbols. American Gear Manufacturers Association. p. 72. ISBN 1-55589-846-7. OCLC 65562739. ANSI/AGMA 1012-G05.
  2. Niu, Zi Ru; Li, Gang Yan; Zeng, Shun; Yan, Tian Li; Zhang, Si Yu; Wang, Wei. (2014-12). «Research on the Variable Ratio Gear Modeling and Transmission Ratio Test Method of Rack and Pinion Variable Ratio Steering Gear» Applied Mechanics and Materials 721: 157–161.  doi:10.4028/www.scientific.net/amm.721.157. ISSN 1662-7482. (Noiz kontsultatua: 2021-12-17).
  3. Weaver, Graham. (2005). «Top 10 valve manufacturers» Profile of the International Valve Industry (Elsevier): 115. (Noiz kontsultatua: 2021-12-17).
  4. Kamble, Naresh; Saha, S. K.. (2005-04-11). «Effect of Pinion Profile Modification on Rack and Pinion Steering Gear» SAE Technical Paper Series (SAE International)  doi:10.4271/2005-01-1273. (Noiz kontsultatua: 2021-12-17).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]