Lankide:Josune Blanco
Margarita Austriakoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Margarita Austriakoa (Bruselas, Belgika, 1480ko urtarrilaren 10a - Malinas, Belgika, 1530eko abenduaren 1a). Austriako artxidukesa, Austria eta Geronako printsesa konstantea eta Saboyako dukesa konstantea izan zen.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Maximiliano Austriako artxidukesaren eta Maria Borgoinakoa dukesaren alaba zen.
Juan Aragoi eta gaztelakoarekin ezkondu zen. Hau, Errege katolikoen semea zen. Gaztelako eta Aragoiko oinordekoa zen, Asturiaseko printzipe tituluarekin.
Felipe ederraren arreba txikia zen, hau Juana I Gaztelakoarekin ezkoduta zegoen. Baita errege katolikoen alaba zena, beraz aitaren partez, Karlos I España eta Erromatar Inperio Santuko V. eta Fernando I Habsburgokoa. Hau Germanioen enperadorea izatera heldu zen. Leonor Austriakoa, Portugaleko erregina eta gero Frantziakoa; Isabel Austriakoa, Danimarkako erregina; Maria Austriakoa, Hungariako erregina eta Katalina Austriakoa, Portugaleko erreginaren izeba zen.
Margarita izena Karlos ausartaren hirugarren emaztearen ohorean jarri zioten. Hau, Maria Borgoinakoaren eta Margarita Yorkekoaren amaordea izan zen. Eduardo IV Ingalaterrakoaren arreba ere.
Ezkongaia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Arras itunaren arabera (1482), Margarita 1483an Frantziako “delfinarekin” konprometitua egon zen, ondoren Karlos VIII Frantziakoarekin. Herrialde honetara bidali zuten Luis XI erregearen ardurapean.
Margarita hamar urtez Frantzian bizi izan zen, bertan lehenengo titulua “delfin” bezala izan zuen, ondoren Frantziako gortean eta kronika garaikideetan, Frantziako erregina gisa baina ez zen inoz Calor VIII.rekin ezkodu. 1493an, Karlos VIII Arras itunari uko egin zion eta beste emakume batekin ezkondu zen, Ana Bretainiakoarekin, ondorioz Margarita bere aitarekin bueltatu zen.
1497an, Margarita Juan Aragoi eta Gaztelakoa ezkodu zuen (1478-1497), Errege katolikoen oinordeko seme bakarra zena.
Hau, sei hilabete beranduago hil egin zen, Margarita haurdun zegoela. Hain triste zegoen bere alaba goiztiar jaio zen baina hilda. 1501an Filiberto II Saboyako dukearekin ezkondu zen (1480-1504), ez zuten seme-alabarik izan. Hiru urte beranduago hil egin zen. Margarita beste gizon batzuekin elkartzea pentsatu zuten, (Enrique VII Ingalaterrakoa, Isabel Yorkekoaren alarguna zena). Berak uko egin zion berriro ezkontzeari, garai horren inguruan bere anaia Felipe ederra zena oso gazte hil zen. Ondorioz bere aitak Herbeheren erregeordetza eskaini zion (1507-1515) eta bere ilobaren tutoretza, beranduago Karlos V.a izango zena. Baita ere bere anai-arrebena; Leonor, Isabel eta Maria bere anaiaren ohorean.
Margarita, zuhurtzia eta jakinduriarekin zuzendu zuen Herbeheretan, bere aitaren bitartekari gisaz. Ingalaterrarekin itun bat negoziatu zuen, non bertan oihal flamenkoen merkataritzari fabore egiten zion. Baita ere Cambraiko ligan parte hartu zuen (1508).
1515ean, Karlos V bere influentziaren aurka jarki zen, beranduago Karlos V.an Margarita aholkulari on bezala ezagutu zuen. 1519an bere postua hartu zuen aldizka hau hil harte. Berak negoziatu zuen Luisa Saboyakoarekin “Paz de las dramas” izeneko ituna 1529.
Heriotza[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Margarita Austriakoa Malinasen hil zen, Karlos V eta I Espainiakoa oinordeko bakarra eta unibertsala deklaratu eta gero. Brou monasterioan lurperatuta dago.
Bere garaian,Europako erregetasunetatuti, Ana Bretainiakoa, Luisa Saboyakoa eta Katalina Aragoikoarekin batera emakume adimenduenetako bat ikontsideratu zen.