Lurrunaren kontrako hesi

Lurrunaren kontrako hesia ur-lurruna igarotzeko erresistentzia handia eskaintzen duen xafla edo materiala da. Eraikuntzan asko erabiltzen dira kondentsazio interstiziala saihesteko.

Sarrera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Itsas mailan, atmosferak batez besteko presioa hau du: aukeratutako unitateen arabera, 1013 milibar, ^[1] 760 mm Hg, edo 101.325 Pa, ^[2] eta ur-lurrunaren %1 gutxi gorabehera dauka esekiduran.

Baina aireak eduki dezakeen ur-lurrunaren kopurua tenperaturaren arabera aldatzen da: 20 °C-tan, uraren presio partzial maximoa 17,50 mm Hg da (2.333 Pa); ^[3] 0 °C-tan ostera, zenbatekoa 4,58 mm Hg-ra (610 Pa) jaisten da. ^[3] Hori dela eta, hezetasun absolutuaren eta hezetasun erlatiboaren kontzeptuak daude, azken hori airean dagoen ur kantitatearen eta egon daitekeen ur kantitate maximoaren arteko portzentajea izanik. Ur-lurrunak kopuru maximoa gainditzen badu (% 100eko hezetasun erlatiboa), ur-lurruna kondentsatu eta hauspeatzen (ihintz-puntua) da.

Imajina dezagun egoera hau: Etxe batean, neguan, pertsona bat dutxatzen ari da. Bainugelako tenperatura erraz 20 °C gaindi daiteke, eta hezetasun erlatiboa ziurrenik %100era iristen da. Hala ere, kanpoan, tenperatura 0 °C izan daiteke. Ur-lurrunak bainugela kaletik bereizten duen horma iragazten du, baina isolamendu termikotik igarotzen den heinean, tenperatura pixkanaka 20 °C-tik 0 °C-ra pasatzen da, beraz, aireak ezin du jada hainbeste lurrun eduki, eta isolamenduaren gainean kondentsatzen da, bustiz eta bere propietateak galtzea eraginez harkaitz edo beira artilea bezalako materialetan, ez da hori kotoia oinarrizko isolatzaileen kasua. Orduan, lurrunaren kontrako hesia beharrezkoa da, isolamendurantz lurrunaren igarobidea geldiarazteko, horrela lehor egon dadin.

Lurrunaren kontrako hesi motak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lurrunaren kontrako hesiak ez dira guztiz iragazgaitzak ur-lurrunarekiko: iragazkortasun txikiko materialak dira. Praktikan, permeantzia kontzeptua ere erabiltzen da, lodiera zein materialaren berezko iragazkortasuna barne hartzen dituena, material bereko xafla bat, baina lodiera bikoitzekoa, bi aldiz eraginkorra izango da.

Lurrunaren kontrako hesiek forma ugari har ditzakete, izan ere, definizioz, oso iragazkortasun txikia duen edozein material hesitzat hartzen da. NBE-CT-79k (berriki CTEk ordezkatua) Lurrunaren kontrako hesitzat jotzen zuen ur-lurrunarekiko (Rv) erresistentzia 10 MN*s/g baino handiagoa edo berdina duen edozein xafla, 230 MN*s/g-ko goiko mugarekin. Beraz, adibide arruntak ditugu:

Polietilenozko xaflak
Zatar-papera
Xafla bituminosoak
Pintura jakin batzuk
Aluminiozko papera
Edozein metalezko xafla
Beira, etab.
Kotoia edo ardi artilea.
Kare-Kalamu Hormigoizko Adreilua

Lurrunaren kontrako hesiak jartzea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Itxituraren alde beroan lurrunaren kontrako hesiak jartzen dira, haien funtzioa alde berotik alde hotzera lurrunaren igarotzea kontrolatzea baita, hau da, kondentsazioa gertatzen den egoera. Hori dela eta, klima hotzetan xafla isolamenduaren barrualdean jartzen da, eta klima epelagoetan, kanpoaldean. Zolarrietan ere erabiltzen da, lurzoruaren hezetasunetik babesteko eta kapilaritatearen ondoriozko efloreszentzia fenomenoak saihesteko.

Materialen Fisika Zentroa (CSIC-UPV/EHU) eta Donostia International Physics Centerreko (DIPC) Deung-Jang Choi eta Cristina Mier ikerlariak buru dituen nazioarteko ikerketa-talde batek, Korea, Japonia eta Ameriketako Estatu Batuetako ikerketa-taldeekin lankidetzan, arrakastaz aurkeztu du plataforma kuantiko berri bat, atomo indibidualen espinak azalera solido baten gainean erabiltzen dituena, qubit (bit kuantiko) sistema anizkoitza lortuz, hiru elektroi-spin aldi berean erabiltzen dituena. Ikerketaren emaitzak Science aldizkari ospetsuan argitaratu berri dira.