Maria Marchant

Wikipedia, Entziklopedia askea
Maria Marchant
Bizitza
Jaiotza1904ko maiatzaren 27a
Herrialdea Txile
HeriotzaÑuñoa1990eko azaroaren 27a (86 urte)
Familia
Ezkontidea(k)José Santos González Vera (en) Itzuli  (1932 -  1970eko otsailaren 27a)
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakirakaslea eta politikaria
KidetzaPro-Emancipation Movement of Chilean Women (en) Itzuli
Q60826626 Itzuli
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa Txileko Alderdi Komunista

María Marchant Riquelme (Ñuñoa, Txile, 1904ko maiatzaren 27a – Santiago, Txile, 1990eko azaroaren 27a)[1] Txileko hezitzaile eta politikaria izan zen, Txileko Alderdi Komunistako (PCCh) militantea. Santiago probintzian intendente izendatu zuten lehen emakumea eta bakarra izan zen.[2]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Barazki saltzaileen alaba da eta Txileko Unibertsitateko Pedagogia Ingelesez titulua zuen. Txileko Alderdi Komunistako eta Txileko Emakumeen Emantzipazioaren Aldeko Mugimenduko (MEMCH) militantea izan zen. Txileko Irakasleen Batasuna ere osatu zuen.

1932an José Santos González Vera idazle eta militante anarkistarekin ezkondu zen, eta harekin bi seme-alaba izan zituen: Álvaro eta María Elena.[3]

Ibilbide politikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1946ko abenduaren 11n Gabriel González Videla presidenteak izendatu zuen Santiagoko probintzian, eta kargu horretarako izendatu zuten lehen emakumea (eta bakarra) izan zen.[4][oh 1] Hala ere, 1947ko otsailera arte iraun zuen Txileko hiriburuko Intendentzian; izan ere, haren izendapena eta San Antonio gobernadorearena, Hilda Giulucci. Errepublikako Kontrol Orokorrak objektibatu zituen, ez baitzuten betetzen 1885eko Barne Erregimeneko Legea, zeinak kargu horietan aritzeko hiritar hauteslearen kalitatea eskatzen zuen; orduan, ahalmen hori gizonek baino ez zuten betetzen (1949an onartu zen emakumeen erabateko sufragioa).[2]

Gero, Ñuñako erregidorea izan zen 1960tik 1973ko irailaren 11ra, eta kargutik kendu zuten 1973ko Txileko estatu-kolpearen ondoren.[5] Bere kudeaketan Pedro de Oña literatur sarirako proposatua izan zen. Saria sortzeko ardura Angel Cruchaga Santa María idazleari eman zitzaion, orduan Ñuñako Kultur Etxeko zuzendariari.[6]

Oharrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Santiago probintzian intendente izendatu zuten emakume bakarra izan zen. 2005ean, Ximena Rincon izan zen Santiagoren intendentzia hartu zuen hurrengo emakumea, metropoli-eskualdeko intendente.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Gaztelaniaz) Armando de Ramón. 2023-12-24 (Noiz kontsultatua: 2024-02-17).
  2. a b Rojas Flores, Jorge. (2018). «Los funcionarios comunistas en el gobierno de González Videla, 1946-1947» Cuadernos de historia (Santiago) (49): 125–173.  doi:10.4067/S0719-12432018000200125. ISSN 0719-1243..
  3. «González Vera, José Santos» Icarito 1 de diciembre de 2009.
  4. (Gaztelaniaz) Schidlowsky, David. (2008). Neruda y su tiempo: 1904-1949. RIL Editores ISBN 978-956-284-630-1. (Noiz kontsultatua: 2024-02-17).
  5. «Vota por María Marchant, Regidora» El Desconcierto - Prensa digital libre.
  6. (Gaztelaniaz) Diccionario de la Literatura Chilena. Andres Bello (Noiz kontsultatua: 2024-02-17).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]