Edukira joan

Mereren egunkaria

Wikipedia, Entziklopedia askea

Merer-en egunkaria (Jarf A eta B papiroak), papiroan idatzitako erregistro idatzi batzuei jarritako izena da, 2.500 K.a-n idatzitakoa, gutxi gora behera. Dokumentuak harri blokeen eguneroko garraioa erregistratzen du, Turako kareharri harrobitik Gizarantz, IV dinastian. Inoiz aurkitu diren idatzitako papiroak dira hauek. 2013 deskubritu ziren, Sorbonako Unibertsitatzeko Pierre Tallet ikerlariaren gidapean. Dokumentuak Uadi al-Yarfeko kobazulo batean aurkitu ziren, Itsaso Gorrian, eta testua jeroglifioetan eta hieratikoan dago idatzia, tinta gorri eta beltzean. Merer, erdi mailako funtzionarioa da, ispektore titulua zeukana, eta Khufu (Keops, greziarrez)¹ faraoiaren 27. erregealdi urtean lan egin zuen. Papiroan, 3 hilabeteko garraiatze-lana deskribatzen da, baina ez da harrien funtzio espezifikoa deskribatzen. Hala ere, Talletek piramideare handiaren kampoko estalduraren harriak direla pentsatzen du.

Hamar egunez behin, bi edo hiru joanaldi eta itzulera egiten ziren, 2 edo 3 tonako 30 bat harri kargatzen bidai bakoizean, 200 harri garraiatzeko hilean. Mererek, 40 arraunlariri ematen zizkion aginduak, eta egunkarian Ekainetik Azarorarteko tartea azaltzen du.² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ ⁹ ¹⁰ ¹¹

Erregistroen liburuaren goiko partean, hilabeteak eta urtaroak agertzen dira. Azpian, lerro horizontal bat dago, hilabeteen egunak aipatzen, eta egun bakoitzean gertatutakoa deskribatzen dute (B II sekzioa): [1. eguna] 6 Idjeru-ko zuzendaria Heliopolisrerantz dijoa garraio-barkuan, elikagaiak ekartzeko, elitea Turan dagoen bitartean, [2. eguna] Merer inspektoreak eguna bere troparekin pasatzen du, harriak garraiatzen Ipar-Turan, gaua Ipar Turan pasaz.¹²

Aipatutako pertsonaiak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Autoreaz gain, pertsonaia gehiago aipatzen dira errekuperatutako ataletan. Garrantzitsuena Anjaf da (Khufu faraoiaren anaiordea), beste iturri batzuetatik ezaguna, printze eta bisirra izango zena, Khufu eta Khafraren (Kefren greziarrez) agintepean. Papiroan noble deitzen zaio pertzonai honi (iry-pat) eta Ra-shi-Khufuren gainbegiralea.

Aipatutako lekuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ra-shi-Khufu lekua Gizan eraikitako portu handia zen, eta harriak haruntz eramaten ziren.¹³ ¹⁴ Mark Lehner arkeologoak antzinako kanalen zati garrantzitsu bat deskubritu du, piramidearen inguruko alderdian, eta kanal nagusiko senadi bat, harriaren sarrera nagusia piramidearen eraikuntzan. ¹⁵

Erregistroan beste hainbat leku aipatzen ziren, besteak beste, Ipar-Tura eta Hego-Tura, hau da, harrobiak. ¹⁶ ¹⁷

Zahi Hawass arkeologo egipziarrak, Mereren egunkaria Egipton egindako XXI.mendeko aurkikuntzarik handiena bezala deskribatu zuen. Papiroa bestalde, Cairoko museo egipziarrean dago ikusgai.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]