Edukira joan

Mimi Barthélémy

Wikipedia, Entziklopedia askea
Mimi Barthélémy
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakMarie Hélène Michèle Armand
JaiotzaPort-au-Prince1939ko maiatzaren 3a
Herrialdea Haiti
 Frantzia
HeriotzaParisko 10. barrutia eta Paris2013ko apirilaren 27a (73 urte)
Hobiratze lekuaMontmartreko hilerria
Familia
Ezkontidea(k)Gérard Barthélemy
Seme-alabak
Hezkuntza
Hizkuntzakfrantsesa
Haitiko kreolera
Jarduerak
Jarduerakidazlea, eleberrigilea, aktorea eta antzerki zuzendaria
Genero artistikoaIpuina
eleberria
antzerkia

Marie Hélène Michèle Armand, Mimi Barthélémy izengoitiaz ezagunagoa, (Port-au-Prince, 1939ko maiatzaren 3a[1]Paris, 2013ko apirilaren 27a[2]) haitiar idazle eta ipuin kontalaria izan zen.

Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Michèle Armand Port-au-Princeko Unibertsitateko medikuntza fakultateko dekanoaren alaba zen. 1956an Haiti utzi zuen Frantzian ikasteko. Geroago atzerrian bizi zen (Latinoamerikan, Sri Lankan eta Iparraldeko Afrikan)[2].

Frantziara itzulita, doktoretza egin zuen antzerkia eta gutxiengoen identitateak aztertuz[2]. Haitiko ahozko tradizioak inspiratuta, ipuin kontalari, aktore, abeslari eta idazle bihurtu zen, Haitiko kreolera eta frantsesa nahastuz[2][3].

Bihotzekoak jota hil zen 2013an, 73 urte zituela[2][4][5].

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ipuinak
  • Le monstre Bagay - conte de la tradition créole haïtienne (liburu elebiduna, 1989)
  • Malice et l'âne qui chie de l'or et autres contes d'Haïti (1994)
  • Contes diaboliques d'Haïti (1995)
  • L'écorchée-marraine : Contes haïtiens (1998)
  • À peine plus qu'un cyclone aux Antilles (1998)
  • Tézin le poisson d'eau douce - conte de la tradition créole haïtienne (liburu elebiduna, 2000)
  • Anaïs et Bovi (2000)
  • La Cle du Savoir (2000)
  • Le Chasseur et l'oiseau (2000)
  • Kangio, la tortue chanteuse d'Haïti et autres contes (2000)
  • Coeur de conteurs (2000)
  • Le Mariage de Pucette (2001)
  • Cabri, cheval et tigre (2001)
  • Vieux caïman : Contes des grandes îles de la mer Caraïbe (2002)
  • Une très belle mort - Caribana (2004)
  • Haïti conté (2004)
  • La Création de l'île de la Tortue (2006)
  • Le lion qui avait mauvaise haleine (2006)
  • Le Fulgurant : Épopée mythologique de la Caraïbe (2007)
  • Crapaud et la clef des eaux (2007)
  • Cours de grimpette, Paris (2009)
  • L'histoire d'Haïti racontée aux enfants (liburu elebiduna, 2008)
  • Dis-moi des chansons d'Haïti (2010)
  • Haïti la perle nue (2010)
  • Les Perles de Zima (2010)
  • Le Fulgurant (2010)
  • La reine des poissons (2011)
  • Les Moitiés (2011)
  • Contes d'Haïti (2011)
  • Pourquoi la carapace de la tortue... ? (2013)
  • La Chenille, la Chrysalide et le Papillon (2015, hil ostekoa)
  • L'oranger magique (2015, hil ostekoa)
  • Ma beauté affronte le diable (2016, hil ostekoa)
Eleberriak
  • L’obèse, l’ange et le jumeau (2014, hil ostekoa)
Antzezlanak
  • Bleu, Blanc, noir (1989)
  • Soldats-Marrons (1999-2000)
  • Une très belle mort (2003)
  • Le Fulgurant (2007)

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1992: Arletty saria[4]
  • 1999: Becker d'Or saria[4][2]
  • 2000: Merezimenduaren Ordena Nazionaleko zalduna[4]
  • 2001: Arteen eta Letren Ordena[4]
  • 2011: Ohorezko Legioko zalduna[4]
  • 2011: Charles-Cros Akademiaren Coup de cœur saria
  • 2016: Charles-Cros Akademiaren Coup de cœur saria[6]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Frantsesez) «La célèbre conteuse haïtienne Mimi Barthélémy est morte» Radio Kiskeya 2013-04-27 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2013-05-03) (Noiz kontsultatua: 2024-07-13).
  2. a b c d e f (Frantsesez) Catinchi, Philippe-Jean. «Mimi Barthélémy (1939-2013), conteuse haïtienne» Le Monde 2013-04-30 (Noiz kontsultatua: 2024-07-13).
  3. (Frantsesez) «Mimi Barthélémy, l’espoir toujours vivant du peuple haïtien» L'Humanité 2013-04-29 (Noiz kontsultatua: 2024-07-13).
  4. a b c d e f (Frantsesez) «Haïti - Culture : Mimi Barthélémy, 74 ans, vient de nous quitter» Haïti Libre 2013-04-28 (Noiz kontsultatua: 2024-07-12).
  5. (Frantsesez) «Mimi Barthélémy» Île en île (Noiz kontsultatua: 2024-07-12).
  6. (Frantsesez) «Coup de cœur Jeunes Publics. Automne 2016» Académie Charles Cros (Noiz kontsultatua: 2024-07-13).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]