Nick Bostrom
| Nick Bostrom | |
|---|---|
 (2020) | |
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Niklas Boström |
| Jaiotza | Helsingborg, 1973ko martxoaren 10a (51 urte) |
| Herrialdea |  Suedia |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | London School of Economics 2000) Doktoretza Londresko King's College University of Gothenburg (en)  |
| Hezkuntza-maila | filosofoa |
| Tesia | Observational selection effects and probability (en) |
| Tesi zuzendaria | Colin Howson Craig Callender (en) |
| Hizkuntzak | ingelesa suediera |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | filosofoa eta unibertsitateko irakaslea |
| Enplegatzailea(k) | Oxfordeko Unibertsitatea |
| nickbostrom.com | |
    | |
Nick Bostrom (suedieraz: Niklas Boström Helsingborg, Sweden, 1973ko martxoaren 10a) sueziar filosofoa da Oxfordeko Unibertsitatean, arrisku existentziala, printzipio antropikoa, giza hobekuntzen etika, garunaren emulazio osoa, superadimen-arriskuak , eta Itzultze-proba lanengatik ezagutua. Oxfordeko Unibertsitateko Gizateriaren Institutuaren etorkizuna erakundearen sortzailea eta zuzendaria da.
Bostrom Anthropic Bias: Observation Selection Effects in Science and Philosophy (2002) eta Superintelligence: Paths, Dangers, Strategies (2014)-en egilea da.
Bostromen ustez, adimen artifizialean (AA) egindako aurrerapenek superadimena eragin dezakete, eta honela definitzen du superadimena: “intereseko ia esparru guztietan gizakien errendimendu kognitiboa neurri handi batean gainditzen duen edozein adimen”. Uste du hau aukera eta arrisku existentzialen iturri garrantzitsua dela.
Bizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Niklas Boström 1973an jaio zen Helsingborg, Suedian, eta eskola ez zuen gustoko, eta etxetik igaro zuen bigarren hezkuntzako azken urtea. Arlo akademiko anitz interesatzen zitzaizkion, antropologia, artea, literatura eta zientzia barne.
Artea eta zientzia gradua egin zuen Goteborgeko Unibertsitatean 1994an. Gero Filosofian eta Fisikan masterra egin zuen Stockholmeko Unibertsitatean eta beste master bat zientzian Londreseko unibertsitatean lanetan, 1996an. Stockholmeko Unibertsitatean egon zenean, hizkuntzaren eta errealitatearen arteko harremana ikertu zuen, W. V. Quine filosofo analitikoarekin. 2000. urtean, Londresko Ekonomia Eskolako doktoretza titulua lortu zuen. Tesiaren izenburua Hautespen behatzailearen eta probabilitatearen efektuak. 2000tik 2002ra bitartean irakasle izan zen Yaleko Unibertsitatean, eta doktoratu ondoko bekaduna izan zen 2002tik 2005era Oxfordeko Unibertsitatean.
Ikerketa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Arrisku existentziala
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bostromen ikerketa gizateriaren etorkizunari eta epe luzeko emaitzei buruzkoa da. arrisku existentziala eztabaidatzen du, eta honela definitzen du: "kontrako emaitza batek Lurretik sortzen den bizitza adimenduna suntsituko luke, edo haren potentziala modu iraunkorrean eta drastikoan murriztuko luke". Bostrom batez ere arrisku antropogenikoez arduratzen da, giza jardueretatik eratorritako arriskuak baitira, batez ere, adimen artifizial aurreratua, nanoteknologia molekularra edo biologia sintetikoa bezalako teknologia berrietatik.
2008ko saiakuntza-bilduman, Arrisku Katastrofiko Globalak', Bostrom eta Milan M. Ćirković] editoreek arrisku existentzialaren eta arrisku katastrofiko globalen mota zabalenaren arteko erlazioa ezaugarritzen dute, eta Hautapen-alborapena-rekin lotzen dute arrisku existentziala.
2005ean, Bostrom-ek Gizateriaren Institutuaren etorkizuna sortu zuen, giza zibilizazioaren Longtermismo–etorkizun urruna ikertzen duena. [[Arrisku Existentziala Aztertzeko Zentroaren] aholkulari ere bada.
Mundu zaurgarriaren hipotesia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Mundu Zaurgarriaren Hipotesia izeneko artikulu batean, Bostrom-ek iradokitzen du giza zibilizazio lehenetsia suntsitzen duten teknologia batzuk egon daitezkeela. Bostrom-ek dioenez, arriskua murriztu egin daiteke, baldin eta gizarteak "baldintza semianarkiko lehenetsia" deritzona behar adina uzten badu; horrek esan nahi du gutxi gorabehera badirela prebentziozko poliziarentzako eta gobernantza globalerako gaitasun mugatuak, eta zenbait motibazio dituzten gizabanakoak aurkitzen direnean. Halaber, ahultasun horiek historian zehar nola gerta zitezkeen pentsatzeko esperimentu kontraesankorrak eskaintzen ditu, adibidez arma nuklearrak errazago garatu izan balira edo atmosfera piztu izan balute (J. Robert Oppenheimer beldur zen moduan).
Superadimena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bostromek dio superadimena posible dela eta hainbat superadimen-moten ezagutza eta horiei lotutako arriskuak aztertzen ditu. Hauek seguruagoak egiteko moduari buruzko gogoeta tekniko eta estrategikoak ere aurkezten ditu.
Superadimenaren ezaugarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bostrom-ek superadimenerako bide posible ugari aztertzen ditu, garuneko emulazio osoa eta giza adimenaren hobekuntza barne, baina adimen orokor artifiziala du ardatz, eta azaltzen du gailu elektronikoek dutela garun biologikoekin alderatuta abantaila asko dituztela.
Bostrom-ek [azken helburuak eta helburu instrumentalak] bereizten ditu. Azken helburua agente batek berezko balioengatik lortzen saiatzen dena da. Helburu instrumentalak azken helbururako bitarteko urratsak baino ez dira. Bostromen arabera, badira agente adimentsu gehienek partekatuko dituzten helburu instrumentalak, edozein helburu lortzeko baliagarriak izaten baitira (adibidez agentearen existentzia edo gaur egungo helburuak zaintzea, baliabideak eskuratzea, haren ezagutza hobetzea...) Horixe da konbergentzia instrumentala kontzeptua. Bestalde, idazten du, ia adimen-maila oro konbinatu daitekeela, teorian, ia edozein helbururekin, kontzeptu honi Ortognonalitatearen tesia deitzen dio.