Rashomon efektua

Rashοmon filmaren kartela

Rashomon efektua subjektibotasunak eta pertzepzio pertsonalak historia edo egoera bera kontatzean sortzen den efektua da; historia edo egoera hori kontatzen duten gizabanakoek modu desberdinean kontatzen dute, edozein bertsio benetakoa izatea posible da, bertsio horietako bakar bat ere faltsua izan gabe; besterik gabe, norberak ikusitakoaren aldakortasunak eta pertzepzioak eragiten dute.

Izen horrek Rashοmon filma hartzen du erreferentzia gisa, Akira Kurosawak 1950ean zuzendutako filma, Ryūnosuke Akutagawaren bi ipuinetan oinarritua. Samurai baten heriotza eta haren emaztearen bortxaketa kontatzen du XII. mendeko Japonian, eta tartean direnen kontakizunak elkarren ondoan jartzen ditu analepsiaren bidez. Kontakizun horietako bakoitza «historiaren barruko historia» gisa aurkezten da, eta horrek areagotu egiten du bere itxurazko errealismoa, azkenean horietako bakar bat ere egiazkotzat aurkeztu gabe. Aitzitik, Rashοmonek erakusten du guztiak, angelu jakin batetik, egiazkoak direla, baina egia hori kontingentea da eta gizabanako bakoitzaren testuinguruaren, aurrekarien eta baldintzen arabera azaltzen da.

Kanpo estekak

• Datuak: Q2197375