San Blasen konspirazioa

Wikipedia, Entziklopedia askea
San Blasen konspirazioa
MotaKonspirazio
Honen parte daKarlos IV.a Espianiakoaren erregealdia
Data1795eko otsailaren 3a
KokalekuMadril
HerrialdeaBorboien erreformismoa
Parte-hartzaileak

San Blasen konspirazioa Espainiako Karlos IV.aren erregealdian eman zen mugimendu politikoa izan zen. 1795eko otsailaren 3an, San Blas egunean, aurkitu zutelako deitu zioten horrela. Konspirazioaren ideologo nagusia Juan Picornell pedagogoa izan zen.[1]

Gertakariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Juan Picornell Mallorcako ilustratua zen buru, eta ordura arte pedagogia-berrikuntzan eta hezkuntza publikoaren sustapenean zentratu ziren haren kezkak. Konjuratuak estatu-kolpe bat ematen saiatzen ziren, Madrilgo herri-klaseek lagunduta, «aberria mehatxatzen duen hondamen osotik salbatzeko».

Kolpearen garaipenaren ondoren, Batzorde Gorena eratuko zen, herriaren ordezkari gisa behin-behineko gobernu gisa jardungo zuena, eta konstituzio bat egin ondoren hauteskundeak egingo ziren, konjuratuek monarkia konstituzionalaren edo errepublikaren alde egiten zuten argi egon gabe, nahiz eta bazekiten erregimen berriaren dibisa "askatasuna, berdintasuna eta oparotasuna" izango zela.[2]

Picornell eta beste hiru atxilotu urkamendian hiltzera kondenatu zituzten, baina zigorra Venezuelako Kapitaintza Nagusiko La Guairako espetxean bete behar zuten biziarteko kartzela-zigorragatik trukatu zuten, baina handik ihes egitea lortu zuten 1797ko ekainaren 3an; handik aurrera Amerikako kolonia espainiarren independentziaren aldeko kreoleei lagunduz.[3]

Juan Picornellek beste saiakera klandestino bat asmatu zuen Venezuelan Manuel Gual eta José María Españarekin, baina horrek ere porrot egin zuen.

Inplikatuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Juan Picornellekin batera beste izen hauek aipa daitezke:[4]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. https://labibliotecadepergamo.com/historia/edad-moderna/juan-picornell-conspiracion-san-blas-liberalismo/
  2. Elorza, Antonio (1970). «La conspiración de Picornell». La ideología liberal en la Ilustración española. Tecnos, 304-349.or.
  3. Giménez López, Enrique (1996). El fin del Antiguo Régimen. El reinado de Carlos IV. Madril: Historia 16-Temas de Hoy. ISBN 84-7679-298-0.
  4. http://institucional.us.es/revistas/contemporanea/1/art_1.pdf

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]