Santiago ibaia (Marañón)

Santiago ibaia (Marañón)
Santiago ibaia (Marañón)
Datu orokorrak
Mota	ibai
Luzera	285 km
Geografia
Koordenatuak	4°26′06″S 77°38′25″W / 4.435034°S 77.640206°W
Estatu burujabe	Ekuador
Province of Ecuador	Morona Santiago probintzia
Hidrografia
Ibaiadarrak	ikusi Zamora ibaia; Yaupi River (en) ; Namangoza River (en) ;
Arroaren azalera	33.640 km²
Arro hidrografikoa	Amazonasen arroa
Ur-emaria	1.530 m³/s
Bokalea; ()	Marañón ibaia

Santiago ibaia Hego Amerikako ibaia da, Ekuadorreko eta Peruko Amazoniako lurraldeen zati handi bat zeharkatzen duena, Marañón ibaiaren ibaiadar zuzen nagusietako bat eta, beraz, Amazonas ibaiaren goiko arroa. Ibaia Ekuadorren sortzen da Zamora eta Namangoza ibaien elkargunearen ondorioz eta 285 km-ko luzera du, ^[1] horietatik 230 km Peruko lurraldeari dagozkio. ^[2] Bere iturriekin, Santiagok 485 km inguruko luzera du. ^[3]

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Santiago ibaia Namangoza eta Zamora ibaiak elkartu ondoren jaio da, Morona Santiago probintzian, Kordor mendikatearen iparraldean, ia Peru eta Ekuadorren arteko mugan. Namangoza Paute eta Negro ibaien elkargunetik jaiotzen den Ekuadorreko ibaia da. Ekuadorreko lurraldean, Santiago ibaiak 55 km besterik ez ditu egiten, Perurekin mugara iritsi arte, ibaiak hegoaldera egiten baitu.

Ibaia Peruko lurraldean Amazonas eskualdean sartzen da eta Condorcanqui probintzian (Río Santiago barrutia) zeharkatzen du osorik. Ibaia beti hegoalderantz doa, Campanquiz mendikatearen mendebaldeko isurialdean zehar, zabalera aldakor batekin, zenbait eremutan kilometro batera irits daitekeena. Marañón ibaian isurtzen da ezkerreko ertzean, Borjatik kilometro gutxira eta Santa Maria de Nievatik beherago. Ibaia, Marañón-i dagokionez , Nieva ibaiaren ibaian behera dago eta Cenepa ibaiaren arroaren ekialdean.

Ibaia nabigagarria da eta motordun itsasontziak igarotzen dira bertatik (txikiak, irristailuak, txalupak eta txanelak) nahiz eta goialdean, garai lehorragoetan, sartzeko zailtasunak dauden. Ibaian zehar han 51 bertako Jíbaros familiako komunitateak, horietatik 36 dira Huambisak (goiko eta erdiko ibaiaren zatian) eta 15 dira Aguarunak (ibaiaren zati erdiko eta behekoan). Herri garrantzitsuenak Porvenir eta Puerto Galilea dira, barrutiko hiriburua. Barruti osoan 12.163 biztanle ziren 2005ean, gehienak ibaiaren ertzean bizi direnak.

Santiago ibaiaren arroak oso baso tropikalaren ezaugarriak ditu, eta tenperaturak 35° C-ra iristen dira eta urtean batez beste 3000 mm-ko prezipitazioak.

Tenperatura altuenak uztailetik azarora bitartekoak izaten dira, euri gutxien egiten duen urtaroarekin bat egiten baitute.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ Ver entrada de «Hidrografía de la Provincia Morona Santiago», en el «Instituto para el ecodesarrollo Regional Amazónico», disponible en: . Se estiman las longitudes de los distintos tramos de río mediante GIS, correspondiéndole al Santiago, en Ecuador, solamente 55 km.
↑ El dato de la longitud en el Perú procede de la publicación Perú: Compendio Estadístico 2001, del Sistema nacional de Estadística (SNE). Disponible en el epígrafe: 1.7 Longitud aproximada de los ríos más importantes.
↑ Op. cit. «Hidrografía de la Provincia Morona Santiago». A la cuenca conjunta del Santiago, mediante medición GIS, le corresponden unos 255 km en territorio ecuatoriano.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q3087412
Multimedia: Río Santiago (Marañón) / Q3087412

[1] Ver entrada de «Hidrografía de la Provincia Morona Santiago», en el «Instituto para el ecodesarrollo Regional Amazónico», disponible en: . Se estiman las longitudes de los distintos tramos de río mediante GIS, correspondiéndole al Santiago, en Ecuador, solamente 55 km.

[2] El dato de la longitud en el Perú procede de la publicación Perú: Compendio Estadístico 2001, del Sistema nacional de Estadística (SNE). Disponible en el epígrafe: 1.7 Longitud aproximada de los ríos más importantes.

[3] Op. cit. «Hidrografía de la Provincia Morona Santiago». A la cuenca conjunta del Santiago, mediante medición GIS, le corresponden unos 255 km en territorio ecuatoriano.

[1]

[2]

[3]