Txikipedia:Harmonia (musika)

Wikipedia, Entziklopedia askea

Harmonia akordeen egituraz, konbinazioaz eta haien arteko harremanaz diharduen teoría eta praktika da. Antzinako organum-a da harmoniaren eta kontrapuntuaren jakintzaren jatorria. Rameauk eman zuen harmoniaren lehen teoria, baina ordutik aldaketa ugari jasan ditu.[1]

Hitzaren esanaia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"Harmonia" hitza grezieratik dator ἁρμονία ( Harmonia jainkosa ) , hau da, 'akordioa, adostasuna' esan nahi duena ​ eta hau ἁρμόζω (ederra) aditzetik dator. Hala ere, terminoa ez zen erabiltzen gaur egungo harmonia polifonikoaren esanahian[2]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Antzinako Greziako musikan , hitza tonu baxuaren eta tonu altu baten arteko erlazioaren sailkapen sistema gisa erabiltzen zen. Erdi Aroan, terminoa bi tonu konbinatuta deskribatzeko erabiltzen zen. Erresonantzia harmonikoaren fenomenoak bere garapenean garrantzi berezia du elementu ezberdinen justifikaziorako. [3]

Garapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Melodia , kontrapuntua eta harmonia guztiz lotuta daude. Tradizionalki, harmoniak melodia baten edo gehiagoren akonpainamendu, marko eta oinarri gisa funtzionatzen du. Melodia (musikaren dimentsio horizontala) soinuen segida (denboran) bat da. Honekin batera, akordeetakoak izan daitezen egiten dira, apaintzen eta leundu edo tentsioa sortzen duten beste soinu batzuekin aberasten dutenak.[4]

Defenizioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Soinu ezberdinen konbinazioak oinarrizko bereko harmonikoak diren hainbat nota biltzen dituenean, konbinazio horiek "kontsonante" gisa dira. "Konsonante" eta "dissonante" soinuen arteko desberdintasun horrek oinarri akustikoa du: soinu bakoitzak bere baitan barne hartzen ditu bolumen baxuagoan soinua duten hainbat soinu.[5] Soinu ezberdinen konbinazioak oinarrizko bereko harmonikoak diren hainbat nota biltzen dituenean, konbinazio horiek "kontsonante" gisa hautemango dira[6]

Musika herrikoia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egungo hiri-musika herrikoiak hedatuena du, gehienetan, eraikuntza tonal bat. Honek konplexutasuna alda dezake, eta kasu askotan kutsu modalak ditu. [7]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Gaztelaniaz) Armonía. 2024-01-16 (Noiz kontsultatua: 2024-01-31).
  2. (Gaztelaniaz) Armonía. 2024-01-16 (Noiz kontsultatua: 2024-01-31).
  3. (Gaztelaniaz) Armonía. 2024-01-16 (Noiz kontsultatua: 2024-01-31).
  4. (Gaztelaniaz) Armonía. 2024-01-16 (Noiz kontsultatua: 2024-01-31).
  5. (Gaztelaniaz) Armonía. 2024-01-16 (Noiz kontsultatua: 2024-01-31).
  6. (Gaztelaniaz) Armonía. 2024-01-16 (Noiz kontsultatua: 2024-01-31).
  7. (Gaztelaniaz) Armonía. 2024-01-16 (Noiz kontsultatua: 2024-01-31).