Vicente Carvallo y Goyeneche
| Vicente Carvallo y Goyeneche | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Vicente Carvallo y Goyeneche |
| Jaiotza | Valdivia, 1742 |
| Herrialdea |  Txile |
| Heriotza | 1816 (73/74 urte) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | geografoa eta historialaria |
Vicente Carvallo y Goyeneche edo Vicente de Carvallo y Goyeneche (Valdivia, 1742 – Buenos Aires, 1816ko maiatzaren 12a) Txileko kronista eta militarra izan zen.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Valdivian jaioa, 24 urte zituela, Carvallo La Fronterako Armadan sartu zen, garai hartan Ambrosio O'Higgins buru zela. 1780ko hamarkadaren hasieran, Txileko Erresumaren Deskribapen historiko-geografikoa idazten hasi zen, eta, horretarako, kabildoetan gordetzen zen eta aurreko garaietako kronista batzuen materiala erabili zuen, baina ez zen lan erraza izan, O'Higginsekin zuen etsaitasuna zela eta. Hala eta guztiz ere, Madrilgo errege gortera iristea lortu zuen, non bere lana 1796an amaitu zuen. Lana, 80 urtez argitaratu gabe egon zen, 1875 eta 1876 artean, José Toribio Medina bibliografoak argitaratu zuen arte, nork Carvalloren aipamen bat ere argitaratu zuen bere Diccionario biográfico Colonial de Chile liburuan.
Txileko Erresumaren deskribapen historiko-geografikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Hiru liburukitan argitaratua, lehen biak zati historikoari eskainiak daude, Carvallok Txileko Konkistan gertatutakoen kontakizun xehatua eginez: lehena 1542 eta 1626 artean, eta bigarrena 1626 eta 1787 artean. Bigarren zatian, hirugarren liburukian, herrialdearen deskripzioa egiten du. Azken honek, beste eranskin batzuk ere baditu, Espainiako erregeen historia, gobernadoreak, gotzainak, San Felipeko Errege Unibertsitateko errektoreak eta 1539 eta 1793 bitartean Santiagoko Errege Auzitegiko oidoreak zehazten dituztenak.
Txileko Erresumaren deskribapen historiko-geografikoak leku garrantzitsua du XVIII. mendeko Txileko historiografian, Juan Ignacio Molina, Felipe Gómez de Vidaurre eta Miguel de Olivares jesuiten, Pedro González de Agüeros frantziskotarraren eta José Antonio Pérez García soldaduaren lanekin batera. Halaber, Txileko historiografia kolonialaren tradizio luzean txertatzen da, XVI. mendeko Pedro Mariño de Lobeira, Alonso de Góngora Marmolejo eta Jerónimo de Vivarren kroniketatik hasi eta XVII. mendeko Diego de Rosales eta Alonso de Ovalle jesuiten lanetaraino.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Vicente Carvallo y Goyeneche, Txileko Erresumaren deskribapen historiko-geografikoa, Txileko Unibertsitatea.
Datuak: Q7925127