Zhoubi Suanjing

Wikipedia, Entziklopedia askea
Zhoubi Suanjing-en Pitagorasen teoremaren froga geometrikoa

Zhoubi Suanjing (Txineraz: 周 髀 算 經, edo Chou Pei Suan Ching (周 髀 算 经), Txinako testu matematiko zaharrenetako bat da. "Zhou" antzinako Zhou dinastiari (周) dagokio, 1046-771 OAA; "Bi-k" izterra esan nahi du, eta liburuaren arabera, eguzki erlojuaren gnomonari egiten dio erreferentzia. Liburua behaketa astronomikoari eta kalkuluari buruzkoa da. "Suan Jing" edo "aritmetikako klasikoa", geroago, liburuak matematikan lortutako ohorez gaineratu zuten.

Liburu hau Zhou dinastiakoa (1046–256 OAA) da, baina bilduma eta materialak Han dinastian (202 OAA–220 OA) jarraitu zituzten gehitzen. Zhouko Dukeak eta Shang Gao-k, bere astronomoak eta matematikariak, aurkitutako 246 problema bilketa anonimo bat da. Galdera bakoitzak dagozkion erantzun numerikoa eta algoritmoa dauzka. Liburu honek Pitagorasen teoremaren idatzitako lehen frogetako bat dauka.

Liu Hui (263 OA), Zu Geng (seigarren mendearen hasiera), Li Chunfeng (602-670 OA) eta Yang Hui (1270 OA) bezalako matematikariek testu hau zabaldu zuten.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]