Etiketa energetikoa Europako Batasunean

2021ko etiketa-eredua (arropa-garbigailua)

Hozkailu baten Europako Batasunaren energia-etiketa (2021 baino lehenagoko eredua).

Etiketa energetikoa edo eraginkortsasun energetikoaren etiketa Europan etxetresna elektriko eta ibilgailu gehienek 1992tik begibistan eduki behar duten etiketa da, bai saltokietan bai alokatzeko zerbitzuetan. 1992ko 92/75EC europar zuzentarauak ezarri zuen energia-kontsumoari buruzko informazio-etiketa hori. Zuzentaraua beste zuzentarau gehigarri batzuen bidez ezarri zen gero. Etiketak produktuaren eraginkortasun energetikoa sailkatzen du Atik Gra bitarteko eskala baten bidez; A da eraginkorrena, eta G, berriz, eraginkortasun txikiena duena. Zenbait modeloren artean aukeratzeko orduan, etiketek datu interesgarri batzuk ere ematen dizkiote bezeroari. Informazioa katalogoetan ere erakutsi behar da, eta saltzaileen webguneetan ere sartu behar da.

Eraginkortasunaren arloko aurrerapenekin jarraitzeko, «A+», «A++» eta «A+++» sailkapen berriak sortu ziren 2010ean. Etiketaren diseinua aldatu egin zen, hitzen ordez piktogramak erabil zitezen, etiketa bera hainbat herrialdetan ulergarri izan zedin. 2010/30/EU Zuzentarauak 92/75/EE zuzentaraua ordeztu zuen , eta 2011ko uztailaren 31n jarri zen indarrean.

2021eko martxoaren 1etik aurrera, etiketa berri batek etiketa zaharra ordezkatuko du 1,2 gailu-multzoetan:

• ontzi-garbigailuak;
• arropa-garbigailuak eta lehorgailuak;
• hozkailuak/izozkailuak;
• bonbillak;
• Telebistak eta pantailak.

Gailu horien errendimendua 2011tik aurrera nabarmen hobetu zenez, etiketa zaharrak zaharkituta geratu ziren, eta eskalako koloreen esanahia 2021eko balioen arabera egokitu behar izan ziren. Hala ere, 2022an etiketa zaharrak ere ikusten ziren saltokietan.

Historia

2021etik aurrera QR kode bat ere erabiltzen da.

Berrikuspena

2019 eta 2030 artean energia-etiketaren sinplifikazioak A baino goragoko kategoriak (A+, A+++ eta A+++) ezabatu ziren. Izan ere, hozkailuentzat, adibidez, lehengo A-tik G-ra sailkatutako aparatuak ezin dira saldu geroago; beraz, kontsumitzailea engainatu egiten dute A+ hozkailu baten energia-errendimenduagatik. Baldintzak orain zorrotzagoak dira saldutako aparatuen %30 A gisa sailkatzen denean edo %50 A edo B gisa sailkatzen direla.

Merkatuko gailu berri guztiak lineako datu-base batean erregistratzen dira, gardentasuna hobetzeko eta herrialdeen zaintza errazteko. Europako Batzordearen arabera, merkaturatutako produktuen % 10-25ek ez dituzte beteko energia-etiketen baldintzak, behar beste kontrol ez izateagatik.

2021eko martxotik, zazpi energia-motak Atik Gra bitartekoak izatera itzultzen dira. Kolore-eskala berdina da oraindik ere. Sailkapen berri honetan, A klasea da indartsuena eta G ahulena.

Etxetresna elektriko handiak

Ontzi-garbigailu baten energia-etiketa. 2010 baino lehenagoko eredua.

Etiketatzea

Energia-etiketak lau kategoriatan banatzen dira gutxienez:

• Aparatuaren xehetasunak: aplikazioa eta berariazko xehetasunak, hala nola modeloa eta materialak.
• Sailkapen energetikoa: letra bati lotutako kolore bat (A-tik G-ra), aparatuaren kontsumo elektrikoaren ideia ematen duena.
• Kontsumoa, eraginkortasuna, edukiera, etab.: atal honek informazioa ematen du, aparatuaren erabileraren araberakoa dena.
• Zarata: aparatuak sortzen duen zarata, dezibeletan neurtua.

Hozkailuak

Hozkailu eta izozkailuetarako, adibidez, energia-eraginkortasunaren indizea (EEI) du oinarri etiketak; alegia, urteko kontsumoa, biltegiratzeko ahalmenean eta etxetresna elektriko motan oinarritua.

Hozkailuetarako energia-eraginkortasunaren indizea (2021 baino lehenagokoa)

A+++	A++	A+	A	B	C	D	E	F	G
< 22	< 33	< 42/44	< 55	< 75	< 95	< 110	< 125	< 150	> 150

Etiketan honako hauek ere sartzen dira:

• Urteko kontsumo elektrikoa, kWh-tan.
• Hozkailuetarako eta izozkailuetarako biltegiratze-edukiera, litrotan.
• Sortzen duen zarata, dB-tan.

Arropa-garbigailuak eta arropa-lehorgailuak

2021etik geroztik arropa-garbigailuetan

2021eko etiketa-eredua (arropa garbitu eta lehortzeko gailuetan)

Etxeko arropa-garbigailuetarako eta arropa-lehorgailuetarako EBko energia-etiketek, 2021eko martxoaren 1etik aurrera, A-tik (eraginkorragoa) G-ra (ez hain eraginkorra) bitarteko eskala erabiltzen dute. Etiketek produktuari buruzko informazioa ematen dute

• energia-eraginkortasun mota edo motak
• 100 zikloko energia-kontsumoa
• ziklo bateko ur-kontsumoa
• ziklo bateko iraupena
• soinu-emisioak dezibeletan

2010-2021 tarteko etiketa arropa garbigailuetan

2010ean, energia-etiketa berri bat sartu zen, energia-eraginkortasunaren indizean (EEI) oinarritua, A+++ eta D arteko heinarekin. Energia-eraginkortasunaren indizeak urteko kontsumo elektrikoa –esekidura-moduetako energia-gastua barne– eta 220 garbiketa-ziklotan kontsumitutako energia neurtzen ditu. Garbitze-zikloetarako, ziklo-konbinazio bat erabiltzen da: %42ko karga 60 °C-an, %29koa 60 °C-an eta %29koa 40 °C-an. Garbitze-eraginkortasuna ez da jada neurtzen, garbigailu guztiek A motakoak izan behar baitute nahitaez.

Energia-eraginkortasunaren indizea (2021 baino lehenagokoa)

A+++	A++	A+	A	B	C	D
< 46	46-52	52-59	59-68	68-77	77-87	> 87

Lehorgailuetarako, eraginkortasun energetikoa kalkulatzeko, kotoiaren lehortze-zikloa erabiltzen da, aitortutako gehieneko karga batekin. Energia-eraginkortasunaren indizea karga kg-ko kWh-tan dago. Bi eskala daude kondentsazio- eta aireztatze-lehorgailuetarako.

Energia eraginkortasuna lehorgailuetarako (kWh/kg)

	A	B	C	D	E	F	G
Kondentsazio-lehorgailuak	< 0,55	< 0,64	< 0,73	< 0,82	< 0,91	< 1,00	> 1,00
Aireztapen-lehorgailuak	< 0,51	< 0,59	< 0,67	< 0,75	< 0,83	< 0,91	> 0,91

Etiketan honako hauek ere sartzen dira:

• Zikloko energia-kontsumoa.
• Kotoiaren edukiera osoa.
• Lehorgailua aireztapen edo kondentsazio bidezkoa bada.
• Sortzen duen zarata, dB(A)-tan.

2010 baino lehenago, garbigailu eta lehorgailuak

Garbigailu lehortzaileen kasuan, eraginkortasun energetikoa kalkulatzeko, kotoiaren lehortze-zikloa erabiltzen da, adierazitako karga maximoarekin. Eraginkortasun-indizea kWh-tan dago karga-kg bakoitzeko.

Garbigailu lehorgailuetarako eraginkortasun energetikoa (kWh/kg) (2021 baino lehenagokoa)

A	B	C	D	E	F	G
<0,68	<0,81	<0,93	<1,05	<1,17	< 1,29	< 1,29

Etiketak honako hauek ere baditu:

• Zikloko energia-kontsumoa (lakatzea eta lehortzea).
• Zikloko energia-kontsumoa (garbiketa soilik).
• Garbiketaren errendimendua, Atik Gra bitarteko balorazioa.
• Biraketa-abiadura maximoa.
• Kotoiaren guztizko edukiera (banaka garbitu eta lehortzea).
• Garbitzeko eta lehortzeko gehienezko kargako ur-kontsumoa. Kontuan izan kondentsazio-lehorgailuek ur-kantitate handiak erabil ditzaketela lehortzean.
• Sortzen duen zarata, dB(A)-tan (bereizita garbitu, zentrifugatu eta lehortzeko).

2010era arte, garbigailuen eraginkortasun energetikoa kalkulatzeko, gehienezko karga onargarria (eskuarki, 6 kg) duen 60 °C-ko kotoi-zikloa erabiltzen zen. Energia-eraginkortasunaren indizea kWh-koa da garbiketako kg bakoitzeko, eta 15 °C-ko ur-hornidura suposatzen du.

Garbigailuen energia-eraginkortasunaren indizea (2010era arte)

A	B	C	D	E	F	G
< 0,19	< 0,23	< 0,27	< 0,31	< 0,35	< 0,39	> 0,39

Etiketan honako hauek ere sartzen dira:

• Zikloko kontsumo osoa.
• Garbiketaren errendimendua, Atik Gra bitarteko sailkapen batekin.
• Zentrifugatzearen errendimendua, Atik Gra bitarteko sailkapen batekin.
• Biraketa-abiadura maximoa.
• Edukiera osoa, kg-tan.
• Ziklo bakoitzeko ur-kontsumoa, litrotan.
• Sortutako zarata, db(A)-tan.

Garbiketaren errendimendua Europako EN 60456 estandar harmonizatuaren arabera neurtzen da, eta 60 °C-ko zikloa da olio, odol, txokolate, sebo eta ardo beltzeko orbanak dituzten oihalen laginetan, garbigailu estandar bat erabiliz eta erreferentziako garbigailu batekin alderatuz. Ezabatutako orban-kopurua garbitze-eraginkortasunaren indize bihurtzen da.

Garbitze-eraginkortasunaren indizea

A	B	C	D	E	F	G
… 1,03	… 1,00	… 0,97	… 0,94	… 0,91	0,88	0,88

Zentrifugatzearen errendimendua gainerako hezetasun-edukian (RMC) oinarritzen da. Hori kalkulatzeko, uraren masa zati kotoi-laginen masa lehorra egiten da. Batez besteko karga maximo eta partzialeko zikloak dituzten garbiketetan oinarritzen da.

Zentrifugatze-eraginkortasuna (RMC)

A	B	C	D	E	F	G
> 45	> 54	> 63	> 72	> 81	> 90	< 90

Ontzi-garbigailua

2021eko etiketa eredua (ontzi-garbigailuetan)

2021etik geroztik ontzi-garbigailuetan

Etxeko ontzi-garbigailuetarako EBko energia-etiketek, 2021eko martxoaren 1etik aurrera, A-tik (eraginkorragoa) G-ra (ez hain eraginkorra) bitarteko eskala erabiltzen dute. Etiketek produktuari buruzko informazioa ematen dute

• energia-eraginkortasun mota
• 100 zikloko energia-kontsumoa
• programa ekonomikoaren iraupena
• ziklo bateko ur-kontsumoa
• ontzi-garbigailuaren edukiera
• soinu-emisioak dezibeletan

Ontzi-garbigailuen eraginkortasun energetikoa mahai-tresnen kopuruaren arabera kalkulatzen da. Hauek dira 12 estalitako ontzi-garbigailu baten balioak 2010era arte:

Ontzi-garbigailuaren energia-eraginkortasuna (kWh) (2010 arte)

A	B	C	D	E	F	G
< 1,06	< 1,25	< 1,45	< 1,65	< 1,85	< 2,05	> 2,05

2010etik aurrera, energia-eraginkortasunaren indizean (EEI) oinarritutako sistema berri bat erabiltzen da, urteko kontsumo elektrikoa kontuan hartzen duena eta 280 ziklo hartzen dituena. 12 mahaiko ontzi-garbigailu baterako, 100 kWh-ko energia-eraginkortasunaren indizea 462 kWh-koa da urtean.

Energia-eraginkortasunaren indizea (2010etik, 2021 baino lehenagokoa)

A+++	A++	A+	A	B	C	D
< 50	< 56	< 63	< 71	< 80	< 90	> 90

Etiketan honako hauek ere sartzen dira:

• Elektrizitate-kontsumoa, kWh/zikloan.
• Garbitze-zikloaren eraginkortasuna, Atik Gra balorazioarekin.
• Lehortze zikloaren eraginkortasuna, Atik Gra balorazioarekin.
• Edukiera, mahai-tresna kopurutan.
• Zikloko ur-kontsumoa, litrotan.
• Sortzen duen zarata, dB(A)-tan.

Labeak

Labeetarako, etiketan hauek ere sartzen dira:

• Eraginkortasuna, Atik Gra balorazioarekin.
• Elektrizitate-kontsumoa, kW/h-tan.
• Bolumena, litrotan.
• Mota

Aire girotua

Aire girotuko makinetan, 12 kW baino gutxiagoko aparatuei bakarrik aplikatzen zaie zuzentaraua. Etiketak honako hauek ditu:

• Eredua.
• Energia eraginkortasunaren kategoria, Atik Gra balorazioarekin.
• Urteko kontsumo elektrikoa, urtean gehienez ere 500 orduz erabiltzen dela suposatuz.
• Karga maximoko hoztea, kW-etan.
• Energia-eraginkortasunaren ratioa hotzean eta karga maximoan.
• Mota (hotza edo hotza/beroa bakarrik).
• Hozteko modua (airea edo likidoa).
• Sortzen duen zarata, dB-etan.

Bero-funtzioak dituzten klimatizagailuek honako hauek ere hartzen dituzte:

• Karga maximoan sortutako beroa, kW-etan.
• Bero moduarentzako eraginkortasun energetikoaren kategoria, Atik Gra balorazioarekin.

Eraginkortasun energetikoa aire girotuarentzat (W/W)

	A	B	C	D	E	F	G
Hotza (energia-eraginkortasunaren ratioa)	> 3,2	3,0-3,2	2,8-3,0	2,6-2,8	2,4-2,6	2,2-2,4	< 2,2
Beroa (eraginkortasun-koefizientea)	> 3,6	3,4-3,6	3,2-3,4	3,0-3,2	2,8-3,2	2,6-2,8	< 2,4

2021eko etiketa-eredua lanparetan.

Bonbillak

Bonbillen energia motak, argitasunaren eta kontsumo elektrikoaren arabera.

Bonbillen eta hodien etiketa guztiek (goritasun-lbonbilak, lanpara fluoreszenteak eta led lanparak barne) informazio hau dute:

• Eraginkortasun energetikoa, Atik Gra kategorizatua.
• Bonbillaren argi-fluxua, lumenetan.
• Lanpararen kontsumo elektrikoa, wattetan.
• Batez besteko bizitza, ordutan.

Ohiko bonbillaren kontsumo elektrikoaren arabera (GLS edo goritasun-lanpara), bonbilla mota hauetan sailkatzen da:

Bonbillen kontsumo erlatiboa (2012ra arte)

A	B	C	D	E	F	G
< 18-25 %	< 60 %	< 80 %	< 95 %	< 110 %	< 130 %	> 130 %

A mota beste modu batera zehazten da, eta horregatik du portzentaje aldakorra. [eskatutako

2012an, A+ eta A++ klaseak sortu ziren, eta lanparak norabidekoak edo ez-norabidekoak diren kontuan hartuta sailkatu ziren. Norabide-lanparak dira argi-fluxuaren %80 gutxienez π sr angelu solidoan dutenak (120°-ko angelua duen kono bati dagokio angelu hori).

Lanparen eraginkortasun energetikoa (2012-2021)

	A++	A+	A	B	C	D	E
Norabidekoak ez diren lanparak	< 11 %	< 17 %	< 24 %	< 60 %	< 80 %	< 95 %	> 95 %
Norabidezko lanparak	< 13 %	< 18 %	< 40 %	< 95 %	< 120 %	< 175 %	> 175 %

Lanpararen teknologia	Klase energetikoa (2021)
	A	B	C	D	E	F	G
Sodio-lurrunezko lanparak
Led lanparak
Tutuetako lanpara fluoreszente trinkoak
Bonbilla formako lanpara fluoreszente trinkoak
Estaldura infragorria duten lanpara halogenoak
Xenon gasezko lanpara halogenoak, 230 V
Ohiko lanpara halogenoak, 12–24 V
Ohiko lanpara halogenoak, 230 V
Goritasun-lanparak

2009ko irailetik aurrera, etxeko bonbillek A motakoak izan behar dute, lanpara gardenak izan ezik. Bonbilla-mota honetarako, beharrezkoa da C maila edo hobea lortzea 2012ko irailera arte, eta B maila edo hobea, 2016ko irailetik aurrera.

Kalkulua

Lanpara goriak eta hodi fluoreszenteak, balasto integratuarekin eta gabe, energia-eraginkortasuneko bi motatan bana daitezke. Banaketa hori 1998ko urtarrilaren 27ko 98/11/EE Zuzentarauaren bidez egin zen, eta etxean erabiltzeko katalogatu gabeko lanparak ditu. 6500 lm-tik gorako argi-iturriak eta tentsio korronteekin jarduten ez dutenak ez dira sartzen. Energia-eraginkortasun mota honela zehazten da (Φ argi-fluxua lumenetan eta P lanpararen kontsumoa wattetan):

Lanpara batek A sailkapena lortzen du, baldin eta:

$P\leq 0.240\cdot {\sqrt {\Phi }}+0.0103\cdot \Phi .$

Balastorik gabeko hodi fluoreszenteek A sailkapena lortzen dute, baldin eta:

$P\leq 0.150\cdot {\sqrt {\Phi }}+0.0097\cdot \Phi .$

B-G mailako sailkapena argi-fluxu bera duen bonbilla estandar baten erreferentziazko potentziarekiko eta kontsumoarekiko ehunekoan (energia-eraginkortasunaren indizea) oinarritzen da:

$P_{\mathrm {R} }={\begin{cases}0.88\cdot {\sqrt {\Phi }}+0.049\cdot \Phi &(\Phi >34{\mbox{ lm}})\\0.2\cdot \Phi &(\Phi \leq 34{\mbox{ lm}})\end{cases}}$

Telebista eta pantailak

2021eko etiketa eredua telebistetan.

2010ean, telebistetarako energia-etiketa sartu da. Energia-mota energia-eraginkortasunaren indizearen (EEI) bidez zehazten da, hau da, erreferentziako kontsumo bati dagokion elektrizitate-kontsumoaren bidez. Erreferentzia-kontsumo hori A eremuko pantaila duen telebista arrunt batena da:

$P_{\mathrm {ref} }=P_{\mathrm {basic} }+4.3224\,\mathrm {[W/dm^{2}]} \cdot A.$

Sintonizadorea duen eta disko gogorrik ez duen telebista baterako.$P_{\mathrm {basic} }=20W$

Lurreko telebista digitalaren aldaketa dela eta, Europako Batasuneko telebista guztiek sintonizadore digital bat eta analogiko bat dituzte; beraz, erreferentziazko potentzia 24 wattera igo zen, honela:

$P_{\mathrm {ref} }=24\,\mathrm {[W]} +4.3224\,\mathrm {[W/dm^{2}]} \cdot A$bi sintonizadore edo gehiago dituzten telebistetarako.

Disko gogorra gehitzen bada, formula hau erabiltzen da:

$P_{\mathrm {ref} }=28\,\mathrm {[W]} +4.3224\,\mathrm {[W/dm^{2}]} \cdot A$ disko gogorrak eta bi sintonizadore edo gehiago dituzten telebistentzat.

Adibidez, 82 cm-ko (32 hazbeteko) diagonala duen telebista batek A = 28,7 dm² pantaila-azalera du, eta 144 W-eko erreferentzia-kontsumoa dagokio.

Telebistetarako energia-eraginkortasunaren indizea

A+++	A++	A+	A	B	C	D	E	F	G
< 10 %	< 16 %	< 23 %	< 30 %	< 42 %	< 60 %	< 80 %	< 90 %	< 100 %	> 100 %

Etiketan sartzen den beste datu bat da pizte-moduko urteko energia-kontsumoa, kWh-tan, E = 1,46 × P gisa kalkulatzen dena.

Energia-eraginkortasunaren indizea eta pizte-moduan urtean kontsumitzen den energia % 5 murrizten da distira automatikoki kontrolatzen duten telebistetarako baldintza hauek betetzen badira:

• Telebistak etxean edo piztuta dagoenean duen luminantzia, hornitzaileak finkatzen duen moduan, automatikoki murrizten da 20 lux eta 0 lux bitarteko giro-argiaren intentsitatearen artean.
• Distiraren kontrol automatikoa aktibatu egiten da hornitzaileak etxeko moduan edo telebista pizteko moduan finkatutako baldintzetan.

2021eko etiketa-eredua automobiletan.

Automobilak

Auto irlandar baten CO2 etiketa (2021 baino lehenagokoa).

Ibilgailu motordunen kasuan, mota zehazteko erabiltzen den balioa ez da energia-efizientzia, kilometroko karbono dioxidoaren emisioak baizik:

Ibilgailu-mota (km-ko CO2 g)

A	B	C	D	E	F	G
< 100	< 120	< 140	< 160	< 200	< 250	> 250

Etiketan informazio hau ere agertzen da:

• Ibilgailuaren marka.
• Ibilgailuaren modeloa.
• Ibilgailuaren bertsioa.
• Erregai mota.
• Transmisio-mota
• Ibilgailuaren pisua.
• Erregaiaren kontsumoa (hirikoa, hiritik kanpokoa eta mistoa).
• Kilometroko igorritako CO2 gramoak.

Pneumatikoak

2012an, pneumatikoetarako eraginkortasun-etiketa sartu zen. Pneumatikoen etiketan, pneumatikoen hiru ezaugarri ageri dira: errodamenduaren aurkako erresistentzia, zoru bustiaren gaineko balaztatzearen eraginkortasuna eta kanpoko errodaduraren zarata. Pneumatikoen etiketatzea auto, furgoneta eta kamioiei aplikatzen zaie. Salbuespen hauekin:

• Birkautxuztatutako pneumatikoak.
• Lur orotako pneumatiko profesionalak.
• 1990eko urriaren 1a baino lehen matrikulatutako ibilgailuetan soilik muntatzeko diseinatutako pneumatikoak.
• Behin-behineko erabilerako ordezko pneumatikoak, T motakoak.
• 80 km/h baino abiadura txikiagoa duten pneumatikoak.
• 254 mm-ko edo hortik gorako diametro izendatua edo txikiagoa duten pneumatikoak.
• Trakzio-ezaugarriak hobetzeko gailu gehigarriak dituzten pneumatikoak, hala nola iltzedun pneumatikoak.
• Lasterketetarako soilik diren ibilgailuetan muntatzeko diseinatutako pneumatikoak.

Kanpo estekak

• Datuak: Q288174
• Multimedia: Energy efficiency labels / Q288174