German Luco Cruchaga
| German Luco Cruchaga | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Santiago, 1894 |
| Herrialdea |  Txile |
| Heriotza | Santiago, 1936ko ekainaren 2a (41/42 urte) |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Academy of Painting (Santiago, Chile) (en)  |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | idazlea, antzerkigilea, kazetaria eta marrazkilaria |
Germán Luco Cruchaga (Santiago, 1894 —ibid., 1936ko ekainaren 2a) txiletar idazlea, margolaria, kazetaria eta antzerkigilea izan zen. Bereziki nabarmendu zen antzerkigile gisa, Txileko antzerkiaren obra klasikoenetako bat idatzi baitzuen, La viuda de Apablaza.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Idazle familia batekoa zen: bere lehengusuak Juan Guzmán Cruchaga eta Ángel Cruchaga Santa María biek Literatura Sari Nazionala irabazi zuten. Santiagoko Kontzejuko Seminarioan ikasi zuen eta gero Arte Ederren Eskolako ikaslea izan zen. Hamasei urterekin Corre-Vuela eta Sin-Sal aldizkarietan marrazkilari gisa kolaboratzen hasi zen eta geroago Zig-Zag argitaletxean karikaturagilea eta marrazkilaria izan zen, non "Whisky" ezizenez sinatu zuen. Kazetari gisa ere lehen urratsak eman zituen argitaletxe horretan, La Tribuna Ilustrada eta El Tanque aldizkari satirikoetan lanean, eta berak sortzen lagunduko zuen. [1] 1919 eta 1924 artean, Luco Buenos Airesen bizi izan zen, non Chile aldizkaria zuzentzen hasi zen, Argentinako Txileko kultur eta merkataritza hedabide bat, eta horrek Txileko kulturaren de facto enbaxadore bihurtu zuen. Txilera bueltan, Concepción hiriko La Patria egunkaria zuzendu zuen, 1924 eta 1926 artean. Geroago bizitza intelektuala alde batera utzi eta Quitrahué-n kokatu zen, Villarrica inguruan, [1] bere emaztearen aitaren, Marta Vargasen etxaldea administratzen dedikatuz, baina Valdiviako Correoan laguntzen jarraitu zuen, Zacarias Quitralhue ezizenarekin literatur idatziak bidaliz. [2]
Bere lehen antzezlana Amo y Señor izan zen, 1926ko otsailaren 18an Evaristo Lillo konpainiak estreinatua Santiagoko Esmeralda Antzokian. Bi urte geroago, La viuda de Apablaza komedia kostunbrista estreinatu zuen hiru ekitalditan, La Comedia Antzokian. Bi lanak aho batez ospatu zituzten kritikari espezializatuek. La viuda de Apablaza Antonio Varas Antzokian berreskuratu zen gero , Pedro de la Barraren zuzendaritzapean, Txileko Unibertsitateko Antzoki Esperimentalaren konpainiarekin. [2] Lucok beste bi lan idatzi zituen, Alejandro Flores eta Rafael Frontauraren konpainiari entregatu zizkionak: Miss Rod (inoiz estreinatu ez zena) eta Bailahuén. 1932an, aldi labur batez, La Nación egunkariko zuzendari izan zen, eta gero El Sur de Concepción egunkariko Santiagoko bulegoetako zuzendaria izan zen. [3]
1936ko neguan bat-batean hil zen, [4] kale erdian, bere lagun gaixo Evaristo Lillo bisitatu ostean. [3] Hil zenean, hainbat lan dramatiko eta narratibo kaleratu eta argitaratu gabe utzi zituen.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b Piña, Juan Andrés. (16 de agosto de 1998). La viuda cumple 70 años. .
- ↑ a b Cánepa Guzmán, Mario. (30 de mayo de 1965). Germán Luco Cruchaga. .
- ↑ a b Cánepa Guzmán, Mario. (6 de mayo de 1984). Con la viuda de Germán Luco Cruchaga. .
- ↑ Yáñez Silva, N.. (10 de junio de 1956). Recuerdos de Germán Luco Cruchaga. .
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q55229235