Lankide:Magu001/Deborah Raji

Wikipedia, Entziklopedia askea
Inioluwa Deborah Raji
thumbtime=1995/96 Port Harcourt, Nigeria
Jatorria
Jatorrizko herrialdeaKanada
Ezaugarriak

Inioluwa Deborah Raji (1995/1996 jaioa [1]) nigeriar-kanadako informatikari eta aktibista da, alborapen algoritmikoan, AAren etikan eta auditoretza algoritmikoan lan egiten duena. Rajik Joy Buolamwini, Timnit Gebru eta Algorithmic Justice Leaguerekin lan egin du aurpegi-ezagutza teknologietan genero eta arrazismoaren alborapena ikertzen. [2] Googleko AA etikoko lantaldearekin ere lan egin du, eta New Yorkeko Unibertsitateko The Partnership on AI eta AI Now Instituten ikertzailea izan da, ikasketa-automatikoko ingeniaritzaren praktikan iritzi etikoak nola erabili aztertzeko.[3] Mozillaren gaur egungo lankidea, MIT Technology Review eta Forbesek munduko berritzailerik onenetakotzat hartu dute.[4][5]

Bizitza gooiztiarra eta hezkuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Raji Port Harcourten jaio zen, Nigerian, eta Mississaukara, Ontariora, joan zen lau urte zituela. Azkenik, familia Ottawara (Kanada) joan zen bizitzera.[4] Ingeniaritza ikasi zuen Torontoko Unibertsitatean, eta 2019an graduatu zen. [6][7]2015. urtean, Project Incluir sortu zuen, irabazi asmorik gabeko erakunde bat, Torontoko metropoli eremuan diru-sarrera txikiak eta etorkinak dituzten komunitateetan, ingeniaritzan, tutoretzan eta baliabideetan ikasle gehiago sartzeko aukera ematen duena.[8]

Karrera profesionala eta ikerketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Rajik Joy Buolamwinirekin lan egin zuen MIT Media Laben eta Algorithmic Justice Leaguen. Bertan, Microsoft, Amazon, IBM, Face++ eta Kairosen aurpegi-ezagutza teknologia komertzialak ikuskatu zituen.[9] Konturatu ziren teknologia horiek ez zirela hain zehatzak azal iluneko emakumeentzat gizon zurientzat baino.[6][10] AAeko beste ikertzaile onenen laguntzarekin eta presio publikoa eta kanpaina handituta, IBMk eta Amazonek aurpegi-ezagutza arautzen lagundu zuten, eta, ondoren, beren produktua gutxienez urtebetez poliziari saltzea geldiarazi zuten.[5][11][12][13] Raji ere Clarifai ikasketa-automatikoaren hasieran sartu zen, non irudi enblematikoetarako ikusmen artifizial eredu batean lan egin baitzuen.[1]

Googleko ikerketa-tutoretzako programa batean parte hartu zuen, eta AA Etikako bere taldearekin eredu-txartelak sortzen lan egin zuen, ikasketa-automatikoko eredu gardenago baterako dokumentazio-esparru bat. Halaber, Googleko barne-ikuskaritzako praktiken garapenaren buru izan zen.[1] Googlen egindako ekarpenak bereizita aurkeztu eta argitaratu ziren AAAI konferentzian eta ACM Conference on Fairness, Accountability, and Transparency konferentzian.[14][15][16]

2019an, Raji udako ikertzailea izan zen The Partnership on AIn, industriaren ikasketa-automatikoaren gardentasun-arauak eta ebaluazio konparatiboko arauak ezartzeko lanean.[17][18] Raji Tech-eko kidea zen AI Now institutuan, eta algoritmikan eta AAren etikan lan egin zuen. Gaur egun, Mozilla Fundazioko kide da, eta ikuskaritzak eta ebaluazio algoritmikoak ikertzen ditu.[3]

Rajik aurpegi-ezagutza sistemen alborapenari buruz egindako lana nabarmendu egin da Shalini Kantayyak zuzendutako Coded Bias 2020 dokumentalean.[19]

Hautatutako sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 2021 Forbes 30 Under 30 Award in Entreprise Technology saria[5]
  • 2021 100 Brilliant Women in AI Ethics Hall of Fame aipamena[22]
  • 2023 Time magazine 100 Most Influential People in AI aipamena[23]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]