MariaDB

Wikipedia, Entziklopedia askea
 MariaDB
Jatorria
Sortzailea(k)Michael Widenius (en) Itzuli
Sorrera-urtea2009
Argitaratze-data2009
ArgitaletxeaMariaDB Foundation (en) Itzuli
Azken bertsioa11.3.2
Honen izena daramaMaria Widenius (en) Itzuli
Ezaugarriak
Hizkuntzaingelesa
EuskarriaAmazon Web Services eta Google Cloud Platform (en) Itzuli
Programazio-lengoaiaC, C++ eta Perl
Irakur dezakeMicrosoft Windows, macOS, Linux, Solaris eta OpenBSD
Egile-eskubideakcopyrightduna
LizentziaGNU General Public License eta GNU Lesser General Public License
Deskribapena
OinarrituaMySQL
Ekoizpena
GaratzaileaMariaDB Corporation Ab (en) Itzuli, Michael Widenius (en) Itzuli eta MariaDB Foundation (en) Itzuli
Euskaraz
EuskarazEz

mariadb.com
Twitter: mariadb Mastodon: mariadb_org@fosstodon.org GitHub: MariaDB Edit the value on Wikidata
Iturri-kodeahttps://github.com/MariaDB/server

MariaDB datu-baseak kudeatzeko sistema erlazional libre bat da. Oracle Corporationek MySQLren jabea zen Sun Microsystems erostean MySQLren jatorrizko garatzaileetako batzuk GNU Lizentzia Publiko Orokorra lizentziapean libre mantentzeko asmoz sortutako fork bat da.[1]

MariaDBk MySQLrekin bateragarritasun handia izateko asmoa du, ordezkapen erraza ziurtatzeko: liburutegien baliokidetasun bitarra eta MySQLren API eta komandoekin bat etortzea.[2]

Garatzaile-burua Michael "Monty" Widenius da, MySQL ABren sortzaileetako bat. Bere alaba gazteenak Maria izena du eta hortik dator MariaDB izendapena, MySQL izendapena My izeneko bere beste alabaren izenetik datorren bezala.[3]

Bertsioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bertsioa Jatorrizko argitaratze data Azken bertsioa Argitaratze data Egoera
5.1 2009-10-29[4] 5.1.67 2013-01-30[5] Egonkorra (GA)
5.2 2010-04-10[6] 5.2.14 2013-01-30[7] Egonkorra (GA)
5.3 2011-07-26[8] 5.3.12 2013-01-30[9] Egonkorra (GA)
5.5 LTS 2012-02-25[10] 5.5.68 2020-05-12[11] Egonkorra (GA)
10.0 LTS 2012-11-12[12] 10.0.38 2019-01-31[13] Egonkorra (GA)
10.1 LTS 2014-06-30[14] 10.1.48 2020-11-04[15] Egonkorra (GA)
10.2 LTS 2016-04-18[16] 10.2.44 2022-05-20[17] Egonkorra (GA)
10.3 LTS 2017-04-16[18] 10.3.39 2023-05-10[19] Egonkorra (GA)
10.4 LTS 2018-11-09[20] 10.4.32 2023-11-13[21] Egonkorra (GA)
10.5 LTS 2019-12-04[22] 10.5.23 2023-11-13[21] Egonkorra (GA)
10.6 LTS 2021-04-26[23] 10.6.16 2023-11-13[21] Egonkorra (GA)
10.7 2021-09-17[24] 10.7.8 2023-02-06[19] Egonkorra (GA)
10.8 2021-12-22[25] 10.8.8 2023-05-10[19] Egonkorra (GA)
10.9 2022-03-23[26] 10.9.8 2023-08-14[21] Egonkorra (GA)
10.10 2022-06-23[27] 10.10.7 2023-11-13[21] Egonkorra (GA)
10.11 LTS 2022-09-26[28] 10.11.6 2023-11-13[21] Egonkorra (GA)
11.0 2022-12-27[29] 11.0.4 2023-11-13[21] Egonkorra (GA)
11.1 2023-03-27[30] 11.1.3 2023-11-13[21] Egonkorra (GA)
11.2 2023-06-20[31] 11.2.2 2023-11-21[32] Egonkorra (GA)
11.3 2023-09-20[33] 11.3.1 2023-11-21[32] RC
11.4 2023-12-24[34] 11.4.0 2023-12-24[34] Alpha

MariaDB Foundation[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2012ko abenduan Michael Widenius, David Axmark eta Allan Larssonek MariaDBren garapena ikuskatzeko sortutako fundazio bat iragarri zuten.[35][36] 2013ko apirilean Fundazioak ondorengo izendapenak iragarri zituen: Simons Phipss idazkari eta behin-behineko zuzendari exekutibo, Rasmus Johansson kontseiluko lehendakari eta Andrew Katz, Jeremy Zawodny eta Michael Widenius kontseiluko kide,[37] Eclipse Foundationen antzeko gobernatza-eredua sortu nahi zutela iragarriz. Kontseiluak, Mike Milinkovich, Eclipse Foundationeko zuzendari exekutiboa, aholkulari bezala izendatu zuen trantsizioa gidatzeko.[37]

2013ko apirilean, Oraclek MySQL erosi ondoren MySQLko exekutibo eta inbertitzaile ohiek sortutako SkySQL Corporation Ab konpainiak iragarri zuen Monty Program ABrekin bateratzen zirela eta MariaDB Foundationekin bat egiten zutela. MariaDB Foundationek Widenius CTO izendatu zuen.[38]

Simons Phippsek 2014an utzi zuen bere kargua, MariaDB marka SkySQLri saltzean. Beranduago adierazi zuenez: "Konpainiak fundazio independente bat ez zuela onartuko nabarmen geratu zenean utzi nuen".[39][40]

2014ko urriaren 1ean SkySQL Corporation ABek MariaDB Corporation AB izen berria hartu zuen,[41] MariaDB zerbitzariaren garapenaren bultzatzaile eta babesle nagusia dela adierazteko.[42]

MariaDB Corporation ABren marka erregistratu bat da MariaDB[43] eta MariaDB Foundationek lizentziapean erabiltzen du.[44]

2016ko abuztuaren 16an MariaDB Corporationek bere MaxScale datu-base proxy softwarearen 2.0 bertsioak software librea izateari utziko ziola iragarri zuen.[45] Erabaki horrek zalaparta handia eragin zuen.[46]

Erabilpena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Google,[47] Mozilla[48] eta Wikimedia Foundationek[49] MariaDB erabiltzen dute.

Hainbat Linux and BSD banaketetan erabil daiteke MariaDB,[50] adibidez, Ubuntun (14.04 LTStik aurrera).[51] Horietako batzuk MariaDB lehenesten dute, hala nola, Arch Linux,[52] Manjaro,[53] Debian (Debian 9tik aurrera),[54] Fedora (Fedora 19tik aurrera),[55][56] Red Hat Enterprise Linux (RHEL 7tik aurrera),[57][58] CentOS (CentOS 7tik aurrera),[59] Mageia (Mageia 2tik aurrera),[60] openSUSE (openSUSE 12.3tik aurrera),[61] SUSE Linux Enterprise Server (SLES 12tik aurrera)[62] eta OpenBSD (5.7tik aurrera).[63]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) Rohan Pearce: «Dead database walking: MySQL's creator on why the future belongs to MariaDB», Computer World, 2013-03-28
  2. (Ingelesez) «MariaDB versus MySQL - Compatibility»
  3. (Ingelesez) «Why is the project called MariaDB?»
  4. (Ingelesez) «MariaDB 5.1.38 Release Notes»
  5. (Ingelesez) «MariaDB 5.1.67 Release Notes»
  6. (Ingelesez) «MariaDB 5.2.0 Release Notes»
  7. (Ingelesez) «MariaDB 5.2.14 Release Notes»
  8. (Ingelesez) «MariaDB 5.3.0 Release Notes»
  9. (Ingelesez) «MariaDB 5.3.12 Release Notes»
  10. (Ingelesez) «MariaDB 5.5.20 Release Notes»
  11. (Ingelesez) «MariaDB 10.4.13, 10.3.23, 10.2.32, 10.1.45 and 5.5.68 now available»
  12. (Ingelesez) «MariaDB 10.0.0 Release Notes»
  13. (Ingelesez) «MariaDB 10.0.38, MariaDB Connector/J 2.4.0 and MariaDB Connector/Node.js 2.0.3 Now Available»
  14. (Ingelesez) «MariaDB 10.1.0 Release Notes»
  15. (Ingelesez) «MariaDB 10.5.7, 10.4.16, 10.3.26, 10.2.35 and 10.1.48 now available»
  16. (Ingelesez) «MariaDB 10.2.0 Release Notes»
  17. (Ingelesez) «MariaDB 10.9.1, 10.8.3, 10.7.4, 10.6.8, 10.5.16, 10.4.25, 10.3.35 and 10.2.44 now available»
  18. (Ingelesez) «MariaDB 10.3.0 Release Notes»
  19. a b c (Ingelesez) «MariaDB 10.11.3, 10.10.4, 10.9.6, 10.8.8, 10.6.13, 10.5.20, 10.4.29 and 10.3.39 now available
  20. (Ingelesez) «First MariaDB 10.4 alpha release»
  21. a b c d e f g h (Ingelesez) «MariaDB 11.1.3, 11.0.4, 10.11.6, 10.10.7, 10.6.16, 10.5.23, 10.4.32 now available»
  22. (Ingelesez) «MariaDB 10.5.0 now available»
  23. (Ingelesez) «MariaDB 10.6.0 now available
  24. (Ingelesez) «10.7.0 Comes As Preview Releases
  25. (Ingelesez) «MariaDB 10.8.0 preview releases now available
  26. (Ingelesez) «MariaDB 10.9 preview releases now available»
  27. (Ingelesez) «MariaDB 10.10 preview releases now available
  28. (Ingelesez) «MariaDB 10.11 preview release now available[Betiko hautsitako esteka]
  29. (Ingelesez) «MariaDB 11.0 – new optimizer, new major version series
  30. (Ingelesez) «https://mariadb.org/mariadb-11-1-0-preview-release-now-available/
  31. (Ingelesez) «MariaDB 11.2.0 preview release available»
  32. a b (Ingelesez) «MariaDB 11.3.1, 11.2.2 now available»
  33. (Ingelesez) «MariaDB 11.3.0 preview release available»
  34. a b (Ingelesez) «MariaDB 11.4.0 preview release now available»
  35. (Ingelesez) «MariaDB Foundation to Safeguard Leading Open Source Database», The MariaDB Blog, 2012-12-04
  36. (Ingelesez) «1 million euros pledged to new MariaDB Foundation», The H, 2012-12-04
  37. a b (Ingelesez) «MariaDB Foundation on course for community governance» The H 2013-04-18
  38. (Ingelesez) «SkySQL merges with Monty Program to unite MariaDB developers», The H, 2013-04-23
  39. (Ingelesez) «Does MariaDB's latest move show how hard it is to make money with open source?», TechRepublic, 2016-08-22
  40. (Ingelesez) Simon Phipps: «I quit as soon as it was obvious the company was not going to allow an independent Foundation (they bought the TM)», Twitter, 2016-08-22
  41. (Ingelesez) «SkySQL to become MariaDB Corporation»
  42. (Ingelesez) «Why SkySQL becoming MariaDB Corporation will be good for the MariaDB Foundation», MariaDB Foundation Blog
  43. (Ingelesez) «MariaDB Trademarks»
  44. (Ingelesez) «MariaDB Trademark»
  45. (Ingelesez) «Introducing MaxScale 2.0 Beta Release»
  46. (Ingelesez) Simon Phipps, «Uproar: MariaDB Corp. veers away from open source», Infoworld, 2016-08-19
  47. (Ingelesez) «Google swaps out MySQL, moves to MariaDB», The Register, 2013-09-12
  48. (Ingelesez) «MySQL 5.1 vs. MySQL 5.5: Floats, Doubles, and Scientific Notation»
  49. (Ingelesez) «Wikipedia Adopts MariaDB»
  50. (Ingelesez) «Distributions Which Include MariaDB»
  51. (Ingelesez) «Trusty Tahr Release Notes»
  52. (Ingelesez) «MariaDB replaces MySQL in repositories»
  53. (Ingelesez) «Install Apache, MariaDB, PHP (LAMP) 2016»
  54. (Ingelesez) «MariaDB Server Default in Debian 9»
  55. (Ingelesez) «Features/ReplaceMySQLwithMariaDB»
  56. (Ingelesez) «Oracle who? Fedora & openSUSE will replace MySQL with MariaDB», ZDNet, 2013-01-31
  57. (Ingelesez) «7.0 Release Notes : Chapter 17. Web Servers and Services»
  58. (Ingelesez) «Red Hat ditches MySQL, switches to MariaDB», Itwire.com
  59. (Ingelesez) «CentOS Product Specifications»
  60. (Ingelesez) «Mageia 2 Release Notes : MariaDB»
  61. (Ingelesez) «openSUSE 12.3 released with MariaDB as default»
  62. (Ingelesez) «Release Notes : MariaDB Replaces MySQL»
  63. (Ingelesez) «MariaDB now in OpenBSD ports tree»

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]