Marie Boivin

Wikipedia, Entziklopedia askea
Marie Boivin

Bizitza
JaiotzaVersailles, 1773ko apirilaren 9a
Herrialdea Frantzia
HeriotzaParis, 1841eko maiatzaren 16a (68 urte)
Hezkuntza
Hezkuntza-mailaDoktoretza
Hizkuntzakfrantsesa
Jarduerak
Jarduerakemagina, ginekologoa eta zirujaua
Jasotako sariak

Marie Anne Victoire Gillain Boivin (Versailles, 1773ko apirilaren 9a - Paris, 1841eko maiatzaren 16a) frantziar emagin, asmatzaile eta idazlea izan zen. Medikuntzan XIX. mendeko emakumerik garrantzitsuenetariko bat izan zen. Boivinek pelbimetroa eta bagina-espekulua[1] asmatu zituen; idatzi zituen eskuliburu medikoak hizkuntza ezberdinetara itzuli ziren eta 150 urtez erabili ziren.​​​[2]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Marie Anne Victoire Gillain 1773an Versaillesen jaio zen.[3] Mojek hazi zuten Étampeseko moja komentu batean, non bere talentuak Madame Élisabethen, Luis XVI.a Frantziakoaren arrebaren arreta erakarri zuen. Frantziako Iraultzan komentua suntsitua izan zenean, hiru urte eman zituen anatomia eta parteria ikasten. Bere ikasketa medikoak eten egin ziren gobernuko langile batekin ezkondu zenean, Louis Boivinekin, 1797an. Louis Boivin handik gutxira hil zen, alaba batekin eta diru gutxirekin utziz. Bertako ospitale bateko partaide bihurtu zen, eta 1801ean bere superintendentea; une horretan Jean-Antoine Chaptal konbentzitu zuen obstetrizia eskola berezi bat gehitzeko. Madame Boivinek medikuntza ikasten jarraitu zuen; Marie-Louise Lachapelleren ikasle, laguntzaile eta lagun bihurtu zen Parisen. 1800ean diplomatu zen eta Versaillesen geratu zen praktikak egiteko.

Ibilbide profesionala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Senarra hil zitzaionean, bera Parisera itzuli zen Lachapelle andreari Amatasunean laguntzera. Denbora horretan, harreman estua izan zuen Chaussier doktorearekin. Bere lankide eta lagun Lachapelle andrearen jeloskortasun profesionalaren ondorioz, Marie Boivinek bere karguari uko egin zion 1811n, eta Lachapelleren postuaren eskaintzari uko egin zion 1822an hil ondoren.[4] Parisko ospitale batean emakume abandonatuentzako postu bat onartu zuen. Hurrengo urteetan, hainbat ospitaletan zuzendarikide izan zen, Seine-et-Oise Ospitale Orokorra (1814), aldi baterako ospitale militar bat (1815), Amatasunaren Hospizioa eta Maison Royale de Santé barne.[5] Bere Mémorial de l 'art des accouchements, Obstetriziako Artea (1817), hainbat aldiz argitaratua izan zen eta funtsezko testu eskuliburu bihurtu zen.

Ekarpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Boivinek pelbimetro berri bat eta baginako espekulu bat asmatu zituen, bagina dilatatzeko eta umetoki-lepoaren azterketa egiteko erabili zena. Bere asmakizunak, bere paziente femeninoei ez ezik, medikuei ere lagundu zien. Estetoskopioa erabiltzen lehenetarikoa izan zen fetuaren bihotza entzuteko. Sinesmena eman zioten odol-jario mota batzuen kausa, abortu espontaneoen eta plazenta eta umetokiko gaixotasunen kausa aurkitzeagatik. Radcliffek adierazi zuenez, "beste herrialde batzuetan gizonen prerrogatiba ziren tratamendu kirurgikoak egiten ari zen". Minbizia hazteko umetoki-lepoa moztu zuen lehen zirujauetako bat ere izan zen. Kirurgia ginekologiko berritzaile eta trebea bihurtu zenez, Alemaniako unibertsitateak irekiago agertu ziren emakumeek kirurgia ginekologikoan lan egin zezaten.

1812tik 1823ra, lan ugari argitaratu zituen, hala jatorrizkoak nola itzulpenak.3 Memorial de l 'Art des Accouchemens-en lehen edizioa 1812an argitaratu zen. Marie-Louise Lachapelle-rekin ikasitakoari buruzko oharrak zituen, eta liburua medikuntza eta parter-ikasleentzako eskuliburu gisa erabili zen.5 'Art des Accouchemens-en Memorialaren hirugarren edizioa Europako hainbat hizkuntzatara itzuli zen. Abortuaren arrazoiei buruzko bere lanak Bordeleko Royal Society of Medicine elkartearen gomendio bat jaso zuen. Halaber, bere kasuei eta bere ikuskizunari buruzko artikuluak argitaratu ditu Parisko Medikuntza eta Academie royale de médecine fakultateko buletinetan. Bere argitalpen aurreratuenak ginekologian espezializatu ziren, Nouveau Traité des Hemorragies de l 'Uterus eta Traité de Maladies de l' Uterus et des Annexes, bere lanik garrantzitsuena. Berak koloreztatu zituen 41 lamina eta 116 irudi zituen, eta 150 urtez erabili zen testuliburua ordezkatu zuen.

Obrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Memorial de l'Art des Accouchmens, Arte de Obstetricia, (handbook for medical student and midwives), 1812[4]
  • Nouveau traité des hémorragies de l'utérus (bleeding from the uterus), 1818
  • Mémorial de l'art des accouchemens (handbook for medical students, third edition), 1824
  • Recherches sur une des causes les plus frequentes et la moins connue de l'avortement (the Most Frequent and Least Known Causes of Abortion), 1828[5]
  • Observations et reflexions sur les cas d'absorption de placenta (the case of absorption of the placenta), 1829
  • Traité des Maladies de l'utérus et des annexes (Diseases of the uterus), 1833

Ohoreak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Prusiako Meritu Zibileko urrezko domina, 1814.[1]
  • Alemaniako Marburgoko Unibertsitateko Honoris Causa doktorea, 1827
  • Commendation from the Royal Society of Medical Bordelen
  • Hainbat mediku-elkartetako kidea
  • A nursery named after Mme Boivin at her home town, Versalles[5]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ (Gaztelaniaz) Espéculo (medicina). 2019-07-23 (Noiz kontsultatua: 2021-05-04).
  2. ↑ (Gaztelaniaz) «Una partera reconocida y pobre, Marie Anne Gillain (1773-1841) | Ciencia y más» Mujeres con ciencia 2016-04-20 (Noiz kontsultatua: 2021-05-11).
  3. ↑ (Ingelesez) Stanley, Autumn. (1995). Mothers and Daughters of Invention: Notes for a Revised History of Technology. Rutgers University Press ISBN 978-0-8135-2197-8. (Noiz kontsultatua: 2021-05-11).
  4. ↑ a b (Ingelesez) Burton, June K.; Burton, June K.. (2007). Napoleon and the Woman Question: Discourses of the Other Sex in French Education, Medicine, and Medical Law 1799-1815. Texas Tech University Press ISBN 978-0-89672-559-1. (Noiz kontsultatua: 2021-05-11).
  5. ↑ a b c «Marie-Anne-Victoire GILLAIN BOIVIN (1773 - 1841» web.archive.org 2013-12-12 (Noiz kontsultatua: 2021-05-11).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Marie_Boivin&oldid=9256646"(e)tik eskuratuta