Pornokratès

Pornokratès
Jatorria
Sortzailea(k)	Félicien Rops
Sorrera-urtea	1878
Ezaugarriak
Materiala(k)	pastela, gouachea eta watercolor paint (en)
Dimentsioak	750 () × 480 () mm ;
Genero artistikoa	biluzia, allegory (en) eta animal painting (en)
Deskribapena
Kokapena
Lekua	musée provincial Félicien Rops (en)
Bilduma	musée provincial Félicien Rops (en) eta French Community of Belgium (en)
Koordenatuak	50°27′48″N 4°51′46″E / 50.463385°N 4.86271°E
Historia
Erakusketak	Europeana 280

'Pornokrates', Pornokratès, La dame au cochon, edo Emakumea zerri batekin Félicien Rops margolari belgiarrak 1878an egin zuen margolana da. Oso lan sinbolikoa da. Gaur egun Belgikako Namur hirian dagoen Félicien Rops museoan dago jasota. Lanaren lehen jabeetako bat Edmond Picard legelari belgikar eta arte bildumagilea izan zen. Ropsek Pornocratès 1886an erakutsi zuenean haserre eta eskandalua eragin zuen, bereziki bere taldea zen Les XX zirkuluaren aldetik.

Namurren gordetzen den lanak 75 zm-ko altuera eta 48 zm-ko zabalera du, paper gaineko pastelean nabarmendutako gouachean eta akuarelan egina. Obraren erreprodukzioak (Aguafuerte, heliograbatua eta urkolorea, batzuetan koloreztatuak) beste museo batzuetako bildumetan gordetzen dira, hala nola LACMAn, Mendebaldeko Artearen Museo Nazionalean eta Amsterdamgo Rijksmuseumen.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Margolan hau Ropsen lanik ezagunena da. Garai hartan artistak 45 urte zituen eta Parisen bizi zen Léontine eta Aurélie Duluc ahizpekin batera, biak baitziren bere maitaleak eta bere seme-alaben amak. Lanaren izenburua "Fornikazioaren gobernaria" bezala itzul daiteke. Bere garaiko korrespondentziaren arabera, Ropsek pintura hau sortu zuen "gehiegi berotutako apartamentu batean, usain ezberdinez betea, non opopanaxak eta cyclamenak sukar eroale txiki bat eman zidaten ekoizpenerantz edo baita ugalketarantz ere".^[1] Lanak emakume bat irudikatzen du, txerri bat uhal batetik daramala, ezkerreko aldetik ikusita. Emakumea, ziurrenik kortesana, ia biluzik dago, bitxiak (lepokoa, eskumuturrekoak eta belarritakoak), zetazko eskularru beltz pare bat, begietan benda bat, lumadun kapela bat, galtzerdiak eta zapata beltzak, eta urre koloreko zetazko zerrenda urdin bat izan ezik; osagai horiek biluztasuna nabarmentzen dute. Txerriaren gainetik, hiru putti hegaldun hegan doaz, hunkituta edo izututa. Ropsek "Hiru maitasun – antzinako amodioak – malkotan desagertzen dira" gisa definitu zien.^[2]

Lanaren esanahia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lanaren interpretazio bat baino gehiago dago, gehienak nahiko matxistak. Emakumea emakume boteretsu bat bezala ikus daiteke, txerriak zuzendua, gizonaren irudi bat bezala ikus daitekeena, emakumeak kontrolatzen duen egoera basati, meneko eta ezjakin batean. Txerria luxuaren alegoria bat bezala ere ikus daiteke, edo deabruaren animalia bat bezala, fornikazioaren sinboloa, emakumea itsutasunera daramana. Nolanahi ere, Ropsen lanak XIX. mende amaierako dekadentismoaren emakumearen ikuspegia irudikatzen du: "sexualki gero eta asertiboagoa, krudela eta limurtzailea zen zorigaiztoko emakumea".^[3]

Emakumea eta txerria marmolezko pisu baten gainean dabiltza, alboko friso batekin, arteen lau alegoria deskribatzen: Eskultura, Musika, Poesia eta Pintura. Arte ederrak grisaillan agertzen dira, gizonezko irudi klasikoak bailiran, etsipenez begira eserita dauden gazteak. Hori artearen sentsualitatearen eta erotismoaren garaipen gisa interpreta daiteke, Ropsek eta dekadente mugimenduaren garaikideek sortu zutena, garaiko arte akademizistaren asperdurarekin kontrastean.

Izenburuak pornokrazia kontzeptua ere aipa dezake, X. mendearen lehen erdiko Aitasantutzaren Historian Aita santuek familia aristokratiko ustel baten, Theophylactitarren, eragin handia izan zuten aldia. Pierre-Joseph Proudhonek La Pornocratie ou les femmes dans les temps modernes izeneko tratatu antifeminista argitaratu zuen 1875ean, Ropsek Pornocratès lana egin baino hiru urte lehenago.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ Félicien Ropsen gutuna H. Liesseri bidalita, 1879.
↑ Leblanc, Véronique. «Pornocratès, 1878». Musée provincial Félicien Rops, Namur.
↑ https://archive.org/details/idolsofperversit00dijk/page/325/mode/2up